ВЛАДИМИР ВАСИЛЬЕВ: «КIвалахна, къайда туна кIанда»

2-июлдиз Дагъустандин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Владимир Васильева важиблу са жерге месэлайрай совещание тухвана. Идан гьакъиндай “Лезги газетдиз” РД-дин Кьилин ва Гьукуматдин Администрациядин пресс-къуллугъдай хабар гана.

Совещанидал гъанвай месэлаяр веревирд авунив эгечIдалди вилик Владимир Васильева къейдна: “Квехъ галаз санал чна инсанриз къуллугъзавайди я, гьакI хьайила­ чи патарив арадал къвезвай крариз чун суткада кьиляй-кьилди итиж авуниз мажбур я. Им чарасуз истемишунни я. Гьич са жуьредин суваррини квехъ галаз чун азарлудан кьилив атунин, цIай хкадарунин, газ ахъа хьунин вилик пад кьунин, къванер авахьнавай рехъ михьи хъувунин чарасузвиликай азадзавайди туш. Квехъ галаз санал чахъ суварар ва ял ядай йикъар авайди туш. И кардин гъавурда аваз хьана кIанда”.

Россиядин Федерациядин Президентди 2016-йисан 5-декабрдиз гайи тапшуругърин сиягьдал амал авун яз, 2017-2018-йисара больницаярни поликлиникаяр  йигин Интернетдик кутуниз талукь малумат РД-дин здравоохраненидин министр Жамалудин Гьажиибрагьимова гана.

Ада къейд авурвал, вичел асаслу яз Ин­тернетдин сетдик кутун лазим тир проект­ кьилиз акъу­ду­нин карда медицинадин 408 организацияди иштиракзава. Идахъ галаз сад хьиз, 26-июлдиз  комиссияди мадни­ 286 му­ниципальный тешкилатда авай гьалар ах­тармишда, а ахтармишунрин нетижайрал асаслу яз чеб ВОЛС-дин рекьяй Ин­тер­нет­дик кутунин игьтияж авай муниципалитетрин сиягь туь­кIуьрда, гуьгъуьнлай ла­гьай­тIа­, нубатдин гъилера  герек тадаракар къачуда.

Къейд ийин, гьа и саягъда  гъиле — гъил аваз меслятар ийидайвал,  яргъаз къакъат­навай  районра авай духтурринни шегьерра кардик квай медицинадин чIехи идарайрин  пешекаррин арада алакъа хуьн таъминарун­ герек жеда.  Идалайни гъейри, и карда гьар юкъуз чарар-цIарар туькIуь­рунин,  вичи азарлуйрихъ галаз  алакъа хуьн патал тайинарнавай хейлин вахт къа­къуд­завай кIвалах­ди­кай медикар азаддай мумкинвал гуда.

В.Васильеван гафаралди, РФ-дин Пре­­зидентдин тапшуругъар кьилиз акъуду­нин нетижада кьетIен гьалар арадал атай чIавуз куьмек яз чи уьлкведин ва дуьньядин чIехи пешекарар энгел тавуна желб­дай мумкинвал жеда. ИкI хьайила, духтур­ри гъалатI ахъаюнин мумкинвилин дережа лап агъуз аватда.

Владимир Васильева РД-дин здравоохраненидин министрдал алай аямдин ба­гьа тадаракрал кIвалахиз алакьдай пешекарар гьазурунин  месэлаяр кьетIен гуьзчивилик кутун тапшурмишна.

РД-дин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай В.Васильева цIийи практика­яр ва технологияр ишлемишун чарасуз тирдал кьетIендаказ фикир желбна: “Алай вахтунда государстводи здравоохранение информатизироватунин дережа хкажун давамарзава. Чи кьилин везифа гьар са касдиз вич са манийвални авачиз пешекарди кьабулдай мумкинвал гуникай ибарат я. Жуьре­ба-жуьре гьахъ-гьисабар, справкаяр ва маса чарар-цIарар туькIуь­рун патал чеб гзаф вахт серф авуниз мажбур жезва лугьуз, наразивал къалурзавай медикар ихьтин парцикай хкудун патал чна вири духтурриз Интернетдикай менфят къачудай мумкинвал, азарлу ксариз яргъаз­ къа­къатнавай чкайрани менфятлудаказ медицинадин ре­кье­ къуллугъдайвал Интернетди гузвай мумкинвилерикай менфят къачудай шар­тIар гьикI таъминардатIа, гьадаз талукь месэла  веревирдна”.

Дагъустанда къенепатан туризм ва къе­цепатай къвезвай туристар кьабулун тешкилуниз талукь малумат РД-дин Гьукуматдин Председателдин Сад лагьай заместитель Анатолий Къарибова, туризмдин ва халкьдин художественный сеняткарвилерин рекьяй министрдин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Рабият Закавовади гана.

Владимир Васильева халкьдин художественный сеняткарвилериз куьмек гунин серенжемар кьабулунин тапшуругъ гана. Кьилди къачуртIа, республикада уьмуьрдиз кечирмишзавай “100 школа” проектдилай чешне къачуна, бизнес-тешкилатар кIва­­лахдин и жуьреяр гуьнгуьна хтунал  желб авун меслят къалурна.

“Экологиядин месэлайрикай яргъалди рахаз жеда. Гьа са вахтунда жуван кIвалин патарив гвай чкаярни михьидаказ хвена кIанда. Хейлин крар инсандилай аслу я. Чна тайин тир сеняткарвилериз куьмек, экологиядиз зиян тагана, чкадин туризм вилик тухузвай жуьрейриз къуват гун лазим я. Эгер чун, са шумуд миллиард ма­нат харжна, махсус къурулуш туькIуь­ру­нин чарасузвиликай рахаз хьайитIа, чавай затIни арадал гъиз же­дач. Зирзибил гьялунин месэла къарагъарнава, ам гьялун патал гъиле кьунва. Амма чна къемаз кIва­лахна, къайда туна кIанда”.

Ботлихда ишлемиш  тийиз, гадарнавай дараматда мукьвал тир вахтунда зирзибил гьялдай заводди кIвалахда, ада дагълух са шумуд райондиз къуллугъда. И кIва­­лах чна кьилиз акъудда, гьа са вахтунда чаз куьнени тайин тир крар кьилиз акъудна кIанзава. ЧIехи дережадин месэлаяр эцигун тIимил я. Юлдашар, куь кIва­лахдиз куьне ишлемишай гьихьтин практикади тайин нетижаяр арадал гъизватIа, хъсан гьихьтин теклифрин тереф хвенатIа, бажарагълу гьихьтин ксар жагъурнатIа, гьа кардиз килигна  къимет гуда. Уьмуьр тайин­ тир гьаятда, тайин тир хуьре, тайин тир куьчеда тайин тир ксарин чалишмишвилерин нетижада дегиш жезвайди я”, — къейдна региондин руководителди.

Нетижаяр кьуналди, Владимир Васильева совещанидал раиж авур вири темайрай теклифар гьазурун, уьлкведа авай лап хъсан практикаяр фикирда кьуналди, абур мукьуфдивди веревирд авун тапшурмишна. “Чна гьакъикъатда кардик квай хъсан тежриба машгьур авуниз итиж ийизва”, — къейдна эхирдай В.Васильева.

Мярекатда РД-дин Гьукуматдин Председатель Артем Здунова, РД-дин Кьилин ва Гьукуматдин Администрациядин руководитель Владимир Иванова, РД-дин Халкьдин Собранидин Председателдин заместитель Магьмуд Магьмудова, Махачкъала шегьердин кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Абусупьян Гьасанова, министерствойринни ведомствойрин руководителри ва жавабдар къуллугърал алай маса ксари иштиракна.

Чи мухбир