Чарадан мал гьарам я!

Фу тIуьна, чай хъваз ацукьнавай чи хизандин арадиз, вучиз ятIани, чуьнуьхунрикай ихтилат аватна. Ам низ чида гьикьван яргъалди фидайтIа, эгер дахди вичин чIехи бубади ахъаяй са ихтилат арадал вегьеначиртIа.

— И агьвалат, — башламишна дахди, — зи чIехи бубадин де­вир­­да хьайиди я. — Чи бубаяр куьгьне хуьре амаз, ана Яран лу­­­гьу­дай са кас яшамиш жезвалдай. Ам чарадан затIуна вил­ авай зурба чуьнуьхгумбатI я лугьудай. Вичин хуьряй ада гьеле-ме­­­ле затI чуьнуьхдачир, амма къунши хуьрерин агьа­лийриз гзаф зиянар гудай. Вични акьван мукъаятди, амалдарди тир хьи, гзаф вахтара адан  чуьнуьхгумбатIвал субутариз жедачир.

Са сеферда угъри, вичин кар туькIуьриз, са яргъал хуьруьз акъатна. Таниш касди куьмек гуникди Яранан кIвалахар гьа вичиз кIандайвал туькIвена. Няни хьанвайвиляй хванахвади ам, пака ахлад лагьана, рекье хтунач. Яранни рази хьана­.

Айвандик чай хъваз ацукьнавай Яраназ, хурушум хьан­вайтIани, иесидин гьаятдиз хтай малар хъсандиз акуна. Абурун арада пуд жунгавни аваз хьана. Абурукай сад адан рикIе гьатна.

Йифен кьулариз Яран, жунгав вилерикай карагиз, ахварай аватна. Вири ксанваз акурди ам гьаятдиз акъатна. Крчара кутIуннавай цIилни аваз, Яран гьаятдай экъечIна. Йиф мичIиди тирвиляй ада тIимил таниш рекьер са жуьре жа­гъурзавай.

Кас-мас гьалтиз кичIела, ам, арабадин рекьяй жигъирдиз экъечIна. Са кьадар рекьиз фейи Яран, гьикI ятIани, татаб хьана, алукьна. Гъиляй жунгав кутIуннавай цIил акъатна, вич дагьардиз аватна. Жунгав лагьайтIа, ягъалмиш тахьана, дуьз иесидин варцел хъфена.

Яран вич-вичел хтайла, югъ ачух жезвай, амма  адавай юзаз жезвачир. Са патан къвал ва чапла кIвач писдаказ тIазвай. Кьилени са гьихьтин ятIани ванер гьатнавай. А ягъидикай вуч ийизвайди тир лугьуз, ада вичи-вичиз тIуьруькь гузвай. “Яраб им гьарамрин гьахъ ятIа?” — фикирзавай Ярана.

Яран къунши хуьруьн гъуьрчехъанриз  жагъана, кьини­кьикай къутармиш хьана. Духтурдай набут хьана хтайдалай кьулухъ садазни Яран мад гьарам гъуьрчез экъечI хъувуна ахкуначир…

Аскер Бегов, Фригърин мектебдин ученик