РД-дин Кьилин алакъадин къуллугъди хабар гайивал, 28-ноябрдиз Сергей Меликован регьбервилик кваз кьиле фейи совещанидал 2023-2025-йисара республикадин здравоохраненидин къурулуш вилик тухунин гележегдин мумкинвилер веревирдна. Гьа са вахтунда здравоохраненидин эцигиз гъиле кьунвай дараматар геже тунин, медицинадин къуллугъчийриз яшайишдин рекьяй куьмек гунин ва агьалийриз медицинадин рекьяй ийизвай къуллугърин ери хкажунин месэлайриз талукь ихтилатарни авуна.
“Республикадин бюджет кьабулунин вилик чаз мукьвал тир йисара гьихьтин месэлайриз фикир гана кIандатIа чир хьун лазим я. Бюджетди яшайишдиз талукь тереф, республикадин агьалийрин итижар хуьн ва абуруз къулай шартIар тешкилун лазим я. Имни акI лагьай гаф я хьи, чна чи вири краралди дагъустанвийриз медицинадин рекьяй виниз тир еридин куьмек гун герек я”, — лагьана Сергей Меликова.
Ихтилат давамаруналди, региондин Кьили къейдна хьи, медицинадин идарайрин материально-технический база хъсанарун республикада эцигзавай ва яргъал вегьенвай медицинадин дараматар вахтунда куьтягьдай серенжемар кьабулун, тIимил кIвалахар амай дараматар сифте нубатда куьтягьун лазим я. ИкI, РД-дин здравоохраненидин министерстводал Махачкъалада эцигзавай чахуткадик азарлубур сагъардай диспансер куьтягьун патал эцигунар федеральный талукь программадик кутадайвал авун тапшурмишна. И дарамат финансрин такьатар тIимиларунихъ ва госпрограммайрикай хкудунихъ галаз алакъалу яз геже гьатна. Медицинадин маса дараматар геже гьатун ва здравоохраненидин муниципальный объектар ишлемишиз вахкуз тахьун талукь документар синихар кваз гьазурунилай, дараматар эцигзавай чкаяр дуьздаказ хкя тавунилай ва анриз герек коммуникацияр тухудай мумкинвилер тахьунилай аслу хьана.
С.Меликова талукь ведомствойрал гежел вегьенвай эцигунар, гьазур жезвай дережадиз килигна, са шумуд дестедиз паюн ва абур галай-галайвал ишлемишиз вахкудай серенжемар кьабулун тапшурмишна. “Здравоохраненидин дараматар вахтунда ишлемишиз вахкун патал йисариз пайна кIанда. Эцигунар кьиле физвай гьалдални талукь идарайри датIана гуьзчивал авун герек я”.
Медицинадин къуллугъчийриз яшайишдин рекьяй куьмек гунин серенжемрикай РД-дин здравоохраненидин министр Татьяна Беляевади ихтилатна. Ада лагьайвал, алай вахтунда региондин гьукумат медицинадин къуллугъчийри маса къачузвай кIвалерин са пай такьатар гьалалдай, эвездай къарардин проект гьазурунал машгъул я.
И месэладин гьакъиндай Сергей Меликова муниципальный тешкилатрин кьилерал медицинадин къуллугъчийриз яшайишдин рекьяй куьмек гудай мумкинвилер чирун, жагъурун тапшурмишна. Ида хуьрерин больницайриз, ФАП-риз кIвалахиз фидайбурун кьадар артухарда.
Региондин регьберди рикIел хкайвал, 2020-йисан 19-августдиз РД-дин Кьилин Указда яшайишдин рекьяй куьмек гудай серенжемар къалурнаватIани, муниципалитетрин чIехи паюни и карда активвал къалурзавач ва Указни тамамдиз кьилиз акъудзавач.
“Земский доктор”, “Земский фельдшер” программайрилай гъейри, гьевес хкаждай алава серенжемарни герек я. Гьа гьисабдай яз, духтурар яшайишдин кIвалералди, чилин участокралди таъминарун, абурун аялар кьезилвилер аваз аялрин бахчайриз, школайриз кьабулун герек къведа. Жегьил пешекаррин игьтияжар чирун ва идаз килигна абурун дердиярни гьялун важиблу я”, — лагьана Сергей Меликова.
2023-2025-йисара республикадин здравоохранение вилик тухунин важиблу хилерикай РД-дин Гьукуматдин Председателдин заместитель Мурад Къазиева суьгьбетна.
Адан гафаралди, республикадин здравоохранение вилик тухуниз талукь важиблу месэлаяр гьялун патал “Дагъустан Республикадин здравоохраненидин идараяр модернизация авун” госпрограмма тайинарнава. Вад йисуз кьиле тухудай кIвалахар патал 6 миллиард манат чара ийидайвал я. Адан гьисабдай медицинадин цIийи идараяр эцигда, авайбур цIийикIа туькIуьр хъийида, ремонтда. Хейлин идараяр улакьралди, цIийи тадаракралди таъминарда.
Авур ихтилатриз баянар гудайла, Сергей Меликова къейд авурвал, здравоохраненидин къурулушда тешкилзавай кар алай хилери, кIвалахри республикадин агьалийрин игьтияжриз жаваб гана кIанда. Ада региондин здравоохраненидин министрдал чкадин самоуправленидин органрихъ галаз санал кар алай хел вилик тухун патал 2023-2025-йисара, агьалийрин игьтияжар фикирда кьуна, шегьерра, районра ва яргъал тир хуьрера ФАП-ар, гъвечIи больницаяр эцигунин, транспортдин логистика хъсанарунин, санитарный авиация кардик кутунин, медицинадин объектар капитальнидаказ ремонтунин, здравоохраненидин сифтегьан звенойра цIийивилер тунин кIвалахар тухун, и кар патал республикадин здравоохранение вилик тухунин кар алай хилер тайинардай программа туькIуьрун патал махсус группа тешкилун тапшурмишна.
Хийир Эмиров