Пара ажайиб агьвалатрив ацIанвай девир я къенинди. Исятда дуьньядиз, мадни дуьз лагьайтIа, дуьньядин саки гьар са вакъиадиз, мажарадиз, кардиз “лайк” лугьудай затIуни къимет гузва. Ша гила вун серсер жемир.
Къе саки вирибуру менфят къачузвай соцсетрин куьмекдалди инсанрин (мектебра, вузра кIелзавайбурун) арада гзаф конкурсар, акъажунар тешкилзава, жуьреба-жуьре рекьерай пешекарри чпин проектар теклифзава. Им дебда гьатнавай кар я. Дуьнья “онлайнламиш” хьанвай гьакъикъат фикирда кьуртIа, им девирдихъ галаз кIвач-кIваче аваз финин лишанрикай сад яз гьисабзава. Пис туш кьван. Амма бажарагълубурун гьунарар, метлеблу проектар ни ва гьикI хкязава? Лайкри! “Лайкралди” сес гузвайбуру, аквадай гьаларай, теклифзавай затIуниз, “проектриз” гзаф дуьшуьшра гьич вил кьванни язавач, ябни акалзавач.
Аялрин иштираквал авай конкурсарни кьиле тухузва. Авайвал лагьайтIа, ихьтин мярекатрин, конкурсрин нетижаяр гьакъикъибурай, адалатлубурай гьисабун гзаф шак алай месэла хьиз аквазва.
Хейлин ксари гьахълудаказ тестикьарзавайвал, яратмишунриз (месела, сочинение кхьиниз) талукь конкурсрани, гзаф дуьшуьшра муаллимри гьазурна, талукь затI тешкилатчийрив агакьарзава. Яни школьникрин арадай гьакъикъатда бажарагъ авайбур винел акъудунин макьсаддалди тухузвай мярекатар асул гьисабдай макьсаддив агакьзавач, “тешкилна, кьиле тухвана” лагьай тIвар къазанмишуналди месэла акьалтIзава.
Бязи дуьшуьшра муаллимрик, гьатта диде-бубайрик чпин аялриз соцсетра “лайкар” кIватIун патал тIурутIум акатзава. Эгер бажарагъсузбуруз “лайкар” кIватIдай викIегь ксар майданриз экъечIайтIа, бажарагълубурун бажарагъ къимет тагана, кваз такьуна амукьзава. Гьелбетда, абур тешкилатчийри чара ийизвай пишкешрикайни, грамотайрикайни магьрум жезва.
Вуч авун лазим я? ГьикI кьиле тухурай тешкилатчийри чпин мярекатар? Са шакни алачиз, авай рехъ сад я: ихьтин мярекатар анжах “чан алай” саягъда кьиле тухунихъ метлеб жеда. Интернетдикай менфят къачуртIани, къимет “лайкри” ваъ, анжах пешекарри гана кIанда.
Бес гьакъикъи бажарагъар винел акъудунин, абур чпи майилвалзавай кардиз мадни мукьва авунин, вилик фидай мумкинвилер ачухунин, гьевес хкажунин месэла гьакьван важибсузди хьанвани?!
Ахьтин дуьшуьшар жезва хьи, чIалахъ ва эдебиятдин яратмишунрихъ галаз алакъалу конкурсра гъалиб хьайи ксарикай гележегда са хабар-терни амукьзавач. Гележегда еке бегьерар хьана кIанзавай багъманчиди цIийи къелемар кутуникайни фикирда. Эдебиятдин майданризни вири девирра цIийи къелемар герек я. Пешер цавара къугъурдай къелемар ваъ, емишар гъидайбур. Абуруз манийвал гунни дуьз туш.
К. Ферзалиев
