Дербентдин педколледждин тарих ам 1923-йисуз ачухунилай башламиш жезва. Гуьгъуьнлай тIвар дегишарна, педучилище ва 1994-йисуз цIийи дережа — педагогический колледж лагьай тIвар гана. Къе ам Дагъустандин яшайишдин ва пешекарвилин къурулушда важиблу роль къугъвазвай, юкьван образование гузвай идара я.

100 йисан девирда  кIва­лах вилик физвай обра­зованидин идарада гзаф дегишвилер хьанватIа­ни, ина хкянавай пешедиз вафалувилин адетар лайихлудаказ давамарунин фикирраллай пешекарар гзаф ава. Ахьтинбурукай сад Магь­­му­дова  Наима  Гьажиевна  я.  1962-йисуз Махачкъа­ла шегьерда къанун-къайда хуьдай ор­ганрин къуллугъчидин хизанда диде­диз хьана. Бине СтIал Сулейманан райондин Ул­лу-Гъетягъай­ тир Гьажи Магьмудова Дагъустандин КГБ-дин центральный управленида кIва­лах­завай. Дербентдиз ра­къу­райла, хизанни иниз хкана.

1969-йисуз Наима Дербентдин 3-нумрадин юкьван мектебдин 1-классдиз физва. 8-класс куьтягьай 1977-йисуз ам Дербентдин педучилищедик экечIзава. Жаван рушаз кьуд йис гьикI акъат­на­­тIани чир хьанач. Школада кIелдайла, гьамиша вилик жергейра авай ада педучилищедани гьакI да­вамарзава. Училищедин художественный самодеятельностдани вичин алакьунар къалурзава­,  жемиятдин уьмуьрда активнидаказ иштиракзава. Хъсандиз кIелзавай ва тапшурмишай кIва­лахар тамамдиз кьилиз акъудзавай викIегь руш гьа сифте йисалай курсунин дестедин старостави­ле хкязава. Пуд лагьай курсуниз акъатайла, Наима до­школьный отделенидин студентрин профкомдин председателвиле хкяна. Гьа икI, кьуд йис итижлу­да­каз акъатна. Диплом къачур пакадин юкъуз­ Наи­мадиз педучилищедин директор Гьа­жи­агьмед Бегович Къазиагьмедова вичин патав эвер­зава ва лаборантвиле кIвалахиз акъвазун теклифзава.

— Рагьметлу Гьажиагьмед Беговича гьам кIва­лах­да ва гьамни кIе­лунра инсандин кар алакьуниз, жавабдарвилиз, тешкиллувилиз ва низамдиз ­къимет гудай, — лугьузва Наима Гьажиевнади. — Ада учи­лищеда кIвалахиз акъвазун теклифайла, заз ­тIимил кичIени хьанай, гьа са вахтунда шадни. Ам па­ра ис­темишдай, гзаф кIевивалдай, гьа са вах­тунда кар алакьдай кас вилик кутадай регьбер­ тир. Эгер зи кьилел ихьтин зурба, Дагъустандин халкьдин муаллим Гьажиагьмед Бегович тахьа­най­тIа, зун къе бажагьат ихьтин дережайрив агакьдай,  .

1981-йисуз, училищеда кIва­лах­ни ийиз, Наима Дагъустандин пединститутдин педагогикадинни психологиядин факультетдик экечI­зава.

Вад йисуз лаборантвиле кIва­лахайдалай гуьгъуьниз ам психологиядинни педагогикадин цикл­дик акатзавай предметрай тарсар гузвай муаллимвиле тайинарзава.

1987-йисуз ДГПИ чешнелудаказ акьал­тIа­рай адаз педагогикадинни психологиядин муал­лим­вилин ва школадиз фидай яш тахьан­вай­буруз тербия гудай методиствилин дережа гузва­. ИкI, Наима Гьажиевнади вичин гележегдин уьмуьр училищедихъ галаз алакъалу ийизва. И карда адак училищедин директордини гьевес кутазвай.

— Гьажиагьмед Бегович жегьил муаллимрик жувал кIвалахна, тамамдиз алакьунар къалурунин къилихар кутаз алахъдай. Гьавиляй за ва маса жегьил муаллимрини жувал кIвалахдай, пешекар­вал хкажун патал алава кIел хъийидай, педагогикадин хиле арадал къвезвай цIийивилер тежрибада ишлемишдай. ГьакI тахьана жезвачир, гьикI хьи, Гьажиагьмед Беговича чаз авунвай ихтибар намуслудаказ кьилизни акъудна кIанзавай.

Эхь, Кьиблепатан Дагъустан патал пешекар муаллимар, тербиячияр гьазурзавай колледжда ви­ни дережадин чирвилер авай муаллимри зегьмет чIугвазвай. И жергедиз гьахьун патал жегьил муаллим Наимади, вири къуватар эцигна, вичин чир­вилер хкажиз, зегьмет чIугвазва. Чирвилериз, тежрибадиз, гъилик квай студентри республикадин ва Россиядин конкурсра, олимпиадайра къазанмишнавай агалкьунриз килигна, 1996-йисуз адаз РД-дин образованидин министерстводи кьилин категория гузва. Им ара датIана чIугур зегьмет­дин нетижа я. Адан 11 студентди Вирироссия­дин ва реги­ондин конкурсра сад лагьай чкаяр, 2-да­­ кьвед лагьай ва мад 2-да пуд лагьай чкаяр кьуна.

2001-йисуз Наима муаллим методкабинетдин заведующийвиле тайинарзава. Методкабинетда кIуьд предметдай комиссияр кардик квай. Ана неинки са муаллимрин пешекарвилин устадвал, гьакI студентрин яратмишунрин активвал ва чирвилер хкажзавай. И къуллугъдал кIвалахай пуд йисан къене ада методикадин кIа­лах­див эгечIунин тегьер михьиз дегишарна, кабинетдин кIва­лах цIийикIа тешкилна, жегьил муаллимар тежриба авай насигьатчийрал тапшурмишна.

КIвалах алакьдайди такуна амукьдач. Наима­ муаллимдин агал­кьунрикай директордиз хабар авай. Колледждин отделенидин заведующий, ­сагъламвилиз килигна, муаллимвилин пешедал хъфейла, азад хьайи къуллугъдал, психологиядай тарса­рин пар хвена, Наима Гьажиевна эцигзава.

Эгер методикадин кIвалах анжах са муаллимрихъ галаз алакъада авайтIа, гила отделенидин заведующийвилин къуллугъдал ада студентрихъ, пред­метар гузвай муаллимрихъ ва классдин руководителрихъ галаз ачухдиз кIвалах тухвана кIанзавай. Ада жавабдарвал гьиссзавай. Наима муаллимди кIелунрал студентрин рикI хьун патал­, кьетIен дикъет гана кIанзавайди, ахлакьдин, жув дуьз тухунин культурадин тербияни гана кIан­за­вайди кьатIанвай. ЦIийи истемишунарни авай. ИкI, Наима муаллим илимдинни ахтармишунрин кIва­лахдал машгъул жезва ва ам аспиран­турадик экечIзава. Кандидатвилин минимумдай кьве экзамен вахкузва. 1999-2004-йисара ада “Про­фи­лактика агрессивности учащихся начальных классов в образовательном пространстве школы” темадай диссертациядал кIвалахна. 2004-йисуз Кеферпатан Кавказдин технический университетда ада диссертация агалкьунралди хвена. Адаз психологиядин илимрин кандидатвилин тIвар гана.

2012-йисуз ам кIелунинни производстводин тежрибадин рекьяй директордин заместителвиле тайи­нарзава. КIвалахдив гатIунай йикъалай ада, Кьиблепатан Дагъустандин районрин ва шегьеррин школайра педпрактика физвай гьал хъсанариз, вичин чирвилер ишлемишзава. Школайра зегьмет чIуг­вазвай сифтегьан классрин муаллимрихъ, аялрин бахчайрин тербиячийрихъ галаз тухвай кIвалахди Наима муаллимдин тежрибани дев­летлу авуна.

— Гьар са кIвалах, къуьн кутадай, куьмек гудай, дуьз меслят къалурдай насигьатчи­ къва­лав хьайила, виликди фида, — лугьузва Наима муаллимди. — Заз ахьтин кьве насигьатчи хьана: Гьажиагьмед Бегович ва кIелунин кIва­лахдин рекьяй директордин заместитель Хасбулатов Али Ибрагьимович.

2016-йисуз Али Ибрагьимович, сагъламвилиз килигна, къуллугъдилай элячIайла, директорди и везифаяр тамамарун Наима Гьажиевнадин хиве туна. Гьа чIавалай къенин йикъалди Наима Гьажиевнади намуслудаказ ва гьакъисагъвилелди  директордин заместителвилин везифаяр тамамарзава.

Яргъал йисара Дагъустандин об­разованидин идараяр патал вини дережа авай муаллимар ва тербиячияр гьазурунин рекье къазанмишнавай агалкьунрай адан зегьмет колледждин директордин, РД-дин образованидин министерстводин патай разивилин чарариз ва гьуьрметдин грамотайриз лайихлу хьана. Гьукуматди адан гьакъисагъ зегьмет РД-дин образованидин отличникдин знакдалди, РД-дин лайихлу муаллим ва Россиядин Федерациядин юкьван пешекарвилин образованидин къуллугъчи лагьай гьуьрметдин тIва­раралди къейднава.

Къагьриман Ибрагьимов