И йикъара, “Онкологиядин азаррин вилик пад кьунин гьафтедин” сергьятра аваз, республикадин А.В.Вишневскийдин тIварунихъ галай клиникадин больницадин (РКБ) оториноларингологиядин Центрадин пешекарри кIалхандин (туьтуьх) ракдикай ва адан вилик пад кьунин серенжемрикай суьгьбетна.
Малум хьайивал, кьилин ва гардандин чIуру дакIунар арадал атунал гьалтайла, кIалхандин рак азар виридалайни гзаф гьалтзава. ИкI, жигеррал агакьдалди авай нефес чIугвадай органрик ракдин азар акатунин 70 процент дуьшуьшар кIалхандихъ галаз алакъалу я. Дишегьлийрилай итимар и органдин ракдик гзаф азарлу жезва.
Пешекаррин гафаралди, азар акатунин къурхулувал авай ксарин арада ава: пIапIрус чIугвазвайбур ва ички хъвазвайбур, кIвалахдин шартIар хаталубур тирбур (мисал яз, гьавада фенолдин, асбестдин, бензолдин ва маса затIарин кьадар артух тирла), кIалхандин яргъалди сагъариз тежезвай азарар авайбур (мисал яз, ларингит), рак акатунал гъизвай азарар-лишанар (предрак, мисал яз, фиброма), куникди (ожог) ва садакай масадак акатдай бязи азаррикди (сифилис, чахутка), арадал атанвай кьацIар алайбур (рубцовые процессы), гьакIни папилломатоз, пахидермия, лейкоплакия, дискератоз азарар квайбур.
— Эгер кьве гьафтедилай виниз вахтунда сес дегиш хьанватIа, иллаки адан гужлувал квахьнаватIа ва туьтер ифей хьиз аватIа, тади гьалда ЛОР-духтурдин патав фин лазим я. Дуьз диагноз эцигун патал ада лазим ахтармишунар кьиле тухуда ва вахтунда лазим серенжемар кьабулиз куьмекда, — къейдзава РКБ-дин оториноларингологиядин Центрадин заведующий, медицинадин илимрин доктор, профессор Юнускьади Жамалудинова. — Эхиримжи стадийра ракдик азарлубуруз туьтуьна тIалди, тIуьн ва яд мукьвал-мукьвал акIуни, кьуру уьгьуьди тади гуда ва нефес дар жеда.
Азар вахтунда дуьздал акъудуни ва лазим серенжемар кьабулуни ам яцIариз фидалди сагъардай мумкинвал гузва. Гьаниз килигна, пешекарри, йиса са сеферда хьайитIани (хаталувал авай ксарик акатзавайбуруз йиса кьве сеферда), ЛОР-духтурдин патав финиз ва пешекаррин меслятрал амал авуниз, идалайни гъейри, чун элкъвена кьунвай тIебиатдин чIуру таъсирдикай хуьниз, сагълам уьмуьр кечирмишуниз ва физкультурадал машгъул хьуниз эвер гузва.
«Лезги газет»
