13-июндиз Дагъустан Республикадин Кьил Сергей Меликова йикъан месэлайрай совещание кьиле тухвана. Анал здравоохраненидин, образованидин дараматар эцигунин, бинедилай ремонт авунин месэлаяр веревирдна. Идан гьакъиндай «Лезги газетдиз» РД-дин Кьилин пресс-къуллугъди хабар гана.
Сифте нубатда Сергей Меликова муниципалитетрин кьилериз яшайишдин дараматар эцигиз чара ийизвай чилер хкягъунив жавабдарвилелди эгечIуниз эвер гана. Ада бязи хуьрера здравоохраненидин ва образованидин имаратар агьалияр яшамиш жезвай чкайривай яргъара ва къулайсуз чкайра эцигуниз талукь мисалар гъана.
«Яшайишдин дараматар эцигзавай чил хуьруьн лап патав хьана кIанда. Инсанар 1-2 километрдин мензилдиз ФАП-диз ва я школадиз тефидайвал. Яшайишдин дараматар авай чкайриз рекьер, газдин, электричестводин ва маса линияр тухуниз талукь месэлаярни фикирдай акъудна кIандач», — баянар гана Сергей Меликова.
Республикадин ва федеральный программайрин сергьятра аваз 2023-йисуз республикада яшайишдин метлеб авай 93 дараматдин проектар туькIуьрда ва абур эцигун патал пул чара ийида. Идан гьакъиндай мярекатдал РД-дин эцигунрин ва архитектурадин ва ЖКХ-дин министр Артур Сулейманова малумат гана.
Гьа гьисабдай яз, ихтилат образованидин 62 объектрикайни физва. КIелдай 22778 чка авай 54 школадикайни 1371 аял тербияламишдай 8 бахчадикай. Гъилевай йисуз планда къалурнавайвал, образованидин 48 дарамат ишлемишиз вахкудайвал я.
Здравоохраненидин имаратрикай рахайтIа, цIи 6 объект эцигдайвал я. 4 дарамат эцигиз гъиле кьунва. Анрал эцигунринни монтаждин кIвалахар тамамарзава. Абурук акатзава: Къизилюрт шегьердин аялар хадай кIвал, Лак райондин Къумух хуьре ва Избербаш шегьерда — больницайрин дараматар ва республикадин онкологиядин диспансер патал МРТ-дин дарамат.
— Алай йисуз республикада здравоохраненидин сифтегьан звенодин 74 дарамат бинедилай ремонтда, — хабар гана РД-дин здравоохраненидин министр Татьяна Беляевади. — 55 дараматдал исятда эцигунринни монтаждин кIвалахар кьиле физва. 35 дарамат — 50 процентдин, 15 объект 55-90 процентдин гьазур хьанва, 14 дараматдал кIвалахар куьтягьнава. Амай объектрал гьазурлухвилин кIвалахар тамамарзава, сметадин документар гьазурзава.
РД-дин образованидин ва илимдин министр Ягья Бучаева хабар гайивал, гъилевай йисуз Дагъустандин 139 школа ремонт авун лазим я.
Совещанидал региондин шегьерра ва районра ЕГЭ ва ОГЭ вахкуниз талукь месэлайрикайни ихтилат фена. Гьа гьисабдай яз, имтигьанар вахкузвай чIавуз къайдаяр чIуруниз рехъ гуникайни. Ягья Бучаева хабар гайивал, Кьурагь районда ОГЭ вахкудайла лап чIуру крариз рехъ гана. Адан гафаралди, видеокамераяр авай кабинетрай акурвал, имтигьан вахкузвай 100 школьникдикай куьмек тагана амайди анжах 4 кас тир. Амайбуруз паталай атанвай инсанри куьмекар гана. ОГЭ-дин нетижаяр инкарнава ва школьникри цIийи кьилелай имтигьан вахкудайвал я.
Сергей Меликова энгел тавуна райондин образованидин управленидин начальник къуллугъдилай алудунин тапшуругъ гана. ГьикI лагьайтIа, экзаменар тешкилдайла ада регьбервал гузвай управлениди гъалатIриз рехъ гана.
«Эгер ам принципиальный, истемишдай ва имтигьанриз гьазур хьуниз талукьарнавай совещанидал гайи тапшуругъар дуьздаказ кьилиз акъудзавай кас тиртIа, ихьтин чIуру гьаларни арадал къведачир», — къейдна республикадин Кьили. Ада региондин МВД-дивай и месэладиз талукь ахтармишунар кьиле тухун тIалабна.
Къейд ийин хьи, ихьтин татугай дуьшуьшар са шумуд маса муниципалитетдани арадал атана. И кардихъ галаз алакъалу яз, С.Меликова республикадин шегьеррин ва районрин администрацийрин векилар имтигьанрин нетижайрин гьакъиндай жавабдарвал абурун хиве гьатзавайдан гъавурда туна.
Образованидин хилез талукь ихтилат давамаруналди Сергей Меликова хабар гайивал, Махачкъалада пулсуз кампус-программированидин «Школа 21» мектеб пайда жеда. Школа герек вири шейэралди, техникадалди тадаракламишунал Сбербанк машгъул жеда. И крариз акъатзавай вири харжар сенатор Сулейман Керимова вичин хивез къачузва. Республикадин Кьили регион вилик тухуник аквадай хьтин пай кутазвай сенатордиз сагърай лагьана.
Хийир Эмиров