Шарвили! И тIвар, къамат чи миллетдин азадвилихъни садвилихъ ялзавай, халкьдик руьгь кутазвай кьетIен ярж-лишан хьиз, гьар са лезгидин бейнида мягькемдиз гьатнава. Я са тIугъвал-манийвилеривайни ам ахкъудиз жедач. Чи машгьур алим-философ Агьед Гьажимурадович Агъаева, гьеле 1999-йисуз кьил кутуналди (“Через эпическую героику к реальному героизму”. “Дагестанская правда”, 2000, 29-март; “Игитвилин эпосдилай — гьакъикъи игитвилихъ”. “Лезги газет”, 2000, 14-апрель), 2000-йисалай Ахцегьа — Шарвилидин гъвечIи ватанда — тешкилиз хьайи лезги халкьдин игитвилин эпосдин сувар халкь садзавай, ам гъалибвилерал тупламишзавай, акьалтзавай несил ватанпересвилин руьгьдаллаз тербияламишзавай гужлу такьатдиз элкъвенва. Амма са фикирни далудихъ къастунал кIеви, уьтквем, жумарт ксар галачиз кьилиз акъудиз жедач. И жигьетдай вичин вахтунда лезги халкьдин арадай Имам Музамудинович Яралиев хьтин ватанперес акъатун лезгийрин бахт хьана. Адан регьбервилик кваз “Шарвили” эпосдин сувар халкь санал кIватIзавай пайдахдиз элкъвена.
Коронавирусдин тIугъвал себеб яз, ингье эхиримжи кьве йисуз Ахцегьа лезгийрин “Шарвили” эпосдин сувар кьиле тухуз хьанач. Ихьтин ва маса себебрикай-багьнайрикай делил хьана, халкьдин сувар къвердавай зайиф хьунин ва квахьунин (машгьур Цуькверин, Малдаррин суварар хьиз) къурхулувал ава.
Имам Музамудиновича СтIал Сулейманан райондин регьбер Нариман Абдулмуталибовахъ, РД-дин Халкьдин Собранидин депутат, алим Гьамидуллагь Мегьамедовахъ, райондин культурадин управленидин начальник, Дагъустандин халкьдин шаир Майрудин Бабахановахъ ва маса ватанпересрихъ галаз санал 2021-йисан 25-июндиз Кьасумхуьрел лап вижевайдаказ “Шарвили” эпосдин нубатдин 21-сувар кьиле тухвана (гьакъикъатда 21-сувар шаз, 2020-йисан июндиз хьун лазим тир, цIи — 22-сувар, залум “COVID-19” азарди вири крар какадарна). Коронавирусдин тIугъвалдихъ галаз алакъалу сергьятламишвилериз килиг тавуна, милли эпосдин суварар тешкилунин адетдин цIиргъ кьатI тавунай абуруз баркалла!
“Шарвили” эпосдин суварин оргкомитетдин къарардалди, тIугъвалдикай игьтият хуьн яз, цIи эпосдин сувар, адет тирвал, Ахцегьа вирибурун иштираквал аваз гурлудаказ ваъ, лезги гьар са районда кьилди-кьилди тешкилун лазим тир. ГьакI жеридак халкьди умудни кутунвай. Амма анжах са СтIал Сулейманан райондилай гъейри, гьайиф хьи, амай районрилай и кар алакьнач. Лезги халкь кьве патал пайнаваз, адан милливал, садвал зайиф жезвай шартIара чун руьгьламишзавай, хайи чIал, милли тарих, меденивал хуьниз эверзавай “Шарвилидин” суварар гьич са “объективный, субъективный” себебривайни акъвазариз тахьун лазим я. Вучиз лагьайтIа, им чи халкьдин вилик финиф акъвазаруниз барабар гъалатI я. Ша чун гьар сад вичин карда Шарвили жен!
Дашдемир Шерифалиев