Чилел сад лагьай муаллим хайила, адан кьепIинихъ пуд малаик атаналда. «Вун гьамиша жегьил яз амукьда, гьикI лагьайтIа, ви къвалав гьамиша аялар жеда» — лагьаналда сад лагьай малаикди. «Вун фикирралди ва руьгьдалди иер жеда, гьикI хьи, аялриз рикI багъишунилай намуслу ва михьи гьевес авач», — лагьана кьвед лагьайда. Пуд лагьай малаикди лагьана: «Вун эбеди жеда, гьикI хьи, ви уьмуьр на тарс гайи сухтайри давамарда».
И риваятди аялрин насигьатчидин роль лап вижевайдаказ ачухнава. Муаллим вичин пешедай яратмишзавайди я — ада инсан тербияламишзава, арадал гъизва.
Чи макъаладин игитдикай рахайтIа, ада дидедин чIалан, медениятдин, адетрал амал авунин халис ватанпересар, пешекар муаллимар арадал гъизва.
Алибегова Рагнета 1976-йисуз Мегьарамдхуьруьн райондин Чахчарин хуьре муаллим Алибеган хизанда дидедиз хьана. Юкьван школа акьалтIарай 1994-йисуз Рагнета Алибегова Дагъустандин госуниверситетдин Дагъустандин чIаларин факультетдик экечIна. 1999-йисуз анаг акьалтIарна, Дербентдин педколледжда кIвалахиз башламишна. Дидед чIаланни литературадин ва урус чIаланни литератудин пешекарвал авай ам педколледждин коллективди хушвилелди кьабулна. Ада кIвалахда къазанмишзавай агалкьунриз, студентрихъ галаз хуш рафтарвилериз, жемиятдин мярекатра иштирак авуниз килигна, колледждин регьберди ам дидед чIаларин секциядин председателвиле тайинарна.
Колледжда кIвалахзавай 20 йисан къене ада вич вичивайни, патарив гвайбурувайни кIеви истемишунардай муаллим хьиз къалурна. Тарс студентриз кIанариз алахъуни, галатун тийижиз зегьмет чIугуни агалкьунрални гъизва.
Рагнета Алибеговади вичин педагогвилин фикирар тежрибада ишлемишиз, алай аямдин тарсунин месэлайрикай мукьвал-мукьвал педсоветрал лугьузва. Ачух тарсар, классдилай къеце мярекатар тухунин хъсан тежриба ада кIвалахдин юлдашризни чирзава.
Тарс тухунин къайда хкядайла, ада, классдин кьетIенвилелай гъейри, гьар са сухтадин кьилдин ва зигьиндин кьетIенвилериз фикир гузва. Яратмишунин жуьреда тухузвай тарсари халкьдин тарихдиз килигдай мумкинвал гузва, халкьдин адетар чирзава, ватан кIанарзава.
Акьалтзавай несилдиз тербия ва чирвилер гуник лайихлу пай кутунай ва кIвалахда къазанмишнавай агалкьунрай 2005-йисуз адаз «Дагъустан Республикадин образованидин отличник» лагьай тIвар гана. 2008-йисуз Рагнета муаллимди РД-дин пешеякарвилин образованидин колледжринни училищейрин арада кьиле тухвай классдин ва классдилай къеце тухузвай мярекатрин «Наркомания. Ваъ лугьуз алакь!» темадай методика туькIуьрунай конкурсда 1-чка кьуна.
Рагнета муаллим вичин юлдашрин тарсаризни физва. Чин тийидайди вичизни чирзава, муаллимризни вичин тежрибадай сирер ачухзава.
Колледжда кьиле физвай «Къизилдин зул», «Вири халкьарин хайи чIаларин югъ» «Яран сувар» суварар, «Дидедин чIал чирунин месэлаяр» конференция гьазуруна ва кьиле тухуна активнидаказ иштиракзава.
2018-йисуз ада «Республикадин лап хъсан муаллим» конкурсда иштиракна ва гъалибвал къазанмишна.
Муаллимвилин пеше хкягъуниз куь таъсирна лагьай суалдиз ада икI жаваб гана: «Зи дидени дах кьведни муаллимар тир. Диде — сифтегьан классрин, дах — химиядинни биологиядин. Чи кIвале авайди школадикай ва ана кIелзавай аялрикай ихтилатар тир. И ихтилатрин таъсирдик квай зазни муаллим жез кIан хьана. Гьеле гъвечIизамаз зун школа галай патахъ физ-хкведай. Аялрив гвай сумкаяр акурла, зани жуваз са чанта туькIуьрна, школадиз физ- хкведай амалар ийидай. Зун школадал пара ашукь тир. За жув къугъвазвай шейэрихъ, абур вилик ацукьарна, абуруз муаллимвал ийидай. ИкI, къе зун 20 йисан муаллимвилин стаж авай, хкягъай рекьяй инанмишвилелди виликди физвай, жуван ватанэгьлийриз дидед чIал, чи адетар, культура кIанарунин рекье кIвалахзавай муаллим я.
Р.Алибеговадин муаллимвилин тежрибада шадвални, аялри къазанмишнавай агалкьунрал дамах авунни бязи крар туькIуьн тавурла, инанмишвал квахьунни хьана. Амма садрани ада дарихвалнач. «Ахьтин вахтар жезвай хьи, жуван ва аялрин агалкьунри заз къуват гузвай, — лугьузва ада. — Ихьтин арайра жувак лувар акатайди хьиз гьиссдай…»
Рагнета Алибеговна кьвед лагьай курсунин руководитель я. Ада вичин курсунихъ галаз тухузвай «Дидейрин югъ», «Дидед чIалан югъ», «Муаллимдин югъ», «Инсандин культура — руьгьдин девлетлувал» — мярекатра тербиядин чIехи еке мана ава. ГьакIни лезги шаирриз, писателриз, театрдин артистриз эвериз, гуьруьшар тешкилзава. Яратмишзавайбурунни студентрин арада хуш алакъаяр арадал къвезва. Ада студентрин диде-бубайрихъ галаз алакъа хуьзва, коллектив санал агудуниз кьетIен фикир гузва.
Рагнета муаллимди вичин студентрихъ галаз гьар жуьре конкурсрани иштиракзава. ИкI, ада 2022-йисуз «Хъсан гафуни ахварай авудрай», «Кавказ патал женг акьалтIарна, немсерин фашистрал гъалибвал къазанмишна 80 йис тамам хьуниз талукьарнавай республикадин музыкаддинни шииратдин конкурсдиз, «Шиирар ва проза» номинациядай, «Гележегдиз кам» жегьил ахтармишунардайбун республикадин илимдин конференциядин «Дидедин чIалар» номинациядай гъалибчияр гьазурунай ам гьуьрметдин шабагьриз лайихлу хьана. Яргъал йисарин гьакъисагъ зегьметдай, пешекарвиляй, лезги меденият хуьник лайихлу пай кутунай, дидед чIални литература раиж авунай адан зегьмет ФЛНКА-ди гьуьрметдин шабагь гуналди къейдна. 2012-2018-йисара Р.Алибеговади Дагъустандин чIаларин секциядин председателдин везифаяр тамамарна. 2017-2019-йисара Дербент шегьердин жемиятдин палатадин членвиле хкяна.
Ада шегьерда тухузвай жемиятдин мярекатрани активнидаказ иштиракзава. Кьилди къачуртIа, СтIал Сулейманан тIварцIихъ галай лезги муздрамтеатрда ва женгинин баркаллувилин музейда шегьердин, хуьрерин школайрин аялрихъ галаз кьиле фейи дидед чIалаз, халкьдин адетриз, тарихдиз талукьбура иштиракна.
Рагнета Алибеговнадиз кIвалахдин юлдашрин, студентрин, гьакI абурун диде-бубайрин патайни гьуьрмет, авторитет ава.
Къагьриман Ибрагьимов