И йикъара “Мавел” чапханада “Я чан чидайди!..” тIвар алаз ктаб акъатна. Адан автор Шагь-Исмаил Бахцугъви я. Эдебиятда цIийи тIвар. Гьа са вахтунда гзафбуруз чизвай касни. Кьурагь райондин Бахцугърин хуьряй тир ам ”Лезги газетдин” редакциядин къуллугъчи я. Дагъустан Республикадин культурадин лайихлу работник. Хъсан суьгьбетчи. РикIел аламукьдай мезелийрин ва къаравилийрин иеси.
ДГУ-дин филологиядин факультет акьалтIарнатIани, Шагь-Исмаила Махачкъаладин шуьшедин чIунарин ва “Дагэлектромаш” заводра кIвалахна. Филологвилин пешеди, хайи эдебиятдал рикI хьуни, яратмишунин тIул кваз хьуни ам милли газетдин редакциядизни гъана. И кар ада газетдиз акъудай хейлин макъалайралди — “Худадиз ялвар ийиз…”, “Чунни инсанар я эхир”, “Гудайла, къачудачни?”, “Бахт цуз хуьр” — успатна.
“Я чан чидайди!..” ктабдиз сифте гаф кхьенвай Мердали Жалилова къейд ийизвайвал, Шагь-Исмаил Бахцугъви тIимил, куьруьдаказ, амма ери авай затIар арадал гъизвай автор я. Пешекар журналистди вичин уьмуьрда, тежрибада акур, рекьера гьалтай крарикай, ван хьайи агьвалатрикай, суьгьбетрикай хурун дафтарда кхьена ва абур суфрайрихъ, рекье-хуьле дустариз, танишриз ахъайиз хьана. Гьар са зенд, мезели, къаравили юмордин, сатирадин тах квайбур, хъвер гъидайбур, акьул гудайбурни тир. Гьавиляй чна кIвалахдин юлдашдиз лагьанай: “Абур чаз, дустариз, танишриз ахъаюн тIимил я. Ви мезелияр газетдизни, ахпа ктабдизни акъудна кIанда”.
Аферин, меслят кьилиз акъудна касди. Ктабда автордикай М.Жалилован, Н.Ибрагьимован макъалаяр, Бахцугърин хуьруькай тарихдин делилар аватIани, кьилин чка юмординни сатирадин эсерри кьазва. Чебни — куьлуь ва таъсирлу. Ингье килиг, кIела:
— За гьар юкъуз зи гъуьлуьз талгьузвай са гафни авач, амма адаз зи гафарин ван къвезвач. ДатIана, кисна, яб акалзава. Духтур, белки, ам кефсуз ятIа?
— Ада вич а жуьреда тухун азардин ваъ, бажарагъдин гьунар я.
* * *
— Диде, а вуна лугьузвай гададиз зун гъуьлуьз фидач, ам динсуз я.
— За жегьеннем авайди я лагьайла, ада, авайди туш лугьуз, захъ галаз гьуьжетзава.
— Вуна, бала, вал алай кIвалах ая, адаз гъуьлуьз вач. Жегьеннем авайди яни, тушни, адаз за чирда.
* * *
Бахцугърин хуьряй тир рагьметлу Алисултан халудихъ еке нер авай. Пар чIугвадай машиндаваз Кьурагьиз физвайла, КIутIларин багъдив агакьайла, къунши Къайибшагьа адаз “Алисултан, нерал мукъаят хьухь, тарцин хел галукьда, нер авачиз амукьда” лагьана, зарафатда.
— А кардихъай заз кичIезвач. ГалукьайтIа, гьа ви нер кьванди захъ амукьда, — жаваб хгана Алисултана.
Эхь, куьлуь эсерар гьар садаз хуш жедай михьи лезги чIалал кхьенва. Абурухъ инсандиз марифат михьи ийидай, къилих лигимардай, уьмуьрдин дердер кьезилардай, гуьгьуьл ачухардай къуват ава. КIела, гьуьрметлубур, лезет хкуд.
Чна дуст, кIвалахдин юлдаш Шагь-Исмаил Гьажимирзоеваз сифтегьан ктаб тебрикзава. Адан гуьгъуьнал масабурни къведайдал шак алач.
Хийир Эмиров
