Шад гьалара къейдна

Гьар йисан июндин 3-гьяддиз уьлкведа медицинадин хилен къуллугъчийрин югъ къейдзава. Гьеле Советрин Союзда­ арадал атай пешекарвилин сувар цIи 18-июндиз 43-сеферда кьиле тухвана. Махачкъалада, М.Горькийдин тIварцIихъ галай Урусрин драмтеатрдин ЧIехи залда, РД-дин Гьукуматдин Председателдин заместитель Абдурагьман Магьму­дован, Дагъустандин здравоохранени­дин министр Татьяна Беляевадин­, Да­гъустандин Халкьдин Собранидин здра­воохраненидин рекьяй Комитетдин пред­седатель Ильяс Мамаеван, РФ-дин здравоохраненидин къуллугъчийрин проф­со­юздин республикадин тешкилатдин председатель Зумруд Бучаевадин иштираквал аваз кьиле фейи шад мярекатди республикадин медицинадин жуьреба-жуьре идарайра зегьмет чIугвазвай къул­­­­­лугъчияр — кьилин духтуррилай эгечIна медсестрайрилай хкечIна, гьакI и хиле­ яр­­гъал йисара зегьмет чIугур ксарни, ви­ри санал — пешекарвилин суварик — кIватIнавай. Вири залди кIвачел къарагъна Россиядин ва Дагъустандин гимнай­рихъ яб акалайдалай кьулухъ гаф Тать­я­на Беляевадиз гана. 

— Гьуьрметлу  санал кIвалахзавай юлдашар! Къе ина кIватI хьанвай гьар сада инсандихъ авай виридалайни багьади тир уьмуьр ва сагъламвал хуьн патал зегьмет чIугвазва. Духтурри ва медсестрайри югъ-йиф талгьана, Гиппократан кьинез вафалувал къалурзава. Гьар са дуьшуьшдихъ са инсандин кьисмет гала. Йисалай-йисуз республикадин здравоохранение йигин еришралди вилик физва, медицинадин хиле зегьмет чIугвазвайбурувай мадни дерин чирвилер, кьатIунар, датIана чпин чирвилерин ери хкажун истемишзава. Са гафуналди, хиве мадни еке жавабдарвал гьатзава. Къе медицинади цIийи – рекъемрин шар­тIара – кIвалахун герек къвезва. Эхь. Четинвилер ава, амма чна саналди и имтигьанни алудда. Гзаф крар чна кьилиз акъуд­нава, амма генани еке крар вилик кума. Къуй квехъ гьар садахъ четин, амма гзаф важиблу тир и пешеда агалкьунар хьурай! Къуй куь рикIер куь хизанрикай, веледрикай шад ва архайин­ хьурай! – алхишна министрди.

Гуьгъуьнлай сегьнедал хкаж хьайи ­Аб­дурагьман Магьмудова Дагъустандин­ Гьукуматдин Председатель А.Абдул­мус­лимован ва вичин тIварунихъай республикадин здравоохраненидин хиле зегьмет чIугвазвайбурув тебрикдин чими келимаяр агакьарна.

— Медицинадин хиле зегьмет чIугун регьят пеше туш, амма куьн военный рекьяй пешекаррив гекъигиз жеда. Куьнени, абуру Ватан хуьнин кьин гузвай хьиз, кьин кьазва. Эхь, медицина йигиндаказ вилик физва. Виниз тир технологийрин тадаракар, техника, цIийи-цIийи дарманар… майдандиз акъудзава, гьатта арада мензил аваз сагъардай мумкинвилерни хьанва. Амма медицинада виридалайни къиметлуди духтурдин къени, сагъ хъхьунин умудлувал  гузвай гаф ва ада азарлудаз багъишзавай хъвер я. Куьне и кар садрани рикIелай ракъурмир. Къуй куьн гьамиша вири азарлуяр патал къенибур яз амукьрай! Куь сивелай хъвер садрани алат тавурай! Куь сивел хъвер акурла, азарлуярни сагъ хъжеда, — къейдна ада.

И юкъуз яргъал йисара арадал атанвай хъсан са адет мад сеферда кьилиз акъудна — чпин пешедив намуслувилелди эгечIзавай пешекаррив шабагьар, рикIел аламукьдай пишкешар вахкана.

Шадвилелди а кардикай хабар гуз кIанзава хьи, и юкъуз залда кIватI хьанвай акьван гзаф ксарикай сифтени-сифте сегьнедиз хкаж хьана, виридалайни чIехи шабагь — Дагъустан Республикадин вилик ла­йихлувилерай орден — вахкайди, мадни дуьздаказ лагьайтIа, ихьтин виниз тир шабагьдиз лайихлу хьайи анжах са кас чи ватанэгьли Хаметов Агъамегьамед Хаме­тович тир. Чаз виридаз хъсандиз чидай РФ-дин ва РД-дин лайихлу духтур, РФ-дин ва РД-дин здравоохраненидин отличник, СССР-дин гражданвилин оборонадин отличник, Халкьдин контролдин Гьуьрметдин­ грамотадин сагьиб тир адахъ шабагьар тIимил авач. Саки 60 йисуз медицинадин хиле (абурукайни 45 йисуз — жавабдар къуллугърал, гьа са вахтунда ам терапевтвилин кIвалахдикайни къерех хьанач) намуслудаказ, вичин кIвалахдин гъавурда аваз зегьмет чIугур и кас тийижир, адакай хийир­ хкат тавур инсан авач жеди. Ам вири вичин ­уьмуьр рехъ гузвай чIуру крарин вилик пад кьаз, вичелай алакьдай вири жуьредин куьмекар гуз алахъай ва исятдани алахъзавай кас яз чида. Орден вахкудайла, къейд авурвал, РФ-дин здравоохраненидин работникрин профсоюздин рес­комдин консультант, РД-дин здравоохраненидин министерстводин патав гвай общест­венный советдин президиумдин, Дагъус­тандин здравоохраненидин хиле къуллугърал тайинардай конкурсрин комиссиядин член яз, вичин пак буржи Агъамегьамед Хаметова исятдани давамарзава.

Зи рикIел Агъамегьамед Хаметович ковиддин азардихъ галаз женгина кIвенкIве хьайи вахтарни хквезва. Азар малум хьайи гьа сифте йикъарилай эгечIна ам азардихъ галаз женгина медицинадин идарайрин гьазурлухвал, азарлуяр кьабулунин, медицинадин къуллугъчийрин хатасузвал таъминарун патал тешкилнавай шартIар ахтармишунин кIвалахдин яцIа хьанай. Чпин пешедиз вафалу тушир, жавабдарсузвилелди азарлуйрив эгечIдай духтурар адаз такIан я. Виликдай, вич жавабдар къуллугърал алайлани, ада  ахьтинбурухъ га­лаз датIана женг чIугуна, алай вахтундани и кар да­­вамарзава. Зун и кардин­ шагьид я. А кардихъ зун мадни кIевелай инанмиш я хьи, алай вахтунда Агъа­мегьамед Хаметович хьтин ксар гзаф хьанайтIа, рес­­пуб­ликадин здравоох­ране­ни­дин къурулушда­ къай­да-­низам гьатдай. Сагъ­рай вич!

Пешекарвилин йикъан­ се­ргьятра аваз и юкъуз Д­а­­гъустандин здравоохра­не­­­нидин къуллугъчийрин проф­­союздин тешкилатди­ рес­пуб­­­ликада сад лагьай­ сефер яз кьиле тухвай «РД-дин здравоохранени­дин къу­рулушда вири­да­лайни­ хъсан насигьатчи»­ конкурс­дин не­ти­жаярни­ кьу­­на. Ри­кIел хкин: 2023-йис Россиядин Президент Владимир­ Путина Му­аллимдин ва насигьатчидин йис яз малумарнава. Рескомдин регьбер Зумруд Бучаевади къейд авурвал, и серенжемди Дагъларин уьлкведа насигьатчивилин кесерлувал мадни хкажиз, адан тереф хуьз ва ам вилик тухуз куьмекда. Эгер медицинадин хиле алай вахтунда зегьмет чIугвазвайбурун саки 30 процент жегьил пешекарар тирди фикирда кьуртIа, идахъ еке метлеб авайди инкариз жедач. Гьаниз килигна, конкурсдин макьсад кIвалахда чпихъ хъсан теж­риба авай пешекарар раиж авунихъ, кьилинди, ахьтин ксари, насигьатчийри, а тежриба жегьил пешекаррихъ галаз пайиз, а тежрибадикай абурувайни менфят къачуз жедайвал рекьер ачухунихъ галаз алакъалу тир.

Конкурсди гуьзлемиш тавур жуьреда «ван авуна». Республикадин медицинадин 74 идарадай аниз 123 кIвалах рекье тунвай, яни 123 насигьатчидикай хабар ганвай. Абуру кьиле тухузвай кIвалах, абурун лайихлувилер къалурнавай. Зумруд Бучаевади хиве кьурвал, кIвалахра чпикай кхьенвай насигьатчийрикай виридалайни хъсанбур хкягъун регьят кар тушир. Гьаниз килигна конкурсдин сергьятар гегьеншардайвал (гьикI хьи, тешкилатчийрин фикирда авайди приздин пуд чка тир), пуд номинация (медицинадин хилен муаллимрин, духтуррин ва медсестрайрин арада виридалайни хъсан насигьатчи кьилди-кьилди чара авуна), приздин 9 чка арадал гъидайвал хьана.

Намуслувилелди халкьдин сагълам­ви­лин­­ къаравулда акъвазнавай вири къуллугъчийриз пешекарвилин сувар, конкурс­да гъалиб хьайибурузни агалкьунар, Агъа­ме­гьамед Хаметовичаз нубатдин шабагь чна мад сеферда рикIин сидкьидай тебрикзава.

Рагнеда Рамалданова