КIелунин йис башламишнава, аялар мектебриз тарсариз физва. Ктабар авачиз бес гьикI кIелда? Къанундин бинедаллаз, государстводин муниципальный мектебра кIелзавай аялриз ктабар, гьакIни ФГОС-дин сергьятра аваз чирвилер къачун патал лазим жезвай маса материал пулсуздаказ гузва.
Гьеле жува мектебда кIелзавай йисара ктабар бес тахьунин четин месэладал мукьвал-мукьвал гьалтзавайди тир. Гьаниз килигна, за гьар жуьре мектебрай тир аялрин диде-бубайривай и месэла хциди яз амани, амачни хабар кьун кьетIна.
Гульнара. — Зи фикирдалди, ктабрин месэла кар алайди я. Белки, амай хуьрерин мектебрив гекъигайла, чи мектеб са кьадар чIехиди тирвиляй, чина и месэла са акьван хциди туш. ЯтIани, месэла четинди я. ГъвечIи мектебра и жигьетдай гьалар мадни четинбур я — абуру лап куьгьне ктабрай кIелзава. Чаз чпин бинедаллаз кIвалах ая лугьузвай ктабар ава, амма абур чахъ авач, яни программа ава, амма адаз талукь ктабар — ваъ.
Са гафуналди, месэла хциди я. Мадни лугьуз кIанзава хьи, кIелунин программадай чна ишлемишна кIанзавай ктабар мектебра авач. Гьа са вахтунда абур маса гузвай чкайра авазва. Им гьикI жезвай кар ятIа, кьил акъатзавач.
Милана. — Эхь, чун ихьтин месэладал гьалтайди я. Алатай йисара са кьадар ктабар маса къачуниз мажбур жезвай. И йисуз анжах са ктаб къачуна кIанзава. Мумкин я адал ктабар мад алава хъжеда. Абур вахтунда, кIелунин йис башламишдалди са югъ амаз гузва.
Асият. — Ктабриз талукь четин месэлаяр авач, абур вирибуруз бес жезва. Мектебди аялриз тарсар патал лазим вири ктабар вахтунда, гьатта 1-сентябрдилай гузва. Чун мектебдиз лазим ктабар маса къачуниз мажбур хьайи дуьшуьшар гьелелиг садрани хьанач.
Загьидат. — Зун дидени я, библиотекадани кIвалахзава. Гьелбетда, ихьтин месэла вири мектебра ава. Ктабар бес жезва за гьикI лугьуда, классда 27 аял ава, вуна лагьайтIа, математикадин анжах 15 ктаб гузва. Хъсан я, эгер ваз урус чIалан ктабар аватIа. ИкI хьайила, вавай садаз математика, муькуьдаз урус чIал гуз жеда. Чна заказ ийизвай вахтарни жезва, амма и йисуз чав ктабар агакьнавач. 20 ктаб заказ авурла, 2-3 хквезва. Гьаниз килигна, диде-бубаяр ктабар маса къачуниз мажбур жезва.
Чи мектебдин четин месэла художественный литературадихъ галазни алакъалу я — и хиляй ктабар агакьар тийиз гзаф йисар я. Гьа са вахтунда чун аялрин арада художественный литература машгьур авунин жигьетдай тагькимарзава. Бязи вахтара чун маса библиотекайриз финиз ва абурувай списатнавай ктабар тIалабуниз мажбур жезва.
Камилла Мегьтиханова,
ДГУ-дин филфакдин ОЖ-дин студентка