Юрик  (Юрмет)  Нагъиев Агъа СтIалдилай я. Чи кIелзавай­буруз машгьур шаир ва литературадин критик, илимрин доктор Фейзудин Рамазанович Нагъиеван гъвечIи стха. Кьисметди  ам Татарстан Республикадиз, Набережные Челны шегьердиз акъуд­на. Россиядин Яракьлу Къуватрин жергейра къуллугъна,  женгерин гьерекатра иштиракна, гила, отставкадиз экъечIна, ял язава.

Художественный эсерар урус ва лезги чIаларал кхьизва. 2017-йисалай инихъ ада, Набережные Челны шегьерда кардик квай “Лебедь” (“Къугь”) тIвар алай литобъединенидин  член яз, яратмишдайбурун жуьреба-жуьре конкурсра иштиракна, гзаф сеферра адакай а конкурсрин гъалибчи — дипломант хьана.

Прозадин лап хъсан эсерар кхьинай писателрин пак Кирилланни Мефодийдин тIварунихъ галай международный Союзди адаз “Славянское слово” (“Славянрин гаф”) премия ва диплом гана (2017-йис).

Чи вилик квай “Гатфариз чун хайи дагълариз хкведа” ктаб гьа тешкилатдин къарардалди чапдай акъуднавайди я. И мукьвара автор, хайи ватандиз хтайла, чи редакциядизни мугьман хьана, чаз вичин ктабни багъишна.

Писателдин хатI регьятдиз кIелиз жедай къуватлуди, эсеррин сюжетар чи гьар йикъан уьмуьрдай­ къачунвайбур я. Абуруз хъуьтуьл айгьам, михьи, къени ниятар гъалиб жедайдахъ инанмишвал ава.

Чна кIелзавайбуруз писателди аялар патал теснифнавай са шумуд шей теклифзава. Урус чIалай абур лезги чIа­лаз элкъуьрайди  Мерд  Али  я.

Михьи рикIин ниятар

Вири кIватI хьанвай, тек са Толик атанвачир. Ам, гьамиша хьиз, гилани геж хьанвай. Толик чалай са кьадардин чIехи тир, гьавиляй адахъ вичин чIехивилин къайгъуярни авай.

Чакай гьар садан гъиле хайи югъ къейдзавай Машадиз гуз гьазурнавай савкьатар тунвай ­­яру-цIару пакетар (чантаяр) авай. Машадал ла­гьай­тIа, чи гьаятда яшамиш жезвай саки вири гадаяр ашукь тир. Къе адан цIуд йис тамам хьанвай.

— Толик къвезва! — гьарайна виридалайни хци вилер авай ирид йиса авай Вовади.

Вири элкъвена Толик къвезвай рекьихъ. Ам, гьамиша хьиз, гьич са къайгъуни авачирди хьиз, кIулни экъисна, яваш камаралди къвезвай. Гьамиша хьиз, и сефердани адан диде-бубадиз савкьат  къачудай пул жагъанач. Амма саки гьар юкъуз ички хъвазвай, пиян жезвай.

Гададиз ихьтин йикъара пара залан хьунихъ галаз сад хьиз, вич гьиниздатIа чиз амукьзавачир. Тек са куьчедин дустар акурла, адав са гьалдин кьезилвал агакьзавай.

— Салам! — Толика чи са-садан гъил кьуна.

— Ви савкьат гьинава?! — хци сесиналди хабар кьуна адавай чакай виридалайни гъвечIи, вад йиса авай Лешади.

— Лешка! Садра заз килиг! — вичин гъуд къа­лур­на адаз чIехи стхади, цIусад йис хьанвай Ми­шади­.

Лешкади, тахсирлуда хьиз, кьил хура туна, вичи къелет авурди гьиссна.

— Къайгъу туш, къайгъу туш, бицIек!  Кьилел гъил алтадна хьиз, ам секинарна Толика. — Са гьал чна кьил акъудда! Гьан, ша фин гила, дустар! —  буй­ругъна Толика, командирди хьиз…

Машади мугьманар, вичин дидени баде галаз, дегьлизда къаршиламишна.

— Хайи югъ му-ба-рак-рай! — гьарайна аялри ви­рида са сесиналди. Ахпа са-сада савкьатар баг­ъишзава. Анжах Толик, кьил агъузна, са къе­рех­дихъ акъвазнавай.

— Ма, къачу! — Лешкади адан гъиле къене гар тунвай, рикIиз ухшар яру шар вугуда. — Ма, и савкьат це Машадиз.

БицIека, шар вугана, кьил баштанна.

— Сагърай, дуст! — яваш сесиналди рахана Толик, вилелай нагъв алудна хьиз.

Нубат Толикал атана.  Гьекь хьанвай пел михьна, кIвач-кIвачивай гвягъиз, вилер сакIани хкажиз тежез, ам Машадин вилик акъвазна.

— Гьан, де?! — къалабулух явашарна, кьетIи­да­каз хабар кьуна Машади.

Гадади кьил хкажна, вичин чкIанвай чIара­ри­лай гъил алтадна хьиз, хайи югъ къейдзавайдан къаншардиз зур кам вегьена:

— Зав, гьайиф хьи, савкьат гва… Ингье тек са… — Толика рушал яру шар-рикI яргъи авуна.

Рушан вилер куькIвена!

— Мадни, зун ви хайи йикъан суварик михьи рикIин ниятар гваз атанва, — регъуьвал кваз лагьана Толика.

— Пара сагърай! — назик сесиналди рахана Маша, хурув яру шар — рикI игисна хьиз…

Са тIимил хъвер

Бубани хва аялрин бахчадин виликай физвай. Хцин кьуд йисни зур я.

— Буба, вунни и бахчадиз фейиди яни?

— Эхь, хва! — зарафат кваз жаваб гана бубади.

— Бес зал вун ана садрани вучиз гьалтнач? — тажуб хьана хва.

* * *

Туьквенда:

Хцин 8 йис я.

— Диде, ваз ван хьанани?

— Вуч, хва?

— И къаравул халу телефондай гьикI ра­ха­натIа?

— Вуч лагьана, хва?

— Ада садаз “чан зи къуьр” лугьузвай…

— Белки, вичин папаз лагьана жеди.

— Адан паб вагьши яни, “къуьр” лугьуз?..

* * *

Хци бубадиз маса шегьердай зенгзава.

Буба и чIавуз гаражда ава.

— Буба, салам! ГьикI ава?..

— Салам, хва! Лап хъсанзава.

— Дидеди вучзава?

— Машинда къекъвезва.

— Жагъанани?

— Агакьнач. Ам къведалди за куьтягьнавай.

 

ГьакIан саламар

— Хва, тадиз зи айнаяр гъваш, — тIалабна бубади муьжуьд йиса авай хцивай-кьвед лагьай классдин ученикдивай.

Бубади айнаяр гьалдна, телефондиз  атанвай ЭС-ЭМ-ЭС-дин хабар кIелна.

— Хва, ина вазни халуди саламар ракъурнава.

— Сагърай, — шадвилелди жаваб гана хци, ахпа хабар кьуна: — Буба,  саламрин гуьгъуьна эвердин лишан(!) эцигнавани?

— Авач. Вуч паталди я эвердин лишан?

— Ам авачтIа, гьакIан саламар я, — пашман хьана гада.

— Вучиз гьакIан, я хва? — тажуб жезва буба.

— Вучиз лагьайтIа, эвер гунин лишан галачирбур гьакIан саламар я, рикIин къеняй туш, — гъавурда твазва хци буба…

Юрмет Нагъиев, «ЛГ-дин» 2018 йисан 19-нумра