Зегьметдин книжка работникдин зегьметдин агалкьунар ва стаж къалурзавай кьилин документ я. Ана кIвалахзавай касдиз, ада кьилиз акъудзавай кIвалахдиз, ам вахтунин сергьятар эциг тийизвай маса кIвалахдал эцигуниз, ам кIвалахдилай алудуниз, зегьметда къазанмишнавай лайихлувилерай адаз наградаяр гуниз талукь яз делилар къалурзава.
Алай вахтунда зегьметдин электронный жуьредин книжкаяр кардик кутуниз талукь месэладиз килигзава. Махсус делилрин база арадал гъида, анай агьалийрин зегьметдин рекьихъ галаз алакъалу малуматар гьатда.
Электронный жуьреди са шумуд месэла, тайиндаказ лагьайтIа, зегьметдин книжкаяр учётда эцигунин ва абур хуьнин къайдайрал амал тавунай работодателдин хивяй жавабдарвал акъатунин, делопроизводство тухунин харжияр ва штат тIимиларунин, кIвалах жагъурзавай касдин зегьметдикай малуматар фад жагъурдай мумкинвал гунин месэлаяр гьялиз куьмекда.
Работник патал виридалайни кьилин кар ам я хьи, зегьметдин электронный книжкаяр кардик акатуникди чIуру делилар кхьиниз рехъ гудай мумкинвал амукьдач. Кьилди къа-чуртIа, зегьметдин шартIар, къуллугъар, мажибар дегиш хьуниз талукь къейдер абурал къулар чIугур вахтунилай къуватда гьатда, и карди лагьайтIа, намусдиз михьи тушир регьберриз делилар “гуьгъуьнлай, са вахт алатайдалай кьулухъ” туькIуьр хъийидай мумкинвал гудач. Работник патал хъсан кар мадни ам жеда хьи, адаз вичин зегьметдин стаждиз талукь делилрик вичи вахтуналди яз гьисабзавай къуллугъ раиждай малумат кутан тийидай мумкинвал ава, и кар патал ам кIвалахал контрактдин бинедаллаз акъвазун лазим я. Ихьтин вахтунда кьве патан алакъаярни контрактдин бинедаллаз кIвалахал акъвазунин жуьреда къайдадик кутада.
РФ-дин зегьметдин ва яшайишдин рекьяй хуьдай министерстводин векилри къейдзавайвал, электронный книжкайрал элячIунин кIвалах пландин бинедаллаз ва тади къачун тавуна кьилиз акъудда. Сифте нубатда, цIийи къурулушдиз талукь месэлайрин гъавурда твазвай законар туькIуьрун ва кьабулун лазим я. Гуьгъуьнлайни электронный махсус тадаракар маса къачун, герек тир программаяр туькIуьрун ва къайдадик кутун герек я.
РикIел хкин. Зегьметдин книжкадин “хайи югъ” 1938-йисан 20-декабрь яз гьисабзава. И юкъуз гьукуматди “Зегьметдин книжкаяр ишлемишунин къайдадин гьакъиндай” къарар кьабулнай. Ам а чIавуз тестикьарай кIалубда аваз 35 йисуз ишлемишнай. 1973-йисан сентябрдиз Министррин Советди “Зегьметдин книжкайрин ва къуллугъчийрин гьакъиндай” цIийи къарар кьабулнай. Ана зегьметдин книжка гражданинрин кIвалахдин рехъ къалурзавай кьилин документ тирди тестикьарнай. Абурни общественный тешкилатрин векилрин ва вири коллективдин иштираквал аваз шад гьалара вахкун буйругънавай.
И кIалубда аваз зегьметдин книжка 30 йисуз амукьна. РФ-дин гьукуматдин 2003-йисан 16-апрелдин 225-нумрадин къарардалди цIийи жуьрединбур 2004-йисан 1-январдилай ишлемишиз эгечIна. Зегьметдин куьгьне жуьредин книжкаярни къуватдай вегьенвач. ЦIийи жуьредин книжкаяр виликанбурулай са акьван дегиш хьаначир. СССР-дин герб РФ-дин гербдалди эвезна. Виликдай авай 40 чинин чкадал зегьметдин книжкада 4 чин артухарна. Абур туькIуьрдайла, къалпвиликай хуьдай серенжемриз артух фикир ганва. Абурун жергеда ультрафиолетдин нурарал экв гузвай “Трудовая книжка” гафар кхьенва. Документдин чарар махсус цвалдалди кутIуннава, ида чарар дегишаруникай хуьзва.
Чи мухбир