Квез чидани?
Америкадин Калифорния штатда юзазвай, галчIур жезвай къванерин дере ава. Ам ахтармишун патал алимри исятдани кьилер кукIварзава. Аламатдин дере къадим вахтара хьайи, гуьгъуьнлай кьур акъатай вирин кIане малум хьана. ЧIалахъ тежер хьтин делил ам я хьи, а чкада дуьз, тIулаба чилел аста-аста еке къванер юзазва. Аламатдин жуьреда галчIур жезвай къванерин гуьгъуьна яргъи гелерни амукьзава. Абур чеб-чпиз юзазвайдан гьакъиндай гелер амукьуни шагьидвалзава.
Къванер чан алай са куьнинни куьмек галачиз галчIур жезва. Амма 2013-йисал кьван юзазвай къванер садазни я акунвачир, я камерадалди видеони чIугунвачир. Юзазвай къванерин заланвал са шумуд виш килограммрив агакьзава. Къванер галчIур хьайи чкадал аламукьзавай гелерин яргъивал са шумуд метрдив агакьзава. Ахтармишзавай пешекарри малумарнавайвал, къванер кьве ва я пуд йисан девирда са сеферда гьерекатдик акатзава. Чилел жезвай гелерни 3-4 йисуз кьван амукьзава. Юзун акатзавай къванер гагь-гагь алабар тахьанани амукьзавач, нетижада гелерин фирягьвални дегиш жезва.
1948-йисуз геологар тир Д.Макалистера ва А.Агнюди къванер алай чкаяр тайинарна, абурун гелерни къейдна. Гуьгъуьнлай бязибуру кьеж квай чкадилай къванер гару юзурзава лагьанай. 1955-йисуз геолог Стэнлиди къванер лап заланбур тирди, абур а чкада пайда жезвай гарувай юзуриз тежедайди тестикьарзавай макъала чапнай. Юзазвай къванерин гьакъиндай маса пешекаррини жуьреба-жуьре фикирар раижнава.
Ихьтин суалар гузвайбурни ава: эгер гарун къуватдалди юзазватIа, къванер дередин гьар патахъ вучиз чкIизва? Мягьтел жедай мад са делил: дереда авай бязи къванер эсиллагь юзазвач.
«Лезги газет»
