“РикIел хуьх, уьмуьр ваз ганвай савкьат я, адаз къимет тагузвайди и савкьатдиз лайихлу туш”.
Леонардо да Винчи
Инсанди инсаният патал тазвай хъсан гел садрани квахьдач, ам гьамишалугъ рикIера амукьда, адалай чешне къачуз алахъда. Дерин гел таз иллаки инсаният патал къуллугъдайбурулай, пешедиз вафалубурулай алакьда. Гьамиша халкьдин патай алхиш къазанмишзавай пешейрикай сад духтурвал я. ДатIана инсандин сагъламвилин къаравулда акъвазнавай а ксар халкьдиз гьамиша истеклуни я, багьани.
Чахъ, Къурушрихъ, баркалладин кукIушар муьтIуьгъарнавай, чпин тIварар гьар сана еке гьуьрметдивди кьазвай духтурар тIимил авач. Къенин чи суьгьбетни, вич жегьил ятIани, тIвар еке гьуьрметдивди кьазвай, 1999-йисалай республикадин Вишневскийдин тIварунихъ галай Центральный клинический больницада уролог-нефрологвиле кIвалахзавай Акбаров Нуьгь Билаловичакай я. Акбароврин хизандай гьар жуьредин пешекарар акъатнава: МВД-дин, РФ-дин Яракьлу Къуватрин, прокуратурадин, судьявилин жавабдар къуллугъчияр, муаллимар ва икI мад.
СССР-дин вахтара мектебар акьалтIарзавай аялри чпин гележегдин пешеяр, диде-бубаяр галачиз, чпи хкядай, идалайни гъейри, азаддаказ гьи шегьердиз кIан хьайитIани физ жезвай. Хасавюрт райондин Къурушрин хуьруьн Якьуб Аскандарован тIварунихъ галай 2-нумрадин юкьван мектеб агалкьунралди акьалтIарай Нуьгь Акбаров 1982-йисуз Горький шегьерда авай мединститутдик экечIна. Йисар акваз-такваз акъатна, Нуьгьа институт 1989-йисуз агалкьунралди куьтягьна. 1989-1991-йисара Ярославль шегьерда авай медакадемияда ординатурани акьалтIарна, гьа са вахтунда Череповец шегьерда авай Северсталдин медикосанитарный частуна отделенидин заведующийвални авуна. 1999-йисуз Нуьгь Билалович хайи Дагъустандиз хтана, къенин йикъалди кьилин дережа авай духтур яз кIвалахзава.
Медицинади духтурдивай регьимлу рикI, экуь фикирар, виниз тир культура ва ракьун нервияр хьун истемишзава. Медицинадин “буба” Гиппократа “медицинади духтурни Аллагьдиз мукьва ийизва” гьавайда лагьанвайди туш. И ериярни вири Нуьгь духтурдихъ ава. Жегьил духтур зегьметдал, хкянавай пешедал акьван кьару я хьи, ам кеспидив эгечIай сифте йикъарилай вичин чирвилер ва пешедин устадвал хкажун патал чалишмиш жезва. ИкI, Нуьгь Билаловича вичин пешекарвал хкажун патал 1991-йисуз Санкт-Петербургда авай Кирован тIварунихъ галай медакадемияда урологиядайни андрологиядай, ахпа 2020-йисалди гьар вад йисалай Москвада нефрологиядай ва нутрициологиядай курсара иштиракна, вичин пешекарвилин дережа хкажна, вири сирерай кьил акъудна.
И мукьвара зун жуван са дерди аваз Махачкъаладиз фенвай. Хкведайла, маршруткада са 70 йис кьван хьанвай, Гудермесдай тир чеченви Вахирсултан лугьудай кас рекьин юлдаш хьана. Зун Къурушдилай тирди чир хьайила, ада завай ваз Махачкъалада кIвалахзавай духтур Нуьгь чидани? — лагьана хабар кьуна. За чидайди тестикьарайла, ада заз вичин нахушвиликай суьгьбетна ва Нуьгь Билаловича вичиз цIийи уьмуьр хгайдакай лагьана. Ада Нуьгьаз талукь яз алхишдин гзаф гафар лагьана.
Нуьгь Акбарован гъиликай илимдин хейлин макъалаярни хкатнава. Ам Россиядин ва Дагъустандин урологрин обществойрин гьакъикъи член я. Ам докладар гваз Гаванадин, Минскдин, Казандин, Сочидин медицинадин идарайра кьиле тухвай Вирихалкьарин симпозиумрал, конференцийрал ва маса мярекатрал рахана, адан кIвалахриз академикри еке къимет гана.
Яргъал йисара медицинадин хиле намуслудаказ зегьмет чIугунай Акбаров Нуьгь “Дагъустандин лайихлу духтур”, “Дагъустан Республикадин здравоохраненидин отличник” тIварариз, Россиядин Федерациядин Госдумадин спикердин къул алай, Дагъустан Республикадин Кьилин патай гьуьрметдин грамотайриз ва цIудралди маса шабагьриз лайихлу хьана.
Нуьгь Билаловича вичин уьмуьрдин юлдаш Нармина Магьмудовнадихъ галаз санал хизанда пуд аял тербияламишзава. ЧIехи гада Ислама Дагуниверситетда ачухнавай юридический колледжда, Шамила республикадин зигьинлу аялар патал гзаф хилерин лицейда, руш Марьяма ДГУ-дин лицейда кIелзава. Шамилахъ вичин бубадин пеше давамардай мурад ава. Аллагьди агакьаррай!
Гьажи Къазиев, муаллим
