Майданрин кьадар артухарда

Дагъустан Республикадин Гьукуматдин Председатель Абдулмуслим Абдулмуслимова 26-апрелдиз кьиле фейи РД-дин хуьруьн майишатдин ва суьрсетдин министерстводин коллегиядин заседанида иштиракна. Анал 2021-йисан агропромышленный комплексдин кIвалахдин нетижаяр кьуна.

Алай вахтунин экономикадин гьалара региондин хуьруьн майишатдин коллективрин вилик цIийи везифаяр акъвазнава. Абдулмуслим Абдулмуслимован га­фаралди, къенин юкъуз регион бес кьадарда суьрсетдалди таъминарун милли хатасузвал  хуьник акатзава. ГьикI лагьай­тIа, агропромышленный комплекс вилик тухунин месэлайриз уьлкведин  руководстводи еке фикир гузва.

“Россиядиз РагъакIидай патан уьлквейри ва США-ди малумарнавай къада­гъайри виле акьадай хьтин четинвилер арадал гъанва. Гьавиляй чна чи кIвалах а къадагъайри лап тIимил зиян гудайвал тешкилна кIанда. Чи вилик гьа ихьтин везифа Дагъустан Республикадин Кьил Сергей Меликовани эцигзава.

Виниз тир еридин суьрсет гьасилун патал рикIивай зегьмет чIугвазвай ва республикадин тIвар машгьурзавай Дагъустандин хуьруьн майишатдин зегьметчийриз за рикIин сидкьидай баркалла лу­гьузва.­

Уьлкведин хуьруьн майишатдин зегьметчийри суьрсетдин жигьетдай  агьалийрин игьтияжар бес кьадарда таъминардай салан майваяр, емишар ва маса продуктар­ гьасилзава. Идаз, гьелбетда, уьлкведин руководстводи тухузвай дуьзгуьн сия­сат­ди, гьукумдин органрив государст­во­дин, сифте нубатда федеральный центрадин патай аквадай хьтин куьмек агакьуни таъсирзава”, — къейдна А.Абдулмуслимова.

Ада лагьайвал, республикада хуьруьн майишатдин продукция гзаф кьадарда гьасилунин везифа эцигнава. Кьилди къачуртIа, цIи салан майваяр ва картуфар цазвай майданар хейлин артухарда. Салан майваяр мадни 1,8 агъзур гектарда, картуфар 1,5 агъзур гектарда цада.

А.Абдулмуслимова къейд авурвал, республикадин агропромышленный комплексди вири уьлкведин майданда хейлин хилерай важиблу чка кьазва. И рекье регионди къазанмишзавай нетижайрилай базардин гьаларни аслу жеда.

РД-дин Гьукуматдин Председателди къейд авурвал, хуьруьн майишатди региондин экономикада халкьдин майишат ва чIехи пай агьалийрин яшайиш, дуланажагъ хъсанарунин карда важиблу чка кьазва. ГьикI лагьайтIа, хуьруьн майишатда зегьметдиз къабил агьалийрин 30 процент машгъул я.

“2021-йисуз республикада 176,2 миллиард манатдин къимет авай хуьруьн майи­шатдин продукция гьасилна. Идакай магьсулдарвилин хилел 84,4 миллиард ма­нат, малдарвилел 91,7 миллиард манат ацалтзава.

Региондин агропромышленный комплексди республикадин бюджетдик еке пай кутазва. ИкI, алатай йисуз налогар яз гайи пуларин кьадар 6,5 миллиард манатдив агакьна. 2020-йисав гекъигайла, им 5,1 процентдин гзаф я. Ида чаз къалурзава хьи, 2021-йисуз бязи четинвилерал ацалт­натIани, хуьруьн майишатдин продукция гьасилунин месэла пайгарди яз ама”, — къейдна А.Абдулмуслимова.

Республикадин агропромышленный комплексдин кIвалахдин нетижайрикай ва гъилевай йисуз вилик квай месэлайрикай РД-дин хуьруьн майишатдин ва суьрсетдин министр Баттал Батталова ихтилатна. Ада къейд авурвал, 2021-йис Дагъустандин хуьруьн майишат патал имтигьан­ринди хьана. Гьавадин шартIар себеб яз, бязи майишатриз еке зиянар гана. Амма хуьруьн майишатдин зегьметчийрин гьакъисагъ зегьметди, тежрибади, четинвилерай экъечIдай къаст хьуни хъсан нетижайрал гъана.

Министрди къейд авурвал, 2021-йисуз республикадин АПК-див бюджетдай куьмек яз 2,4 миллиард манат агакьна. И кьадар пул вири тамамвилелди харжна, яни кардик кутуна.

— Алатай йисуз, зегьметдин базарда арадал атанвай четин гьалар фикирда кьу­на, АПК-дин хиле кIвалахдин 5177 чка арадал гъана, гьа гьисабдай яз 725 чка гьа­миша кIвалахдайбур. Агропромышленный комплексдин карханайрин майишатдин кIвалахдин финансрин нетижаяр, 2020-йисав гекъигайла, хъсанвилихъ элкъвена. Къазанжияр къачузвай хуьруьн майишатдин карханайри 96,9 процент тешкилна, — лагьана Баттал Батталова.

Магьсулдарвиликай рахадайла, ми­нис­­трди къейд авурвал, магьсулар цазвай майданри 360 агъзур гектар кьазва. Виликан йисав гекъигайла, им 2,5 агъзур гектардин гзаф я.

«Лезги газет»