Гьамиша зирингвални звер кваз къекъведай, гьар садахъ галаз хуш рафтарвал ийиз алакьдай, фад акахьдай — экуьнин гъед хьтин Зуьгьре муаллимдихъ галаз зун таниш яз гзаф йисар алатнава. “Куьне и пеше хкягъун дуьшуьшдин кар яни, тахьайтIа, маса “себебар” авани?” — жузазва за адавай. 

— Ваъ, дуьшуьшдин кар туш. За жуван уьмуьрдин рехъ — физкультурадин муаллимвилин пеше — гьеле 4-классда кIелдайла хкянавайди тир, — жаваб гузва Зуьгьре Асланбеговнади. —  Зун гъвечIи чIавалай гзаф активный, санал кьарай авачир аял тир. Диде-бубадин гафарай, зи къилих, мектебда кIел­дай­лани, дегиш хьанач, абуруз залай “арзаярни” къвезвай. Дугъриданни, маса са пешени зи рикIиз хуш хьайиди туш. Белки, и пеше дидедин некIедихъ галаз атана жеди — зи халу, адан рухваярни тренерар я. Зи стхади (виликдай ада Красноярскда зегьмет чIу­гу­на) гила райондин 4 хуьруьн аялриз азаддаказ кьуршахар кьунин ва какахьай единоборствойрин сирер чирзава, — суьгьбетзава ада.

Зуьгьре  Рамазанова  (Асланбегова)  Хив райондин КьванцIила дидедиз хьана. Адан буба Асланбег Алиевич — Кьван­цIил­рин хуьруьн культурадин кIвалин директор — кIелчийриз фадлай таниш кас я. Зуьгьредин аял вахтар хуьруьн амай аялрин уьмуьрдилай са акьван тафаватлубур тушир — куьчеда къунши аялрихъ галаз катиз-калтугун, алаж хьайи кIвачер, гъилер, пел…

Мектеб акьалтIарайла, меркездай гьасятда пайда хьайи илчийриз руша вичиз физкультурадин муаллим жедай ният авайди, маса пеше кIан туширди ачухдиз лагьанай. Кьисметди ам вичин мурад кьилиз акъудуниз мукьва авуна. Ада ДГПУ-дин сифтегьан классрин факультет, гуь­гъуьнлай гьа ина “тренер-преподаватель” кеспидай пеше-карвал хкаждай курсар акьал­тIарна. Зегьметдин рехъ меркездин 5-нумрадин лицейда кIвала­ху­нилай башламишна. Алай вахтунда Махач­къалада 56-нумрадин гимназияда зегьмет чIуг­ваз­ва. РикIинни гъилин ачухвал, ниятрин экуьвал, авай гаф чинал лугьун, кIеве авайдаз куьмек гун — ибур инсанвилин асул ерияр я. Зуьгьре Рамазановади,  гьа ихьтин ерийриз килигна, вичи зегьмет чIугур кьве коллективдани гьуьрмет, авторитет къазанмишна. Виниз тир пешекарвилин, кар алакьунин, гьам аялрихъ ва гьамни абурун диде-бубайрихъ галаз хуш рафтарвал авунин нетижа яз, 56-нумрадин гимназиядин директор Раисат Азизовади адан хиве классдин регьбервални туна. Алатай йисуз са класс “чIехи уьмуьрдиз” ахъайна, цIи ам 5-классдин регьбер я.

— Ни вуч кIандатIани лугьурай, муаллимвилин пеше акьалтзавай несилдиз пис-хъсан чирун, абурукай хъсан, общество патал хи­йир­­лу инсанар хкатун патал жувалай алакь­дай чалишмишвилер авун, аялриз уьмуьрдиз “лув гуз” чирун, аялрал рикI хьун ва жувни абурун рикI алай муаллимдиз эл­къуьн за жуван бахтлувал яз гьисабзава, — кIе­ве­лай инанмиш я З.Рамазанова. — Гьар са диде-бубади хьиз, муаллимдини аялдин уьмуьрда лайихлу чка кьазва. Гьавиляй гьар са аялдиз уьмуьрда вичин рехъ жагъуриз куьмекун чи буржийрикай я. Жуван фикир илитIу­налди, маса пеше хкягъунал къадагъа эцигна виже къведач. Дугъриданни, уьмуьрда чпин рикI алай пешедал машгъул жезвай ксар, за кьатIайвал, бахтлубур я. Бахтлу инсандилай сифте нубатда вичин хизандин, коллективдин “гьавани” хъсанариз алакьда.

И гафарал зун кIусни шаклу туш. Зуьгьре Асланбеговнадилай, лугьурвал, “позитивный” вичин къилихдалди неинки хизанда, гьакI коллективдани хъсан гьалар арадал гъиз алакьзава. КIвалахдин рекьяй юлдашри адаз “гъед”, “нурлуди” лугьун дуьшуьшдин кар туш. ГьакI аялрин ара­дани — адан тарсунай катдай аял мектебда авач. Бязи вахтара физкультурадин тарс гьисаба авачирбурни жеда, амма абур дуьз ре­кьел гъиз Зуьгьре Асланбеговнадиз са куьруь вахт бес я. Адалай аялриз спортдинни физкультурадин сирерин — инсандихъ анжах мягькем сагъвал хьайила, адавай уьмуьрда вири мурадар кьилиз акъудиз, гьа гьисабдай яз хъсандиз кIе­лизни, рикI алай пешедай кIва­лахизни жедайдан, сагъламвилин бине аялзамаз мягькемарна кIанза­вайдан ва икI маса мес­элайрин гъавурда тваз алакь­зава. Муаллимди вичин чешнедалди аялриз спорт, физкультура, мадни хъсандиз гъавурда акьадайвал лагьайтIа, уьмуьрдин активный жуьре кIа­нарзава.

Ам цIудралди грамотайрин, дипломрин, чухсагъулдин чарарин, сертификатрин са­гьиб­ я. Абурун жергедай яз яргъал йисара гьакъисагъвилелди ва виниз тир пешекарвал къалуруналди зегьмет чIугунай, акьалтзавай несилдиз чирвилер ва тербия гуник еке пай кутунай, гьакIни педагогвилин сообществодин кIвалахда, кьилди къачуртIа, республикадин чIехи проектра (“Жегьилри илимар кужумзава”, “Къени гафуни къуй руьгь ахварай авудрай”, “Зи къени Дагъустан”) активнидаказ иштиракунай, мектебда кIелзавай аялар спортдин мярекатриз хъсандиз гьазурунай ва сагълам уьмуьр кечирмишунал желб авунай гьуьрметдин грамотаяр, “Президентдин акъа­жунар” тIвар алаз физкультурадай гьар йисуз кьиле тухузвай Вирироссиядин школьникрин олимпиададиз аялар гьазурунай ва ана, гьакIни и акъажунрин муниципалитетдин паюна абуру кIвенкIвечи чкаяр  кьунай ганвай грамотайринни дипломрин, аялар важиблу акъажунриз гьазурунай лайихлу хьанвай чухсагъулдин чарар къалуриз кIанзава. Зуьгь­ре Рамазанова ГТО-дай къизилдин знакдин сагьибни я. Ада мектебда волейболдай, кьезил атлетикадай кружокарни кьиле тухузва.

Зуьгьре Асланбеговнадин гъилик анра ва тарсара чирвилерни вердишвилер къачузвай аяларни кьулухъ акъваззавач. Винидихъ тIварар кьунвай акъажунра устадвал къалурунай мектебдин хкянавай командадик кваз иштиракай аялриз, кьилди са классдин аялрикай ибарат тир командайриз (шикилда: 6-классдин команда), гьакIни кьилди аялриз (абурун жергедай яз, Карина Алыпкачевадин, Аминат Ибрагьимовадин, Ашура Ярагьмедовадин, Расул Чупанован, Нина Абакаровадин ва гзаф масабурун тIварар кьаз жеда) ганвай хейлин дипломарни ава.

Рекье-хуьле инсан фад чир жеда лугьуда. Заз Зуьгьре Асланбеговнадихъ галаз алатай йисуз мадни мукьувай таниш жедай мумкинвал хьана. Са классда кIелзавай чи аялрихъ галаз са шумудра чун экскурсийриз фена. Аялар Зуьгьре муаллимдихъ, ам­ни аялрихъ кикIанвайди — гьам къугъунра, гьам тIуьн недайла, гьам шикилар ядайла, дугъриданни, активнивили адаз уьмуьрда анжах куьмекзавайди за гьасятда кьатIанай. Физ-хквезвай рекьера ла­гьайтIа, чи ихтилатарни яргъариз акъатнай…

Мадни Зуьгьре Рамазанова авур хъсанвал, гайи насигьат рикIелай тефидай инсан я. Ахьтинбур къенин юкъуз уьмуьрда чал са акьван гзаф гьалтдач. Ада кIвалахдин эвел кьилера вичиз насигьатчи хьайи ДИРО-дин  (Дагъустандин образование вилик тухудай институт) пешекарвал хкаждай Центрадин менеджер, педагогикадин илимрин кандидат Гьажимурадова Райгьанат Тинамегьамедовнадин (шикилда) тIвар еке гьуьрметдивди, чими келимайралди кьазва.

Виридаз экуь ниятрин ва хъсан къилихрин инсан, муаллим яз чидай Зуьгьре Асланбеговнадихъ къуй уьмуьрда мадни еке агалкьунар хьурай!

Рагнеда Рамалданова