Дагъустанвийрин рикIелай алатнавач жеди, неинки хъуьтIуьн январдин, февралдин варцара, гьакI гатузни республикадин шегьеррин, районрин агьалияр кIвалер, дараматар, идараяр электроэнергиядикай хкудуни лап ажугъламишнай. Гзафбуруз (агьалийриз, туьквенрин, ресторанрин, кафейрин, суьрсет хуьзвай базайрин иесийриз) еке зиянар гана. Ихьтин гьалара Махачкъаладин, Дербентдин агьалийри куьчеяр, рекьер агална, гьукумдин идарайривай чеб электроэнергиядалди датIана таъминарун истемишна.
И месэладиз талукь яз РД-дин Кьил Сергей Меликова кьилдин совещание тухвана. Электроэнергиядихъ галаз алакъалу имаратрин, электросетрин кIвалах къайдадик тахьун себеб яз дагъустанвияр лап кIеве гьатзавайдакай региондин регьберди уьлкведин Президент В.Путинни хабардарна. Гьелбетда, мад шегьерра, хуьрера эквер хкуд тавун патал герек серенжемарни кьабулна ва и месэла тамамвилелди гьялун ада вичин гьар йикъан гуьзчивилик кутуна. Идан гьакъиндай Сергей Меликова алай йисан 3-октябрдиз РФ-дин Федеральный Советда кьиле фейи парламентдин рахунра иштиракуни ва вичин фикирар лугьуни шагьидвалзава.
РФ-дин Федерациядин Советдин Председатель Валентина Матвиенко милли проектар уьмуьрдиз кечирмишзавай гьалдал гегьеншдиз акъвазна. Адан гафаралди, эхиримжи йисара абуру халкьдин майишатдин, яшайишдин гьар са хел вилик тухуниз еке къуват гана. Бязи милли проектар кьилиз акъудна куьтягь жезватIани, Валентина Матвиенкоди РФ-дин Гьукуматдивай ва талукь тир министерствойривай къазанмишнавай нетижайриз килигна, абурун кIвалах гележегдани давамардай серенжемар кьабулун тIалабна.
Федерациядин Советдин Председателди Дагъустандин хуьрер, шегьерар электроэнергиядикай хкудунин месэлани къарагъарна. РикIел хкун лазим я хьи, РД-дин Кьил Сергей Меликова республикадин шегьерар, районар электроэнергиядикай хкуд тавуна, датIана таъминаруникай федеральный дережадин совещанийрал са шумуд сеферда малумарнай. РФ-дин Президентдин тапшуругъ кьилиз акъудунин мураддалди РФ-дин Гьукуматдин Председателдин заместитель Александр Новакахъ галаз оперативный штабни тешкилнай.
Парламентдин заседанидал С.Меликов дагъустанвияр патал важиблу и месэладикай мад сеферда рахана. Ада лагьана: «2021-йисуз, Федерациядин Советда республикадин йикъар тухунихъ галаз алакъалу яз, за Дагъустанда яшайишдинни экономикадин жигьетдай авай гьаларикай ва региондин инфраструктура бегьемвилелди къайдадик квачирдакай хабар ганай. Алатнавай вахтунда чалай хейлин месэлаяр гьялиз алакьна.
Россиядин энергетикадин министерстводихъ галаз меслят авуна, «Россети» ПАО-ди 2022-2025-йисара республикадин электросетрин комплексдин кIвалах хъсанардай программа туькIуьрнава. И кардиз 7,7 миллиард манат чара авун лазим я. Махачкъала шегьер патални гьа ихьтин программа кардик кутазва.
2022-2023-йисара винидихъ къалурнавай кьадардикай федеральный бюджетдай 1,8 миллиард манат чара ийизва.
Дагъустан Республика тамамвилелди электроэнергиядалди таъминарун патал сифте нубатда кьилиз акъудна кIанзавай месэлайрин арада «Россети» ПАО-дин бюджетдай 10 миллиард манат пул чара авун ава. Гьа са вахтунда 2024-йисалай республика зулунни хъуьтIуьн сезондиз гьазурун патал гьар йисуз 1,8 миллиард манат пул герек къведа.
РФ-дин Федерациядин Советдин куьмек себеб яз, чна гзаф проектар, программаяр уьмуьрдиз кечирмишзава. Чна къени Федерациядин Советдивай Дагъустандиз герек куьмек гун тIалабзава», — лагьана Сергей Меликова.
Федерациядин Советди региондин Кьилин теклифрин тереф тамамвилелди хвена.
«Советрин вахтунда кардик кутур энергетикадин тадаракри икьван гагьди эхна. Алай вахтунда абур къайдадикай хкатнава ва мукьвал-мукьвал хуьрер, шегьерар электроэнергиядикай хкудзава. Пакадал тевгьена, и месэла гьялун лазим я. Пуд миллиондилай гзаф агьалияр яшамиш жезвай республика патал им лап кар алай месэла я. Чна Антон Германович Силуановахъ галаз и месэладин патахъай рахунар авунва. «Россети» карханади республикада зулунни хъуьтIуьн сезондиз гьазур хьунин кIвалахар тамамаруниз 1,2 миллиард манат тIалабнава ва и пулни чна чара авунва. Дагъустан электроэнергиядалди датIана таъминарунин гьакъиндай уьлкведин Президентдин тапшуругъни тамамарун чи буржи я», — лагьана Валентина Матвиенкоди.
Хийир Эмиров