ЧIагъанчи Ямудин

Устадрикай суьгьбетар

АгъастIалви  Шихжамалов  Ямудин  Лезгистанда тийижир кас бажагьат ава. Ада са шумуд жегьилдиз чIагъан, далдам ягъиз чирна. Низ чида, мехъеррик, йифериз демера, чIагъан ягъиз, ада шумуд касдин кIвалер къени авунатIа. Заз Ямудинакай чIагъанчи гьикI хьанатIа, адан уьмуьрда хьайи са шумуд кьетIен крарикай куьруь суьгьбет авуналди рикIел хкиз кIанзава.

Ямудинан буба Шихжамалан хва Сейфудин, гзаф пешейрин иеси яз, адаз чIагъанчивални чириз кIанзавай. ЧIагъан къачун патал Бакудиз фин герек тир. Амма Кьасумхуьруьн гьафте-базардиз фейила, адаз курхуьруьнви Гьажикъадирав чIагъан гваз акуна.

— Дуст кас, чIагъандай макьамар кьванни ягъиз жедайди яни?

— Макьамар ягъиз тежедай чIагъан жедани? — хъуьрена хьиз, къуьне авай чIагъан хурув агудна, адай ширин сесер акъудна. Базардин къерехда авай кIва­тIал, гьатта чпин савда ийизвай затIарни туна, чIагъандихъ яб гуз атана.

— Далдам алачир мехъер я, — лагьана Сейфудина. — Гудачни?

— Ам за базардиз макьамар ягъиз гъанвайди туш кьван? Ам къачудай пул кьванни гвани вав?

— Пул гвачирдан базарда вуч авайди я? — хъел атана Сейфудиназ. Са гафуналди, чIагъан къачур Сейфудин хуьруьз хтана.

Са шумуд йисалай Сейфудинакай сейли чIагъанчи хьана. Ада вичин кьвед лагьай гада Ямудинакай далдамчи авуна. Кьарай авачир Ямудина вичизни чIагъандай гьар жуьре макьамар ягъиз чирна. Нубатдин са мехъерик фейила, демера кьуьлер ийидайбур гзаф аваз, устIарри, адет тирвал, ял язавай. Амма жегьилри къал къучуз акур Сейфудина чкаяр дегишарна. Вичи далдам къачуна, Ямудинав  чIагъан вугана.

И кар акур инсанар мягьтел хьана амукьна. Жечни кьван, Сейфудин, кьве юкIунин буй авай кас яз, адан метIерал алай тафт, аял къугъвадай затI хьиз аквазвай. Ямудинан лагьайтIа, къужахда кьунвай чIагъандикай хкатна аквазвайди тек са кьил тир. Ара физ, Ямудинан нер чIагъандин къвала акьазвай. Амма Ямудина, вич акван тийиз, язавай кьуьлуьнин макьамрал вири ашукьарнавай.

Квез за куьн тариф ийида? Кьуьлерзавайбурулай гзаф демина капар язавайбуру  кьавалрин вилик квай техил ядай саф чарчин ва гимишдин пуларив ацIурна.

Гьа икI бубади вичин чIагъан жегьил Ямудиназ багъишна. Ямудина лагьайтIа, неинки Куьре патан хуьрера, гьакI адалайни къеце патарани мехъеррик иштиракуналди вичин устадвал къалурна.

Са сеферда Кьасумхуьрелай са чIехи къуллугъчиди Ямудин вичихъ галаз, (дустунин мехъер аваз), Бакудизни галаз фена. Ина Ямудиназ еке гьуьрмет авуна: чIагъан твадай къаб мехъерик пулдив ацIана, Ямудин чIагъан къуьне аваз хтанай.

Дяведин йисар тир. СтIал Мусаиб, ВКБ-дин пропагандадин отделдин за­ведующий яз, культурадин хилен къуллугъчияр хуьрериз концертар гваз фе­йила, ада Ватандал атанвай бедбахтвиликай, чапхунчи душман вичин ма­гъа­рада терг ийидайдакай ихтилатдай, ахпа­ концерт гудай. СтIал Мусаиб гуь­гьуьл­лудаказ фронтдиз фейила, Шихжамалов Ямудина са шумуд йисуз­ Ма­хач­къа­лада, Госфилармонияда, чIа­гъан­­­чи яз, Рагьимат Гьажиевадихъ ва анин коллективдихъ галаз фронтдай хирер алаз хтанвай госпиталда авай ватанэгьлийриз концертар гана. Лезги хуьрера концертар гудайла, абур са шумудра тамара авай къачагърин хурукни акатнай.

Эхиримжи вахтара Ямудин Шихжамалова Герейханован тIварунихъ галай совхозда, Кьулан ва Агъа СтIал­рин клубра гьакъисагъвилелди зегьмет чIу­гуна. Рагьметлуда Герейханован тIва­рунихъ галай совхоздин клубда кIва­лах­дайла, машгьур манидар Ражаб стхадиз чIагъанни ягъиз чирнай. Афериндин кар ам я хьи, Шихжамалов Ямудина вичин пеше са шумуд касдиз чирна. Адан тIвар гзафбуру гьуьрметдивди кьазва, рикIел хкизва.

Сажидин Саидгьасанов, шаир