Саддам Агъашерифович Агъаширинов 1992-йисуз Докъузпара райондин Усугъчай хуьре дидедиз хьана. 2009-йисуз хайи хуьруьн юкьван мектеб ва 2014-йисуз ДГУ-дин юридический факультет агалкьунралди куьтягьна. 2014-йисан ноябрдилай ада Докъузпара райондин администрациядин юридический отделда кIвалахна. Алай вахтунда ада коррупциядиз аксивалунин месэлайрай “Докъузпара район” МР-дин кьилин куьмекчидин къуллугъдал кIвалахиз са йис хьанва. Жегьилди вичихъ алакьунар авайди къалурзава.
Алай вахтунда чи республикада коррупциядихъ галаз женг тухунин нетижада еке дегишвилер хьанва. Уьлкведин Президентди къейд авурвал, Дагъустанда коррупциядиз аксивалунин рекьяй тухузвай кIвалах республика абадунин мураддихъ элкъуьрнава ва и серенжемар гележегдани давамарда. Коррупциядиз аксивалунин рекьяй районрин, шегьеррин кьилериз куьмекчиярни тайинарнава. Докъузпара районда и къуллугъдин везифаяр кьилиз акъудзавай Саддам Агъашириновахъ галаз за суьгьбет кьиле тухвана.
- Саддам Агъашерифович, ви асул везифайрик гьихьтин кIвалахар акатзава?
— РФ-дин Конституциядал, федеральный къанунрал, РД-дин Конституциядал, муниципальный райондин уставдал амал авуналди, са жерге кIвалахар кьилиз акъудна кIанзава. Асул везифайрик къанундалди агьалийриз ва тешкилатриз авай ихтиярар хуьн, коррупциядин ва маса къайдаяр чIурунин дуьшуьшар тахьун патал и татугайвилерин вилик пад кьунин чараяр акун, райондин сергьятра коррупциядиз аксивалунин серенжемар тешкилун ва кьилизни акъудун, и месэладиз талукь яз меслятар ва куьмекар гун, райондин кьилин теклифдалди, коррупциядихъ галаз алакъалу месэлайрин патахъай агьалияр кьабулун ва икI мад маса крар акатзава…
- Райондин сергьятра ришветбазвилихъ галаз женг тухунин макьсаддалди гьихьтин серенжемар тухузва?
— Гьар йисуз, коррупциядихъ галаз женг тухунин виридуьньядин йикъан сергьятра аваз, районда ришветбазвилин жигьетдай авай гьалар веревирд авун патал и юкъуз гегьенш совещание тухузва. И мярекатдал йисан вахтунда тухузвай кIвалахдин гьахъ-гьисаб ийизва. Заседанийрал коррупция жемиятдиз еке зиянар гузвай азар тирдакай адаз аксивал авуникай метлеблу докладар кIелзава. И темадай мукьвал-мукьвал элкъвей столар, хуьрериз физ, чкайрал семинарар тухузва. Райондин мектебра, ктабханайра коррупциядиз аксивалунин мярекатар тешкилзава. Акьалтзавай несилди дуьз рехъ хкягъунин ва къанунрал амалунин важиблувал аннамишун патал, мектебрин директоррин ва муаллимрин иштираквални аваз, жуьреба-жуьре мярекатар кьиле тухузва. Кьилди къачуртIа, 5-9-классра кIелзавай аялар патал “Аялриз коррупциядикай”, “Коррупциядиз саналди акси жен” ва “Коррупция — явашдиз хъиткьиндай бомба” лишанрик кваз классдилай къецяй тир мярекатар кьиле фена.
- Ришветбазвилиз талукь яз санлай Дагъустандин гьалариз вавай гьихьтин къимет гуз жеда?
— Алатай йисариз вил вегьейтIа, Дагъустанда коррупция тергунин ва я тIимиларунин мураддалди тухузвай кIвалахрин нетижаяр зайифбур тир. Алай вахтунда, виридаз малум тирвал, лап гуьзлемиш тавур хьтин нетижаяр дуьздал акъатзава. Прокуратурадини и месэла кьетIен гуьзчивилик кутунва.
- Ви фикирдалди, коррупция тамамдаказ терг ийиз хьун мумкин яни?
— Талукь тир серенжемар тамамвилелди кьилиз акъудайтIа, ватандашри, вилик-кьилик квайбуру къайдайрал амал авуртIа, коррупция терг ийиз жеда. Алай вахтунда неинки Дагъустанда, гьакI Россиядин вири пипIера и “азардин” вилик пад атIунин чараяр аквазва. Уьлкведин чIехи чиновникар дустагъ авунин дуьшуьшрини кьетIи серенжемар кьабулзавайдан гьакъиндай шагьидвалзава.
- Райондин агьалияр къанунрин гъавурда хьунин рекьяй гьи гьалда ава?
— Санлай къачурла, агьалияр и ва я маса къайдайрикай, къанунрикай лазим дережада хабардар я. Чи патай лагьайтIа, арадал къвезвай цIийивилер, дегишвилер, гьа жергедай яз коррупциядиз аксивалуниз талукь малуматар газетдин, телевиденидин куьмекдалди халкьдал агакьарзава.
- Жавабдар къуллугъдал алай жегьил хьуниз килигна, мектебра чIехи классра кIелзавай жегьилриз вавай гьихьтин теклифар, насигьатар гуз жеда?
— Гележегда ватандин лайихлу инсан хьун патал сифте нубатда хъсандиз кIелун, илимдихъ ялун герек я. Хъсандиз кIелунихъ еке метлеб ава, ахьтин инсан уьмуьрда дуьшуьш жедай татугай гьаларай регьятдиз экъечIда, Ватандиз хийир гудай кьегьал жеда. Жегьилри кьиле тухузвай мярекатра, серенжемра активдаказ иштиракна, гьар са карда чешнелудаказ, тербиялудаказ тухвана кIанда.
Куругъли Ферзалиев