Кукул алай мирг

Квез чидани?

Дуьньяда миргерин жуьреяр акьван ава хьи, телевизордай ва я маса чешмейрай акурла, «авачир жуьре гьайван авач» лугьудай фикир къведа кьилиз. Гьахьтин ажайиб гьайванрикай сад кьилел кукул алай мирг (урус чIалал – хохлатый олень) я. Абур Китайдин рагъакIидай пата, Индиядин кефер пата ва Бирмада, кьакьан дагъларин тамара яшамиш жезва. Абур гуьрчег хамуналди ва гзаф мягькем гунгаралди тафаватлу жезва.

Кьилни кваз гьисаба кьуртIа, кукул алай миргерин кьакьанвал 110-160 сантиметрдикай ибарат жеда. И жуьредин еке миргерин заланвал 17 килограммди­лай 50-дав агакьун мумкин я. ЧIарар мичIи-шуьтруь ва я мичIи-рехи рангаринбур ­жеда.

И миргин кьилин лишан адан кьилел хкаж хьанвай мичIи-шуьтруь рангунин кукул я. Кукулдин кьакьанвал саки 17 сантиметрдив агакьда. Крчар лагьайтIа, кукул себеб яз саки кьатIуз тежедай хьтин куьруьбур, хилериз пай тахьанвайбур я. Сивяй экъис хьанвай гунгар анжах эркек миргерихъ ава.

Кукул алай миргер гзафни-гзаф хурушум береда, нянрихъ ва экуьнахъ гьерекатдик жеда. Адет яз, абур тек-тек къекъведа. Хаталувал гьиссай чIавуз и миргер, масабурузни хабар гунин лишан яз, тум виниз хкажна, катда. Абурулай са сятда­ 70 километрдин мензилдиз чукуриз алакьзава. ТIебиатда и жуьредин миргер 10-12 йисуз яшамиш жезва.

«Лезги газет»