Уьлкведа ва дуьньяда

Къуллугърал теклифна

“Сад тир Россия” партияди Госдумадин спикервиле мад сеферда Вячеслав Володин тайинар хъувун теклифнава. Идакай “Новости” РИА-ди хабар гузва.

Къейдзавайвал, сечкийрин нетижада парламентдин агъа палатада гзаф чкаяр къачунвай “Сад тир Россия” партиядихъ Госдумадин спикер хкягъун патал бес кьадар сесер ава. В.Володин­ Госдумадин спикервилин къуллугъдал 2016-йисуз тайинарнай.

1-октябрдиз Россиядин Президент Владимир Путина акъудай къарардал асаслу яз, Госдумадиз цIийиз хкянавай депутатрин иштираквал авай заседание 12-октябрдиз кьиле тухуда.

“Сад тир Россия” партияди Дагъустандин виликан регьбер Владимир Васильев и партиядин кьилин къуллугъдал тайинарун патал къалурнава. “ТАСС” чешмедин делилралди, адан кандидатура хатасузвилин Советдин председателдин заместитель Дмитрий Медведева теклифна. “Шак алачиз, чна ва уьлкведин президентди ихтибар ийизвай, тежриба авай инсан я”, — лагьана Д. Медведева В.Васильеван гьакъиндай.

Къейдзавайвал, партиядин регьбер 7-октябрдиз хкяда.

Дарманарни духтурар кьит я

Афгъанистандин вилаятра медицинадин гзаф идараяр кIев­навайвиляй республикадин меркездин азарханаяр азарлуйрив ацIанва. Идакай “TOIOnews” чешмеди хабар гузва.

Къейдзавайвал, дарманар ва духтурар бес тежезвайвиляй медицинадин хейлин идарайри кIвалахар акъвазарнава. И кар себеб яз,  гьакIни бес кьадарда къуллугъчийралди таъмин тушир­ Кабулдин азарханайрал артухан пар ацалтзава. Къвердавай артух жезвай азарлуйрин кьадарди гьалар мадни кIевера твазва.

ВОЗ-дин пешекарри къейдзавайвал, алай вахтунда Афгъанистанда анжах 17 медидаради тамамдиз кIвалахзава.

Тешкилатриз акси яз

Украинадин президент В. Зеленскийди Россиядин тешкилатриз акси санкцияр кардик кутунва. Сергьят эцигнавай серенжемрин  гьакъиндай адан официальный сайтда къарар чапнава.

Къейдзавайвал, аксивилерихъ галаз алакъалу къарар мил­ли­ хатасузвилин ва оборонадин советди (СНБО) кьабулна. Кьилди­ къачуртIа, Амурдин гимийрин ва Къазандин барутдин заводриз, гьакIни Севастополда кардик квай гимийрин техникадин “Маяк” заводдиз акси яз пуд йисан муддатдин санкцияр малумарнава.

Чпин аксивилер къалурун патал Украинадин терефди июндизни Россиядин цIудралди банкар санкцийрик кутунай.

Меслятдал атуниз эвер гузва

США-дин президент Ж. Байдена яракьрал гуьзчивал тухунин­ рекьяй госсекретардин куьмекчи яз тайинарнавай дипломат М.Стюарта малумарнавайвал, уьлкведи “кIвенкIвечивилин бягь­сер” кьиле тухузвайбурухъ, кьилди къачуртIа, Россиядихъни Китайдихъ галаз, хатасузвилин рекьяй стратегиядин­ их­тилат кьиле тухун лазим я. Адан фикирар “ТАСС” чешмеди раижнава.­

“Гьатта къизгъин макъамдани, терефрин фикирар сад муькуьдаз акси тирлани, хатасузвилин рекьяй алакъалувилелди, кьве терефдизни хийир жедай жуьреда гьерекатар ийиз алакьун важиблу я”, — лагьана ада.

Байденан администрацияди идалай виликни Россиядин терефдихъ галаз стратегиядин пайгарвилин гьакъиндай суьгьбетар кьиле тухун хушдиз кьабулнавайдакай лагьанай.

Салан майваяр неъ

Духтур-эндокринолог В.Бондаренкоди меслят къалурзавайвал, «Е» витамин кьабулун патал токоферола квай няметар тIуьн герек я. Пешекардин гафар “Вечерняя Москва” чешмеди раижнава.

Адан гафаралди, чIехи инсанди са йикъан къене 10-15 миллиграмм “Е” витамин кьабулна кIанзава. Витаминар аптекайрани маса гузва. Бондаренкодин фикирдалди, аптекайрай анжах пешекаррин теклифдалди маса къачун ва ишлемишун герек я.  Духтурди “Е” витаминдалди девлетлу салан майвайрин тIварар кьуна: картуф, газар, успагьан (шпинат), чугъундур, буран ва келем. Ибурулайни гъейри, ада кIирияр, пIинияр ва маса кул-кусрин емишар тIуьн хийирлу яз гьисабзава.

Коронавирус

Дуьньяда коронавирус себеб яз кьейибурун кьадар виридалайни гзаф США-да ава (саки 705 агъзурдалай виниз), адан гуьгъуьнал Бразилия (598 агъзурдалай виниз), Индия (449 агъзурдалай виниз), Мексика (279 агъзурдалай виниз), Россия (211 агъзурдалай виниз) ала.

“Телеграмдиз” куьч хьана

4-октябрдиз “Фейсбук”, “Инстаграм” ва маса соцсетар, серверар са шумуд сятда михьиз къайдадикай хкатуникди са йи­къан къене 70 миллион кас “Телеграм” соцсетда регистрация хьана.

Саки ругуд сятда “Фейсбук” къайдадикай хкатунин нетижада “Телеграм” арадал гъайи Россиядин программист, миллиардер Павел Дурова 3,5 миллиард доллар къазанмишна.

«Лезги газет»