Дербентдин ракьун рекьин колледждин – 120 йис

12-октябрдиз Дербентдин ракьун рекьин пешекарар гьазурзавай колледждин 120 йисан юбилейдин мярекат гурлудаказ кьиле фена. Зарафатдин кар туш – 1903-йисалай инихъ идаради  22 агъзурдалайни гзаф пешекарар гьазурнава. Колледждиз алатай девирра гьар жуьредин тIварарни авай: ракьун рекьин училище, ФЗО, ЖУ — 1, ГПТУ — 4, ПТУ — 4, ПТУ. Макъалада чна «колледж» тIвар ишлемишда.

Сифтедай ина машинистрин куьмекчияр, локомотивар, вагонар ва ракьун рехъ ремонтдайбур, станциядин дежурнияр гьазурзавай. Гуьгъуьнлай гьатта военный завод­ра кIвалахдай операторар, слесарь-инструментальщикар, электрикар, эцигунардай пешекарар (къванцин устIарар, слесарь-сантехникар), эхиримжи йисара автомашинар ремонтдай слесарарни кваз гьазуриз хьана.

Лагьана кIанда хьи,  колледж Дагъустандин кьиблепата хьуникди, лезги районрайни вишералди жегьилри ина гьар жуьредин пешекарвилер къачуна. Ракьун рекьерилай гъейри, абуру  маса карханайрани намуслудаказ кIвалахзава.

Агъадихъ заз,  абурун арадай яз,  гьуьрметлу дережайрив агакьнавай, гьукуматдин патай  шабагьрин сагьибар хьайи са шумуд лезгидихъ галаз газет кIелзавайбур танишариз кIанзава.

Агьмедов Гьасан Гьабибуллаевич 1945-йисуз Хив райондин ЗахитIрин хуьряй атана,  Дербентдин ракьун рекьерин колледждик экечIна. Кьве йисалай, ракьун рекьерин бригадирвилин пешекарвал къачуна,  рекьел кIвалахиз башламишна. Сифте фялевиле, ахпа бригадирвиле, эхирни рекьерин устIарвиле. Адан хиве Самурдилай (Белиж, Араблинка станциярни кваз) Дербентдал кьван мензил авай. Гьакъисагъвилелди чIугур зегьметдай ада «СССР-дин ракьун рекьин гьуьрметлу къуллугъчи»  тIвар къазанмишна. Адан кьуд хцини бубадин рехъ давамарнай. Алай вахтунда кьве хцини кьве хтулди ракьун рекьел кIвалахзава.

Тажибов Закидин Тажи­бович 1949-йисуз (дяведин йи­сара, аялзамаз, колхозда кIва­лахар авунай) СтIал Сулейма­нан райондин Уллу-Гъе­тягъай­ колледждиз атана, паровозар ремонтдай слесарвиле кIелуник экечIна. Ахпа, 1951-йисалай  пенсиядиз фидалди, ада Дербентдин паровозрин депода кIвалахна: машинистдин куьмекчи, паровоздин машинист, тепловоздинни электровоздин машинист яз. Дяведин зегьметдин фронтда кIвалахай ветерандин 90 йисалайни алатнаватIани, ам деподиз къвез, машинистрихъ галаз кIвалахдин тежрибайрикай суьгьбетар ийиз жеда.

Алибегов Алибег  Гьа­жи­­­­­а­гъаевича (ялахъви, 1936-2013-­ йисар) 1953-йисуз колледждин «ва­гонар ахтармишдайди» группада кIелна,  Дербентдин вагонрин депода 40 йисалайни ви­низ­ кIвалахна. Ам Дербентда­ сад ла­гьай фяле-мухбир хьана ла­гьайтIа, заз чиз, чун ягъалмиш же­дач. Ада «Коммунизмдин пайдах», «Коммунист»  ва  «Гудок» газетриз шикиларни галаз макъа­лаяр ракъурдай. Ада Дербентдин ракьун рекьин карханайра кIвалахзавай машинистрикай, вагоникрикай, рекьел кIвалахзавайбурукай кхьей макъалайри сифте чинрал сад лагьай чка кьадай. Дербентдин ракьун рекьерин музейда адан  «Москва» фотоаппарат ва 1964-йисан газетрин са ти­пIих, адан гада Адиширин  Ялахъвиди (РФ-дин журналист­рин союздин член, шаир, «Семафор» газетдин литературадин чинин редактор) гайи экспонатар, багьа пишкешар яз, музейда хуьзва.

Фурманов Абдужалил Зей­­дуллагьович 1962-йисуз Ме­гьа­рамдхуьруьн райондин Гъепцегьрин хуьряй атана,  колледж­да вагонар ахтармишдайдан пеше къачуна. 1964-йисалай Абду­жалил Каспийск шегьердин «Дагдизель» заводда слесарвиле кIва­лахдал акъвазна. Гьевеслувилелди кIва­лахзавай жегьил пешекарди цехдин профсоюздин кьилин везифаярни тамамариз хьана. Ам къуллугъдин рекьяй яваш-яваш винелди хкаж жез хьана. 2000-йисуз Абдужалил Зейдуллагьович «Дагдизель» заводдин производстводин начальниквиле тайин хьана.

Гила намуслувилелди чIугур зегьметдин ветерандин хурудал «Зегьметдин баркаллувилин»  II дережадин орденди, 4 медалди ва кIвенкIвечи хьайивилин лишанди нур гузва.

 Мегьамедшерифов Гьажиагъа Мегьамедшерифович 1963-йисуз Мегьарамдхуьруьн рай­ондин Гъепцегьрин хуьряй Дербентдиз атана колледждик экечIна. Кьве йисалай, ракьун ре­кьерин бригадирвилин пешекарвал къачурдалай кьулухъ, ракьун рекьел кIвалахиз гатIунна. Ракьун рекьин фяледилай кьил кутуна, станциядин дежурнийвиле, Дербентдин метягьрин гьаятдин заведующийвиле, Дербент станциядин инженервиле ва, пенсиядиз фидалди, эхиримжи 27 йисуз Араблинский станциядин начальниквиле (санлай 46 йисуз) кIвалахна. КIвалахдивай къерех тахьана, ада  ДГУ-дин тарихдин факультетдани кIелна.

КIвалахзавайлани, гилани (са вахтунда рагьметлу жур­на­лист Къарибов Наримана кхьейвал) ам гьамиша жемият­дин важиблу къайгъуйрин яцIа авай. Дербент станциядин парторг, РД-дин «Чирвал» тешкилатдин лектор, Дербент райондин ва Араблинка хуьруьн Советдин депутат, Россия­дин «Чирвал» тешкилатдин VIII съезддин делегат ва икI мад…

Генани,  вичин гьевескарвилелди,  21 йис идалай вилик­ ада ракьун рекьерин музейдин бине кутуна. Къе аникай акурбур гьейран жедай, 500-дав агакьна экспонатар авай,  Дербентдин ракьун рекьерин зегьметчийрин игитвилин кIвал хьанва. Им Дагъустанда авай ракьун-рекьерин тек са музей я.

Идалайни гъейри, Гьажиагъа Мегьамедшерифовича  гьевеслу мад са кар ийизва – ада  арадал гъанвай ва вич  кьилин редактор тир ракьун рекьерин «Семафор» газет акъудиз 12 йис жезва.

Зегьметдин ветеранди гьакъисагъ зегьмет СКЖД-дин «Гьуьрметлу къуллугъчи»  лишандалди ва тIвар алай сятдалди,  «Россиядин  профсоюзрин 100 йис» медаль ва цIу­далайни виниз гьуьрметдин грамотаяр гуналди къейднава.

Рамазанов Рамазан Ражабович 1967-йисуз Самурдай (хпежви) атана училищеда кIел­на, кьве йисалай электромонтервилин пешекарвал къачуна,  Махачкъалада «Кавэлектромонтажда»  кIвалахал акъвазна. Жегьил пешекарди  Тольятти шегьерда ВАЗ заводдин эцигунрани кIвалахна. 1970-йисуз Дагъус­танда залзалаяр хьайила, ада Къумтор­къала хуьре зиян ганвай чкаяр арадал хкиз куьмекарни ганай. 1973-йисуз Рамазан Ражабовича ракьун рекьин «Ялама-Дербент» участок электрофикация авуник вичин пайни кутуна. 1975-йисуз ада Махачкъаладин политехнический техникум куьтягьна. 1976-йисалай ам Белиж станциядал подстанциядин, ахпа Белиждинни Дербентдин кьве подстанциядин начальниквиле тайинарна. Гьа икI ада 40 йисалайни виниз кIвалахна.

Вичин везифаяр рехне квачиз кьиле тухунай Рамазан Рамазановаз «Дагъустандин транспортдин лайихлу къуллугъчи»  тIвар ганва. Ам РФ-дин ва Виридуьньядин журналистрин тешкилатрин член ва 6 ктабдин авторни я.

 Эфендиев Эфенди Жама­лудинович (ам Рутул райондин­ Хъуьлуьд хуьряй тир) Дербентдин колледжда пешекарвал­ къа­чурдалай гуьгъуьниз, 1974-йисан­ мартдин вацра Дербентдин локомотиврин депода машинистдин куьмекчивиле кIвалахал акъвазна. А вахтунда адан рагьметлу буба Эфенди­ев Жамалудинани депода маши­ниствиле кIва­лахзавай. Ада Дербентдин ЖУ-1 1953-йисуз акьалтIарайди тир. Гьа и йисан зулуз ам Венгриядиз армияда къуллугъ ийиз фена, ахпа ана прапорщиквиле къуллугъ давамарна. 1979-йисан декабрдиз ам Афгъанистандиз рекье тунай. Ина кьве йиса­лай гзаф вахтунда дяведин шартIара хьайидалай кьулухъ ам Киевдин танково-технический училищедиз кIелиз ракъур­най. 1982-йисуз лейтенантдин дережада аваз запасдиз экъечIна. Дербентдиз хтана, транспортдин милицияда кIвалахал акъвазна. 2008-йисуз ам (шикилдай аквазвайвал) хурудал хейлин кьадар шабагьар алаз  пенсиядиз экъечIна.

Къаралиев Абдурагьман­ Къа­­ралиевича (гъепцегьви) 1981- йисуз колледж лап хъсан  къи­метар аваз куьтягьна.­ Рос­тов­дин вагонрин депода кIва­лахна, РИИЖТ куьтягьна. Новороссийскдин вагонар ремонтдай заводдин­ директор тирла, ам Россиядин 2012-йисан «ТОП-1000» карханайрин регьберрикай сад хьанай. Гила ам Кеферпатан Кавказдин «Вагон-Сервис» тешкилатдин регьбер я.

Бубадин рехъ рухвайрини давамарзава. ЧIехи хва Рината 2010-йисуз РГУПС куьтягьна, гила Воронеждин вагонар ремонтдай заводдин вагонар кIватIдай цехда устIар яз кIвалахзава. ГъвечIи хва Тимур «Вагон-Сервис» компанияда кIвалахдин хатасузвиляй пешекар я.

 Алистанов Хийирбег Сефибеговича  (гъеп­цегьви) 1981-йисуз колледжда «вагонар ахтармишдайдан» пеше къачуна. Советрин армияда къуллугъ ада Афгъанис­танда кьилиз акъудна. Гила пенсияда авай зегьметдин ветерандин хурудал  «Жуьрэтлувиляй» ва маса 4 медалди нур гузва.

Ватандин вилик буржи лайихлувилелди кьилиз акъудайдалай кьулухъ ада 1995-йисалай 2008-йисалди, прапорщик яз,  исправительный 4-нумрадин колонияда кIвалахна. Инани ам  «УФСИН-да къуллугъ авунай» III дережадин медалдиз лайихлу хьана.

Амир Хан,

ракьун рекьин инженер