Вун авачир женнетни кIандач1
Вун авачир женнетда, яр2,
КIандач заз зун хьана, Ялгъуз3.
Гьамиша за ви гъам чIугваз,
Зи жигерар кана, Ялгъуз.
Аман-минет, зи рикI мир дар,
Чан зи рикIиз кIани тавар4,
Ви минтене5 алукIна зар,
Къаршидал татана6, Ялгъуз.
Бегьер битмиш хур авай яр,
Къаш-къабагъ7, абур авай яр,
Лацу пеле нур авай яр,
Илиф зал вахтуна, Ялгъуз.
АлукIна либасар вири,
ТIарамдиз къваз, гьуьрипери.
Яр авач заз валай гъейри,
За вун заз яр кьуна, Ялгъуз.
Азимушан8, шукур хьуй ваз,
Бахтавардив хупI гвачни наз!
Миски-рейгьан9 пенжердаваз,
Зи са вил хкIуна, Ялгъуз.
Алаз зар-гимиш акуна,
Майвадив дигмиш акуна,
Къефледик10 битмиш акуна,
Ацукьна тахтуна, Ялгъуз.
Етим Эмин11, ви бахтуни
Вучулда12 жегьил вахтуна?
Заз ахварай ви тахтуна
Гъейри кас акуна, Ялгъуз.
_________________________________________
1 И шиир сифте яз, чна къалурнавай тIвар алаз 1948-йисуз Н.Агьмедова акъудай Етим Эминан шииррин кIватIалда 6 бендиникай ибарат тир эсер хьиз ганвай. Автордин тIвар авай бенд и вариантда авачир. Р.Гьайдарован архивда хвенваз хьайи дафтардин 130-чинай чаз и шиирдин 7 бендиникай ибарат тир вариант гьатнава. Инал чна гьа вариант гузва.
2 Р.Гьайдарован архивда хвенваз хьайи дафтарда авай шиирдин вариантда и цIар чна ганвай жуьреда кхьенва. Гьа и жуьреда и цIар 1948-йисуз Н.Агьмедова акъудай кIватIалдани ганвай. Гьайиф хьи, 1960-йисуз А.Агъаева акъудай шаирдин яратмишунрин кIватIалда шиирдин тIвар “Вун авачир женнетни кIандач” яз хвена, и цIар, гъалатI хьана, “Вун хвашгелди, сафагелди” келимадалди дегишарнавай ва гьадалай кьулухъ Етим Эминан шииррин кIватIалар туькIуьрай вирибуру и гъалатI тикрарнава.
3 Чи фикирдалди, и шиирда “Ялгъуз” гаф ярдин тIвар хьиз ишлемишнава. ГьакI хьайила чна и гаф чIехи гьарфунилай башламишзава.
4 Тавар — гуьрчегди.
5 Минтене — хилер галачир, перемрин винелай алукIдай дишегьлийрин партал; фарс чIала “нимтана”.
6 Идалай вилик чапдай акъатай и шиирдин вири вариантра и гаф, гъалатI яз, шиирдин манадив такьазвай гагь “датIана” гаф хьиз, гагь “атана” гаф хьиз гузвай. Чаз гьатнавай вариантда авайвал, шиирдин цIарарин манадив кьадайвал чна и гаф туькIуьр хъувунва.
7 Къаш-къабагъ — инал: хъсан кьил-кIвач, беден. Виликдай чапдай акъатай и шиирдин вариантра инал, гъалатI яз, “гьам къамат” келима кхьизвай.
8 Азимушан — Аллагьдин са тIвар.
9 Миски-рейгьан — атирдин ни къведай цуьк, инал “кIани руш” келимадин манада ишлемишнава. “Миск” урус чIалал “мускус” лугьудай затI я, “рейгьан” гаф беневша рангунин, хъсан ни галай, вични тIуьниз ишлемишдай хъач лагьай чIал я.
10 Къефледик — инал “рушарин дестедик”.
11 Р.Гьайдарован архивда хвенваз хьайи дафтарда авай шиирдин вариантда инал Меликан тIвар кхьенва. Амма, чаз чизвайвал, и шиирдиз мамрачви Мирзе-Къазанфара Етим Эминаз жаваб кхьейди тир. ГьакI хьайила, Меликан тIвар и шиирда кхьин къалп кар яз акъатзава…
12 Вучулда — яркIи нугъатда “вуч ийидалда” лагьай чIал я.
(Етим Эминан и шиир чапдиз гьазурайди ва адаз баянар гайиди Мансур Куьреви я)
