18-июлдиз Дагъустандин Кьил Сергей Меликова Расул Гьамзатован 100 йисан юбилей къейд авунин жигьетдай арадал гъанвай тешкиллувилин комитетдин нубатдин заседание кьиле тухвана. Идакай «Лезги газетдиз» РД-дин Кьилин пресс-къуллугъди хабар гана.

Алай йисан кьвед лагьай паюна кьиле тухудай кар алай мярекатрикай вичин докладда республикадин культурадин министр Зарема Бутаевади ихтилатна. Кьилди къачуртIа, абурун арада ава: международный «Лацу дурнайрин йи­къар» фестиваль, «Урусатдин тарихдинни медениятдин ирс» лишандик кваз кьиле фидай парламентдин форум, Москвада, Санкт-Петербургда, Минскда, Бакуда, Ташкентда ва Бишкекда тешкилдай мярекатар.

Дагъустандин халкьдин шаир Расул Гьамзатован юбилейдихъ галаз алакъа­лу яз гьазурнавай махсус планда са жерге мярекатар мадни къалурнава: РФ-дин алай аямдин тарихдин государстводин кьилин музейда выставка, Урусатдин кинематографиядин государст­водин симфониядин оркестрдин концерт, РФ-дин писателрин Союзда шаир­дин яратмишунриз талукьарнавай эл­къвей стол. Кремлдин залда межлис кьиле фида. Санкт-Петербургда, Урусатдин милли ктабханадин дараматда, дагъустанви шаирдиз эцигнавай бюст ачухда, А.И.Герценан тIварцIихъ галай РГПУ-да конференция тешкилда. Юбилейдин сергьятра аваз кьиле тухузвай лишанлу вакъиайрикай сад Москвада Александринский дворецда кьиле тухудай шадвилин межлисни «Расул Гьамзатован булахар» лишандик кваз гьазурнавай сегьне я (ам и межлис кьиле физвай чIавуз къалурда).

Зарема Бутаевади Дагъустанда кьиле фидай мярекатрикайни малуматар гана. Абурун арада Дагъустандин операдин ва балетдин театрди гьазурзавай тамаша (ам Махачкъалада, Дербентда, Буйнакскда, Хасавюртда ва Избербашда къалурда), милли ва аялрин ктабханайри тешкилзавай Вирироссиядин кьве фестиваль, музыкадинни драмадин концерт ва масабур ава.

Шаир хайи юкъуз – 8-сентябрдиз – Махачкъалада, Р.Гьамзатован тIварцIихъ галай проспектда, хейлин серенжемар (выставкаяр, ктабрин мекераяр, гуьруьшар…) кьиле фида. Юбилейдиз талукьарнавай мярекатар республикадин вири муниципалитетра тешкилдайвал я. Дербент шегьерда Р.Гьамзатован тIварцIихъ галай сквер ачухда.

Винидихъ къейд авур «Лацу дурнайрин йикъар» фестивалди Узбекистандай, Тажикистандай, Ирандай, Палестинадай, Италиядай, Азербайжандай, Египетдай, Къазахстандай, Сириядай, Гуржистандай, Белоруссиядай, Урусатдин хейлин регионрай цIудралди шаирарни гьикаятчияр санал кIватIда, абуру Махачкъалада, Хунзах районда, Дербентда юбилейдин мярекатрик иштиракда. Вири и серенжемрин нетижа яз республикадин меркезда, Урусрин театрдин чIехи залда, Р.Гьамзатован яратмишунриз талукьарнавай чIехи межлис тешкилда.

Заседанидал Хунзах райондин кьил Нурмегьамед Задиева хабар гайивал, шаирдин ватанда асул мярекатар 9-сентябрдиз тешкилун фикирда кьунва. «Чи гьисабунралди, анра, санлай къачурла, 3 агъзурдав агакьна мугьманри иштиракда. Районда мярекатриз гиламаз гьазурвилер аквазва, мугьманар кьабулдай шартIар тешкилнава, волонтеррин дестеяр арадал гъанва…», — лагьана Н.Задиева.

Ада гьакIни къейд авурвал, мемориалдин «Лацу дурнаяр» комплекс цIийикIа туькIуьр хъувунин кIвалахар августдин вацра акьалтIарда. Идалайни гъейри, юбилейдин сергьятра аваз  ЦIада хуьре шаирдин кIвал-музей ва Ш.Шамхалован тIварцIихъ галай медениятдин макандин дарамат ремонтзава. Хунзах райондин ктабханайрин дараматар цIийи хъийизва, Арани хуьре цIийи мектеб эцигзава.

Гуьгъуьнлай «Дагъустан» РГВК-дин генеральный директор Камила Гьамзатовади «Расулан асир» лишандик кваз документрал бинеламишнавай фильм гьазуриз эгечIзавайди малумарна. Проектдал машгъул жезвай пешекарри тайин­ кIвалах кьиле тухванва, шаирдин яратмишунрин ирсиниз талукь архивдин материалрихъ галаз таниш хьанва. Фильм декабрдин вацра къалурда.

Расул Гьамзатован юбилейдин сергьятра аваз Махачкъалада кьакьан гьавайрин 8 кIвал цIийикIа туькIуьр хъийи­дайвал я. КIвалерин дараматрин къеце­пад тамамдиз дегишарда, 3 кIвализ цIийи къавар яда, са кIвалин вири подъездра куьгьне лифтер цIийибуралди эвезда. Алай вахтунда Махачкъаладин­ кьилин куьчеда 3 кIвале ремонтдин кIвалахрив эгечIнава. Хабар гузвайвал, кIвалахар йисан эхирдалди акьалтIарда.

Заседанидал рахайбурун докладрин гьакъиндай вичин фикирар лугьудайла, Сергей Меликова гьар са мярекат вини дережада аваз тешкилун герек тирди къейдна. Ада гьакIни хабар гайивал, августдин эвел кьилера жедай нубатдин заседанидал пландик кутунвай мярекатриз гьазурвилер акунин жигьетдай кьиле тухванвай кIвалахриз къимет гуда.

Агьмед  Магьмудов