Дагъустан Республикадин Кьилин сайтда хабар ганвайвал, 22-апрелдиз Дагъустандин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Владимир Васильев РД-да авай МЧС-дин ГУ-дин ва алишверишдин центрайрин кьиле авай ксарни галаз республикада цIаяр кьуникай хуьн таъминаруниз талукь яз тухузвай ученийрин сергьятра аваз, Махачкъаладин алишверишдинни машгъулардай “Этажи” ва “Сити” центрайриз фена.
В.Васильева республикадин меркездин алишверишдин центрайрин регьберрихъ галаз суьгьбетарзавай вахтунда Кемеровода хьайи мусибат мад сеферда рикIел хкана. “РикIел хкизни къурху я. Чна ахьтин бедбахтвал мад тикрар тежедайвал авуна кIанда. Гьайиф хьи, гьаларин муракабвилин гъавурда вири акьазвач. Мисал яз, бязи центрайрин иесийри чпи ваъ, а чкаяр кирида кьунвай ксари цIаяр кьуникай хуьниз талукь къайдайрал амалзавач лугьузва. Амма, Кемеровода гьихьтин мусибат арадал атанатIа, виридаз акуна. Нетижада центрадин иесияр дустагъда гьатна. Къенин юкъуз алишверишдин гьар са центрадин иесиди жавабдарвал анжах чпин хиве авайди аннамишна кIанда”, — лагьана В.Васильева.
Республикадин регьберди карчийрин рикIел гуьзчивалдай къуллугъри планламишзавай инспекцияр хкана: чIуру крариз рехъ ганвай вири делилар къейдда ва гуьгъуьнлай абур арадайни акъудда. Гьа са вахтунда, В.Васильеван гафаралди, ученийрин ва ахтармишунрин кьилин макьсад жерме авун, жаза гун ваъ, неинки са карчивилиз, гьакI гзаф кьадар инсанрин уьмуьрдиз талукь язни жавабдарвилин дережа хкажиз чалишмиш хьун я. Идахъ галаз алакъалу яз Владимир Васильева алишверишдин центрайрин кьилевайбуруз чпи-чеб къайдада твадай (саморегулируемый) организация арадал гъунин теклиф гана, ада. умуми къуватрин гьисабдай яз, тайин бизнес-къурулуш патал сад тир везифаяр кьилиз акъудда. “Куьне ксар тайинарда, цIаяр кьуникай хуьн таъминаруниз талукь ахтармишунар куь иштираквал аваз кьиле фида. Президентди лугьузвайвал, карчивал “чан акъуддайди” тавун важиблу я. Амма инсанрин хатасузвал таъминарун патал кIвалахна кIанда. И кар патал вири шартIар чна тешкилда. Чун алишверишдин центраяр гьи гьалда аватIа килигна. Вири рикIиз кIандайвал авачтIани, инсанриз огнетушителрихъ галаз кIвалахиз, абур гьинал алатIа чизва. Дараматрай экъечIдай чкайриз килигна. Бязи чкайра абур кIевнава, гьикI хьи, икI алишверишдал машгъул жез ва шей маса гуз хийирлу я. И месэлайрал хатасузвал хуьдай къуллугърихъ галаз санал гьар юкъуз машгъул хьун лазим я”, — алава хъувуна республикадин регьберди.
Журналистрин суалриз жавабар гуналди, Дагъустандин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавайда Махачкъаладин алишверишдин центрайриз финин макьсаддикай мад сеферда лагьана: “Чна и жуьредин серенжемра иштиракун цIаяр кьуникай хуьн таъминарунин месэлаяр гьи гьалда аватIа чирунихъ галаз алакъалу я. И кардихъ еке важиблувал ава. Чун центрайрин кьиле авай ксарихъ галаз санлай гзаф кьадар агьалияр кIватI жезвай чкайра пулар къазанмишзавай бизнесдин векилар сад ийидай тешкилат арадал гъунин икьрардал атанва. Къе куьн им жавабдар кIвалах тирдан, гьакIни бязи карчийри алишверишдин алава объектар эхциг хъийиз, идалди азаддаказ фидай рехъ агалзавайдан шагьидар хьана. Нетижаяр кьаз чир хьана, центрайрин кьиле авай ксар патал цIаяр кьуникай хуьнин жигьетдай аттестация кьиле тухун герек я. Амни лап михьидаказ, яни ришветбазвилиз рехъ тагудайвал, СМИ-дин векилрин иштираквални аваз кьиле тухвана кIанда. Гьалар и жигьетдай вири истемишунриз жаваб гудайвал хьун лазим я”.
Владимир Васильева алишверишдин центрайрин цIаяр хкадардай такьатрикай, кьилди къачуртIа, огнетушителрикай хъсандиз менфят къачуз чизвай къуллугъчиярни къейдна. “Жегьилриз цIай хкадарун патал ишлемишзавай такьатар алай чкаяр чизвай. И тадаракрихъ ишлемишунин тайин вахт авайди, абур кIвалахдай къайдада, гражданар дараматрай акъудун (эвакуация) патал алава чкаяр аваз хьун гзаф важиблу я. Герек ва кIеве гьатай вахтунда инсанриз дараматдай экъечIун патал куьмек гудайвал охранадин векилар гьамиша чкадал хьана кIанда”, — алава хъувуна Дагъустандин Кьили.
ЦIаяр кьуникай хуьн таъминарунин месэлаяр гьукуматдин дережада аваз гьамиша веревирдзавайдакай хабар гуналди, Владимир Васильева алишверишдин центрайрин кьиле авай ксариз ихьтин серенжемар чкайрал кьиле тухуниз эвер гана. “Чи макьсад неинки и месэладикай рахун, гьакIни адан жавабдарвал гьисс тийизвай ксарихъ галаз кIвалах тухунни я. И месэладин патахъай жаваб гун лазим тир вири ксаривай и кар истемишда. Чи виридан буржи инсанрин хатасузвал таъминарун я”,-лагьана ада.
Чпин нубатдай яз, алишверишдин центрайрин кьиле авай ксар тайинарнавай вахтунда авай татугайвилер ва фикир таганвай месэлаяр арадай акъудуниз мажбурна.
Чкайрал фена, ахтармишуниз талукь серенжемдин нетижаяр кьадайла, Владимир Васильева алишверишдинни машгъулардай центрайрин директоррихъ галаз санлай гзаф инсанар кIватI жезвай объектра цIаяр кьуникай хуьн таъминарунин месэлайриз талукь яз кьилди суьгьбет авунин лазимвал авайди къейдна. Ада винидихъ тIварар кьунвай центрайрин руководителриз мукьвара кьуршахар кьунай спортдин акъажунрай кьиле фидай Европадин чемпионатдин вилик центрайрин патарив гвай чкаяр аваданламишуниз фикир гунин лазимвал авайдини къейдна. “Европадин чемпионат вини дережада аваз кьиле тухун герек я. Чна и кар вирида сад хьана кьилиз акъудна кIанда”, — хълагьна ада.
Алишверишдинни машгъулардай центрайриз фидай вахтунда Владимир Васильевахъ РД-дин Кьилин ва Гьукуматдин Администрациядин руководитель Владимир Иванов, Гьукуматдин Председателдин заместителдин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Рамазан Жафаров, Россиядин МЧС-дин Дагъустан Республикада авай ГУ-дин руководителдин заместитель Олег Халилов, Махачкъала шегьердин администрациядин кьилин хатасузвал таъминарунин месэлайрай заместитель Абдурагьман Магьмудов ва масабур галай.
Чи мухбир
