Алатай гьафтеда Россиядин халкьарин адетдин культурайрин Мегьарамдхуьруьн районда авай

Центрада шейх Ярагъ Мегьамед рикIел хкуниз талукьарнавай республикадин форум кьиле фена.

30-июндиз Мегьарамдхуьр диндин центрадиз элкъвенвай. И юкъуз Мегьарамдхуьруьн райондиз Кьиблепатан Да­гъустандай, Чечен Республикадай, Гуниб, Унцукул, Лак, Хасавюрт районрай, республикадин шегьеррай государстводин органрин ва муниципалитетрин гьукумдин векилар, динэгьлияр, алимар, жемиятдин деятелар, журналистар ва масабур атанвай. Абуру чIехи философ, бажарагълу алим, шейх Ярагъ Мегьамедаз талукьарнавай республикадин сад лагьай форумда иштиракна.

Лезгистандиз мугьман хьанвайбурун арада РД-дин намусдин азадвилин, диндин тешкилатрихъ галаз алакъаяр хуьнин рекьяй комитетдин председатель Мегьамед Абдурагьманов, Дагъустандин муфтий, шейх Агьмад гьажи Абдулаев, Чечен Республикадин муфтийдин заместитель Ансар Хатиев, ДГУ-дин профессор, философиядин илимрин доктор Салигь Муслимов, ДГУ-дин экологиядин институтдин директор Гайбег Абдурагьманов, РД-дин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Владимир Васильеван куьмекчи Замир Шайдабегов, Балахани хуьруьн администрациядин кьил Улубий Нурмегьамедов, Дагъустандин Исламдин университетдин тарихдин кафедрадин заведующий Мурадула Дадаев ва масабур хьуни мярекатдин важиблувилин гьакъиндай шагьидвалзавай.

Къейдна кIанда, форумдин тешкилатчийрин арада РД-дин намусдин азадвилин, диндин тешкилатрихъ галаз алакъаяр хуьнин рекьяй комитет, Дагъустандин Муфтият, Мегьарамдхуьруьн райондин администрация ва Ярагъ Мегьамедан тIварунихъ галай мергьяматлувилин фонд авай.

Мярекат мугьманар тебрикуналди Мегьарамдхуьруьн райондин кьил Фарид Агьмедова ачухна:

— За шейхдин гьуьрметдай тухузвай форумда иштиракзавай Дагъустандин муфтий Агьмад гьажи Абдулаеваз ва кьиле Ансар гьажи Хатиев аваз Чечен Республикадай атанвай делегациядин векилриз сагърай лугьузва, — гатIунна Ф.Агьмедов. — Къе­нин мярекат вич яшамиш хьайи девирдин жемиятдинни сиясатдин гьалариз таъсир авур зурба камалэгьли, шейх Ярагъ Мегьамед ри­кIел хкуниз бахшнава. Ам ва ада Дагъустандин халкьарин руьгьдин азадвилик кутур пай несилрин ри­кIелай садрани алатдач.

Лагьана кIанда, шейхди тунвай ирс зурбади я ва ам акьалтзавай несилриз дуьз рехъ къалурзавай, азадвилихъ, инсанвилин ерияр квадарнавай динсузар русвагьунихъ эвер гузвай чешме я. Тарихди тестикьарзавайвал, Ярагъ Мегьамеда имамар ва дагъвияр патал тунвай насигьатрин асул макьсад хайи чил душманрин гьужумрикай хуьнин карда инсанвилин лайихлувал вине кьунихъ элкъуьрнава. Гьахьтин зурба шейх авайвиляй дагъустанвийрин руьгь садавайни муь­тIуь­гъариз хьанач. А руьгь алай вахтунда чи акьалтзавай несилрин бейнида яшамиш жезва.

Дагъустандин халкьари чпин садвал, милли руьгь, умумивал къалурай дуьшуьшар чаз тарихдай аквазва. Чна а къуватар квадарна виже къведач ва чун Ярагъ Мегьамед хьтин баркаллу дагъустанвийрин ирсдарар хьунал дамахна кIанда, — къейдна Мегьарамдхуьруьн райондин кьили.

Форумдин модератор, РД-дин намусдин азадвилин, диндин тешкилатрихъ галаз алакъаяр хуьнин рекьяй комитетдин председатель Мегьамед Абдурагьманова мярекатдин иштиракчийрив РД-дин Гьукуматдин Председателдин заместителдин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Рамазан Жафарован патай чими саламар агакьарна. Ада къейд авурвал, форум кьиле тухудай фикир гьеле алатай йисуз арадал атанай. Бязи шартIар себеб яз, межлис алай йисуз тешкилна. Вичин рахунра М.Абдурагьманов Россиядин Исламдин образованидин къурулушдал гегьеншдиз акъвазна ва вири уьмуьр Исламдиз бахш авур шейх Ярагъ Мегьамедан кIва­лахар чирунихъ еке метлеб авайди кьетIендиз къейдна.

Гуьгъуьнлай микрофондихъ ДГУ-дин профессор Салигь Муслимоваз теклифна. Ада «Ярагъ Ме­гьа­мед — мусурманрин чIехи философ ва арифдар» темадай гьазурнавай доклад иштиракчийри хушдиз кьабулна.

Ярагъ Мегьамедан ирс арадал хкунин ва ам хуьнин гьалдикай, жемиятдин гегьенш къатара шейхдин насигьатар, фикирар раиж авунин важиблувиликай Ярагъ Мегьамедан тIварунихъ галай мергьяматлу фондунин председатель Гьажибуба Рустамова ихтилатна.

Чечен Республикадин муфтийдин заместитель Ансар Хатиева чпиз и межлисдиз теклифунай форумдин тешкилатчийриз республикадин муфтий Салахъ гьажи Межиеван патай сагърай лагьана ва Чечнядин кьил Рамзан Къадирован теклифдалди, шейхдин Согъратлда авай зиярат цIийикIа туьхкIуьр хъувунвайдакай хабар гана. Адан гафарай малум хьайивал, чечен халкь Кавказдин машгьур шейхдин тIварцIив гзаф къадирлудаказ эгечIзава. “Адахъ чи республикадай тир сухтаярни авай. Абуру чи халкьдин арада диндин жигьетдай еке кIвалах кьиле тухвана. Чна чи баркаллу шейхерин тIварар рикIе­лай алудна виже къведач. Чун абуру кутур рекьер давамариз ва ахлакьдин дережа генани хкажиз алахъна кIанда”, — меслят къалурна А.Хатиева.

Форумдин сергьятра аваз рахай “Лезги газетдин” кьилин редактор Мегьамед Ибрагьимова тешки­латчийриз Ярагъ Мегьамедан гьуьр­метдай республикадин дережада авай мярекат гьар йисуз кьиле тухунин, Согъратл хуьруьн имам Омар Мегьамедова шейхдиз бахшнавай кьилдин форум Гуниб райондани тешкилунин теклифар гана. Кеферпатан Кавказдин Исламдин ахтармишунар кьиле тухудай Центрадин руководитель Руслан Ге­реева шейх Ярагъ Мегьамедан уьмуьр ва диндин рехъ дериндай чирнавай алимрин кIвалахрикай ихтилатна. Дагъустандин Исламдин университетдин тарихдин кафедрадин заведующий Мурадула Дадаева, Унцукуль райондин векил Мегьамед Гайирбегова, ДГУ-дин тарихдин факультетдин магистрант Агьмедия Магьадова ва масабуру чпин рахунра Ярагъ Мегьамеда Дагъустандин халкьарин уьмуьрда къугъвай ролдин, дагъвийрин акьалтзавай несилриз руьгьдинни ахлакьдин тербия гунин месэлайрин жигьетдай чпин фикирар раижна.

Россиядин лайихлу артист, Лезгийрин театрдин актер Абдуллагь Гьабибов форумдин иштиракчийрин вилик Ярагъ Мегьамедан къаматда аваз экъечIна ва хуралай арифдарди тунвай камаллу насигьатар, шейхдин тухумдин ругуд лагьай несилдин векилди — 7-классдин ученикди — вичин чIехи бубадиз бахшнавай шиир кIелна.

Микрофондихъ Дагъустандин муфтий, шейх Агьмад гьажи Абдулаев атана.

— Сифте нубатда, заз квез виридаз и югъ мубаракиз кIанзава, — лагьана А.Абдулаева. — И шадвал квехъ галаз санал пайдай мумкинвал гунай за Аллагьдиз шукур ийизва. Ярагъ Мегьамед вири дагъустанвийрин дамах я. Адан тIвар инлай кьулухъни чи несилрин мецелай кими жедач. Къуй чун Аллагьди адан берекатрикай магьрум тавурай, — къейдна Дагъустандин муфтийди.

Форумдин эхирдай Дагъустандин Муфтиятди, РД-дин намусдин азадвилин, диндин тешкилатрихъ галаз алакъаяр хуьнин рекьяй комитетди Мегьарамдхуьруьн райондин кьил Фарид Агьмедоваз, Ярагъ Мегьамедан тIварунихъ галай мергьяматлувилин фондунин председатель Гьажибуба Рустамоваз  ва са жерге маса иштиракчийриз чухсагъулдин чарар, гьуьрметдин грамотаяр, пишкешар гана. РД-дин на­мусдин азадвилин, диндин тешкилатрихъ галаз алакъаяр хуьнин рекьяй комитетдин патай чухсагъулдин чарчиз лайихлу хьайибурун арада “Лезги газетдин” редакциядин коллективни ава. Вичин нубатда Фарид Агьмедова Агьмад гьажи Абдулаеваз Ярагъ Мегьамедан чIехи суьрет багъишна ва форумдин са жерге иштиракчийрив гьуьрметдин грамотаяр вахкана.

Агьмед Магьмудов