Уьлкведа ва дуьньяда

Катардивай маса къачуда

Венгриядихъ 2027-йисалай Катардивай газ маса къачудай ниятар ава. Идакай Венгриядин къецепатан крарин ва экономикадин алакъайрин министр Петер Сийяртоди хабар гана, — къейдзава «Новости» РИА-ди.

П.Сийяртодин гафаралди, алай вахтунда и месэладин гьакъиндай кьве уьлк­ведин арада меслятар кьиле физва.

Виликдай Венгриядин гьукумдин векилри хабар гайивал, уьлкведи Урусатдин «Газпромдихъ» галаз кьадардилай артух газ маса къачун патал алава икьрарар кутIуннавай. П.Сийяртоди къейд авурвал, сиясатдин себебриз килигна, Венгриядиз Урусатдивай газ маса къачун акъвазариз кIанзавач. Гьа са вахтунда Будапештдихъ газ маса къачузвай уьлквейрин кьадар артухардай къаст ава.

«Свар атанва»

США-дай тир сиясатдин эксперт Дэениель Вильямса гьисабзавайвал, альянс­ди кьабулзавай къарарриз талукь яз да­тIана наразивилер авуналди, Владимир Зеленскийди Украинадинни НАТО-дин арада авай алакъайрай «свар атанвайди» къалурна.

Мукьвара Вильнюсда (Литва) кьиле фейи НАТО-дин саммитдал Зеленскийди мярекатдин виликамаз гьазурнавай план чIурна. Адан рахунарни альянсдик акатзавай уьлквейрин векилри меземмет авуна. Экспертди гьакIни къейд авурвал, амадагвилин алакъаяр вилик тухун патал «НАТО-Украина» совет арадал гъуниз ихтибар хъийизмач.

Украинади Вильнюсда кьиле фейи саммитдин нетижаяр хъсанбур яз гьисабнач. Киевди саммитдин иштиракчийрин патай НАТО-дик экечIунин теклиф вилив хуьзвай. Альянсдин генеральный секретарь Йенс Столтенберга къейд авурвал, рагъакIидай патан блокдин вири членри разивал гайидалай ва лазим тир шартIар кьилиз акъудайдалай кьулухъ Украинадиз НАТО-дик экечIун теклифда. Гьа са вахтунда ада и кар мус жедатIа лагьанач.

Къурбандрин ­кьадар

«Лента.ru» чешмеди хабар гузвайвал, дяведин махсус серенжем гатIунайдалай кьулухъ Украинадин армия 400 агъзурдав агакьна аскеррикай магьрум хьана. Ихьтин рекъемар спецназдин отставкада авай полковник Анатолий Матвийчука, «Ura.ru» изданидиз интервью гудайла, раижна.

Полковникдин гафаралди, кьейибур, хирер-кьацIар хьайибур, жуьреба-жуьре азарар акатнавайбур фикирда кьуртIа, Украинадин армиядин къуватар тахми­нан 700-800 агъзур аскердин тIимил хьанва. Матвийчука къейд авурвал, дяведин гьерекатра иштиракдай къаст, ашкъи авайбурун кьадар къвердавай тIимил жезва. «Инсанриз дяведиз физ кIанзавач. Миллетчивилин гьиссерин куьмекдалди руьгь кутуна, дяведиз тухвай жегьилрикай рахайтIа, абурун са пай кьенва, амай паюни чеб батIул тирди кьатIанва», — лагьана ада.

РикIел хкин, виликдай РФ-дин оборонадин министр Сергей Шойгуди Украина серенжем гатIунайдалай кьулухъ 26 агъзур аскердикай магьрум хьайидакай хабар ганай.

Кьисметдин ­савкьат

Кьиблепатан Англиядин Суррей графстводиз Эпсом шегьердай (Великобритания) ял ягъиз атанвай гададини руша чкадин туьквендай 292 манатдай ваза къачуна. Адал винел къушари лув гузвай  кIеке­­ринни верчерин шикилар алай. Маса къачурбуруз, гуьгъуьнлай вазадин кIанел къахмадалди нехишар раснавайди акуна ва адан къимет са шумуд сеферда гзаф хьун мумкин тирди кьатIана.

Гьа икI, абур интернетдай ихьтин вазайриз талукь малуматрихъ галаз таниш хьана ва экспертрин фикир чирун патал аукциондин «Canterbury Auction Galleries» тIвар алай кIвализ фена.

Пешекарди ваза ахтармишайдалай кьулухъ лагьай гафари адан цIийи иесияр гьейранарна: и ваза XIX асирдин эхирра Япониядай тир машгьур устад, жуьреба-жуьре къапарал ширедин (эмаль) куьмекдалди акьалтIай муракаб ва надир нехишар атIузвай Намикава Ясуюкиди гьазурнавайди яз хьана.

Къейд ийин хьи, цIийи иесийри чпин кьисметдин савкьат – ваза 29-июлдиз кьиле фидай аукционда эцигнава. Тайинарнавай эвел къимет 10 агъзур фунт (1,1 миллион манат) я. Вазадихъ жедай пулунихъ гадани руш масанриз ял ягъиз фидайвал я ва ам маса гайи туьквенчидиз къиметлу савкьатни гуда.

Пуд йисан къене

Великобританиядин Барнсли шегьердай тир 36 йис хьанвай Джонатан Ходжсон 139 килограммдин яхун хьана. Идакай «Лента.ru» чешмеди хабар гузва.

Джонатан гъвечIи чIавалай куькди тир. ЧIехи жердавай и карди сагъламвилиз зарар гуз гатIунна. Кьилди къачуртIа, къекъведайла, адан нефес кьазвай ва фад галатзавай. Гадади вичи незвайдал са гуьзчивални тухузвачир, и карди мадни куькарзавай.

2020-йисуз вири дегиш хьана: Джонатана телевизордай къалурзавай са пе­редачадай фитнес-тренердин меслят­рихъ­­ яб акална. Яхун жедай къаст авай ам спортзалдиз физ, тIуьнал кьетIен гуьзчивал тухуз эгечIна. ТIуьникай рахайтIа, гзафни-гзаф ада майваяр незвай.

Гьа икI, британвидилай 3 йисан къене 139 килограммдин яхун жез алакьна. Къведай йисуз адаз, пластический операция авуналди, вичин бедендал алай куьрс хьанвай якIар — хамар атIуз кIанзава.

«Гила завай азаддиз, са четинвални авачиз, къвекъвез, кIвалахиз жезва. Закай хъсан буба ва хъсан уьмуьрдин юлдаш хьанва», — шадвалзава Джонатан Ходжсона.

ЧIижерин гьужум

Калифорнияда ажайиб дуьшуьш хьана: 74 йисавай дишегьли чIижери 700 сеферда кIасайдалай кьулухъ къутармиш хьана. Идакай «Лента.ru» чешмеди хабар гузва.

Линда Бриггсал, вичин кIвалин гьаятдиз эвичIайла садлагьана чIижери гьужумна. Гьикьван абурухъай катиз алахъ­натIани, дишегьли чIижерин аксина зайиф, ам чилел ярх хьана. И кар акур къуншиди адаз куьмекиз тади къачуна. Амма чIижери гьадални гьужумна. Эхирни чIижер чкадин МЧС-дин къуллугъ­чийри цин ва кфадин куьмекдалди чу­курна.

Линда Бриггс тади гьалда духтурханадиз агакьарна. Пешекарри адан бедендай чIижерин 700 мизмиз акъудна. Адал чIижери гьужумай чIавуз хилер галай жигетни шалвар хьуни ам кьиникьикай къутармишна. Дишегьлидин чинални гъилерин капашрал чIижери кIас тавур чка тунвачир.

Гуьгъуьнлай якъин хьайивал, чIижер Линда Бриггсан кIвалин цлара чуьнуьх хьанвай. Абур михьиз чукурун патал кIва­лин бязи цлар чукIурна кIанзава. И карда яшлу дишегьлидиз куьмек гудайвал чкадин агьалийри пулдин такьатар кIватIун патал мергьяматлувилин серенжем кьиле тухвана.

Гьазурайди – Агьмед  Магьмудов