Сечкияр — 2021
ЦIи икьван гагьда садрани тахьай хьтин сечкияр кьиле тухвана, 19-сентябрдиз абур акьалтIна. ГьикI лагьайтIа, коронавирус лугьудай тIугъвал себеб яз, сечкияр пуд юкъуз — 17-19 сентябрдин йикъара кьиле фена. Идалайни гъейри, уьлкведин са шумуд регионда сечкичийри электронный жуьредани сесер гана.
Россиядин ЦИК-ди мулумарайвал, уьлкведин сиясатдин важиблу вакъиа — РФ-дин Госдумадиз, регионрин парламентриз депутатар ва 9 региондин кьилер хкягъунин серенжем тешкиллудаказ, синихриз, законсузвилериз рехъ тагана кьиле фена. Амма ЦИК-дин председатель Э.Панфиловади пресс-конференциядал малумарайвал, 8 регионда (Адыгея, Калмыкия, Кеферпатан Осетия, Брянск, Ивоново, Кемерево, Москва ва Саратов) сечкийрин участокра пачкайралди бюллетенар вегьена, бязи чкайра маса кимивилеризни рехъ гана. Гьавиляй жуьреба-жуьре регионрин сечкидин цIудалай виниз участокра кьиле тухвай сечкийрин нетижаяр кваз кьунвач.
Пуд юкъуз уьлкведин 51,68 процент сечкичийри сесер гана ва сечкияр кьиле фейибур яз гьисабнава. Амма Евросоюзди, США-ди, РФ-дин Госдумадиз ва регионрин собранийриз депутатар хкягъунин сечкияр михьибур, “прозрачнияр” хьанач лугьуз, ван-сес акъудзава. Евросоюздин официальный векил Питер Станоди Россияда сечкияр международный гуьзчивал алачиз кьиле фена ва абур тамамбур яз гьисабиз жедач лугьуз малумарзава. Мадни къейд авун лазим я хьи, къецепатан уьлквейри (США-дай 50, Германиядай 25, Кореядай 15, Китайдай 5 процент) сечкийриз кьецI гун патал кибератакаяр авуна. Гьа са вахтунда сечкияр кьиле физвай гьалдал дуьньядин 80 уьлкведай атанвай 380 гуьзчиди ва экспертди гуьзчивална. Россиядин сиясатдин партийрин ва общественный организацийрин патай сечкийра 491188 гуьзчиди иштиракна ва абуру сечкияр вири къайдайрал амал авуналди кьиле фейидакай лагьана.
Кьилинди ам я хьи, сечкияр кьиле фена. Нетижаярни ихьтинбур я. РФ-дин Госдумадиз сиясатдин вад партиядин (“Сад тир Россия” — 49,82 процент, КПРФ — 18,93, “Справедливая Россия-Патриоты-за правду” — 7,46, ЛДПР — 7,55, “Новые люди” — 5,32) векилар хкянава. Са мандатдин округрай, талукь тирвал, 198, 9,8,2 депутат хкяна. “Новые люди” партиядиз са мандатдин округрай депутат авач. Гьа икI, “Сад тир Россия” партияди депутатвилин 300-лай виниз мандатар къазанмишнава.
РД-дин сечкидин комиссияди сечкийрин виликамаз гузвай нетижаяр малумарна. РД-дин Халкьдин Собранидиз партийрин гьисабдай хкянава: “Сад тир Россия” — 73,94 процент, “Справедливая Россия-Патриоты-за правду” — 12,48, КПРФ -11,65, ЛДПР — 0,65, “Партия роста” — 0,58 процент) депутатар.
Госдумадиз республикадин са мандатдин округрай депутатар хкягъуниз талукь нетижаяр ихьтинбур хьанва: Кеферпатан 10-нумрадин округдай Гьажиев Абдулгьакимаз 84,87 процент, Центральный 11-округдай Гьажиев Мурадаз 80,48 ва Кьиблепатан 12-округдай Гьасанов Жамалдиназ 73,33 процент сечкичийри сесер гана.
РД-дин избиркомди 21-сентябрдиз кьабулай къарарда цIинин сечкийрин нетижада Халкьдин Собранидиз 90 депутат хкянавайди тестикьарна. Лезги халкьдин векилрикай РД-дин Халкьдин Собранидин мандат 14 касди къачунва. “Сад тир Россия” партиядин региональный отделенидай Сергей Меликова, Сулейман Керимова, Осман Абдулкеримова, Фирудин Ражабова, Вагиф Абдуллаева, Анатолий Къарибова, Имам Яралиева, Мусафенди Велимурадова, Расим Гьажиагъаева, Тельман Рагьимова, “Справедливая Россия-Патриоты-за правду” партиядин отделенидай Ильман Алипулатова, Мурадхан Хидирова, КПРФ-дин региональный отделенидай Самир Абдулхаликьова ва Магьмуд Магьмудова.
Мубаракрай! Дагъустандин халкьар патал менфятлувилелди кIвалахунин рекье агалкьунар хьурай!
РД-дин Халкьдин Собранидин цIийи составдин сад лагьай сессиядал депутатри РФ-дин Президент Владимир Путина теклифнавай пуд касдикай (РД-дин сечкийрин комиссиядин член Адулхаликьов Самир Кьасумович, РД-дин Халкьдин Собранидин Председателдин заместитель Давдиев Камил Мегьамедович ва РД-дин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Меликов Сергей Алимович) Дагъустан Республикадин Кьил хкяда.
Нариман Ибрагьимов