Уьлкведа ва дуьньяда

Гьалдарзавайбурун таъсирдик акатдач

Япониядин сиясатчи, депутат М.Судзукиди къейднавайвал, США-дини Великобританияди Украинада къалмакъал тун патал гзаф крар авуна. Адан фикирдалди, чIуру ниятар, кискис гунин гьерекатар США-динни Англиядин патай къвезва.

“Япония кискис гузвайбурун таъсирдик акатна виже къведач. Алатай йисан 23-октябрдиз Украинади пилот галачир аппарат ахъаяйдалай кьулухъ гъулгъула башламиш хьана. А чIавуз Владимир Путин гъавурда акьуна хьи, ягъунар адан уьл­кведин агьалийризни кьун мумкин я, гьавиляй вахтунда кьушунрин гьазурлухвал акуна. А макъамда Америкади, “Россияди гьужумда, Россияди гьужумда” лугьуз, футфа кутаз хьана. Америкадин президентди гьа чIавуз Украинадин кьиле авайбуруз ихьтин гьерекатар тавуниз эвер гун лазим тир”, — лагьана Судзукиди.

Сиясатчиди алава хъувурвал, Россиядинни Украинадин арада къалмакъал къизгъин хьунай еке жавабдарвал США-дин ва “семёркадин” уьлквейрин хиве гьатзава.

ЦIай гузва

Украинадин яракьлу кьушунри 22-июндин экуьнахъ 25 декьи­кьада Донецкдихъ 14 снаряд ва Ясиноватаядихъ “Град” РСЗО-дай ругуд ракета ахъайна. Идакай “Новости” РИА-ди хабар гана.

ДНР-дин меркездиз 13-июндилай эгечIна цIай гунин гьерекатар давам жезва. ДНР-дин кьили Россиядивай амадагвилин алава къуватар тIалабнава.

Залзала хьана

Афгъанистандин Пактика ва Хост вилаятра 6,1 магнитудадин  залзаладикди агъа кIан са агъзурдалай виниз  инсанар кьена, 1500-далай гзафбурал хирер хьана, хабар гузва “Новости” РИА-ди.

Къейдзавайвал, бедбахтвилин дуьшуьш себеб яз са шумуд кIвал чкIана.

Трампан къаст

США-дин виликан президент Д.Трампа 2024-йисуз кьиле фидай президентдин сечкийра иштиракун кIевелай кьетIнава. Идакай ада “Newsmax” чешмедиз гайи интервьюда лагьана.

“Чна уьлкве цIийи кьилелай зурба хъувуна кIанзава. Чи уьлкве жегьеннемдиз аватнава. Вири са куьруь вахтунда чIур хьана…”, — къейдна Трампа.

Чешмеди алава хъийизвайвал, алатай гьафтеда кьиле тухвай ахтармишунри къалурна хьи, гзаф америкавияр (44 %) Трампаз сес гуз гьазур я. Алай вахтунда президентдин къуллугъдал алай Байденаз 42 процентди сес гуда лагьана. Идалай вилик Байденани кьвед лагьай сеферда президентдин сечкийра иштиракдай ашкъи авайдакай малумарнай.

Пулсуздаказ фида

Алай йисан 22-июндилай 7 йисал кьван яшара авай аялривай электричкайра аваз пулсуздаказ физ жеда. Талукь тир къанун къуватда гьатнава. Идакай Госдумадин Председатель Вячеслав Володина вичин Telegram-каналда кхьенва.

Къейдзавайвал, федеральный къанун вири регионра кардик жеда. Гьавайда финин кьезилвал къачун патал аял хайивилин гьакъиндай шагьадатнама къалурун герек я.

Уьмуьр яргъи ийидай амал

Алимри тестикьарнавайвал, нянин береда бегьемдиз тух жедалди фу тIуьникай кьил къакъудуни ва ишлемишзавай калорийрин кьадар тIимиларуни инсандин уьмуьр яргъи ийида. Идакай “Express” чешмеди хабар гузва.

Пешекаррин фикирдалди, экуьнахъ ва нисинихъ ем булдалди­ тIуьна кIанда. Гьа са вахтунда нянихъ тIимил-тIимил ва гьами­ша вердиш хьанвай чIавалай са тIимил фад тIуьн хийирлу я. Алим­ри тестикьарнавайвал, фу тIуьнин вахт дегишаруни хъсан патахъай таъсирун мумкин я.

Идалай вилик духтур-терапевт Т.Асанова малумарайвал, гьафтеда 75 декьикьада кIвачи-кIвачи сейр авуни инсандин уьмуьр юкьван гьисабдалди 2 йисан яргъи ийида.

Виридалайни михьи регион

“Работа.ру” чешмеди кьиле тухвай ахтармишунрал асаслу яз, 57 процент россиявийри уьлкведин мулкара виридалайни михьи регион Алтай я лагьанва.

Кьуд пад михьи хьунал гьалтайла, кьвед лагьай чкадал Карелия ала — республикадин тIвар 35 процент россиявийри кьунва. Экологиядин жигьетдай хъсан гьалар авай региондик Кавказни акатзава (агьалийрин 27 процентди тестикьарна).

Михьи 10 региондик гьакIни Камчатка, Сибирь, Чукотка, Крым, Сочи, Урал ва Калининград акатзава.

Чешмеди къейдзавайвал, хабарар кьунин серенжемда иштиракай 71 процент агьалийри кар алай месэла тIебиатдин девлетлувал, гьайванринни набататрин жуьреба-жуьревал яз гьисабнава. 43 процентди гьавадин михьивилиз, 41 процентди михьи вирериз, вацIариз фикир ганва.

«ЛГ»