Россияди секинарна

Россиядин Президент В.Путин, Эрменистандин премьер-министр Н.Пашинян ва Азербайжандин президент И.Алиев Дагълух Къарабахда 10-ноябрдилай женгер акъвазарунин гьакьиндай икьрардал атана. Адал асаслу яз, региондиз Россиядай ислягьвал таъминардай ксар ракъурдайвал я. Идакай “Новости” РИА-ди хабар гузва.

Дагълух Къарабахда садлагьана 27-сентябрдиз къалмакъал­дик цIай акатнай. А чIавалай инихъ къати женгера кьве патайни вишералди аскерар кьена. Гьалар къизгъин хьайидалай инихъ женгер акъвазарунин гьакъиндай пуд сеферда икьрар хьана, амма меслятдал амал тийиз, кьве терефдини сада муькуьдак тахсирар кутуна.

Идалай вилик И.Алиева азербайжанви аскерри Россиядин вертолет кукIварунихъ галаз алакъалу яз В.Путинавай багъишламишун тIалабна. И.Алиеван гафаралди, йифен береда Азербайжандинни Эрменистандин сергьятра пайда хьайи вертолет Эрменистандин ВВС-динди хьиз хьана. Ада кьейибурун хизанриз эвездин пулар гуз Баку гьазур тирдакай лагьана. Малумарзавайвал, вертолетда авай кьве пилот кьена.

52 миллиондив агакьзава

Дуьньяда коронавирус чукIунин гьалар яваш жезвач. Йикъандавай-къуз  начагъ жезвайбурун кьадар артух жезва. Бязи уьлквей­ра тIугъвалдиз акси алава серенжемар кардик кухтазва, къадагъа­яр эцигзава.

Алатай гатфарин вахтунда гзаф пешекарри августдиз коронавирус тамамвилелди терг жеда лагьанай, амма тIугъвалди инсанар гьелекунин гьалар давам жезва.

11-ноябрдин делилралди, дуьньяда коронавирус акатнавайбурун кьадар 51 820 680-дав агакьнава,  36 303 613 кас сагъар хъувунва, 1 280 125 — кьенва. Россияда 1 817 109 кас  коронавирус­дик начагъ хьана, 1 350 741 — сагъар хъувунва, 31 168 — кьенва. И делилар “Coronavirus-monitor.ru” сайтди раижна.

Гьеле тестикьарнавач

ЦIийиз хкянавай Жозеф Байденав уьлкведин умуми къуллугърин управлениди (GSA) талукь къарар кьабулайдалай кьулухъ США-дин президентвилин ихтиярар вахкуда. Ихьтин фикир “CNBC” телеканалдиз США-дин международный рекьяй вилик тухунин агентстводин регьбердин заместитель Ж.Барсади малумарна.

“Умуми къуллугърин управлениди сечкийра гъалиб хьанвай кандидатдиз талукь къарар кьабул тавунмаз гьич са дегишвални жедач”,- къейдна Барсади. Адан фикирдалди, сечкийрин нетижада анжах GSA-дин регьбер Э.Мерфиди малумарай къарардихъ метлеб жеда.  Амма Мерфиди президент Д.Трампа кар алай штатра кьиле фейи сечкийрилай наразивилин арза малумардалди вилик сечкийрин нетижайриз талукь чарчел къул эцигзавач. GSA-дин регьберди сечкийрин нетижаяр дуьзбур тирди тестикьардалди Байденаз ва адан командадиз ведомствойрихъ галаз рахадай мумкинвал жедач. И делилар “Лента.ру” сайтди раижнава.

7-ноябрдиз демократ Байдена вич США-дин цIийиз хкянавай президент тирди малумарна. Гьа са вахтунда Трампа суддин куьмекдалди са жерге штатра вичин кIвенкIвечивал арадал хкуник умуд кутазва.

Умуми эменни  

Пакистандин премьер И.Хана коронавирусдин вакцинадикай менфят къачудай ихтияр вирибуруз хьун лазим я лугьузвай фикирдихъ галаз Россиядин Президент В. Путин рази я. Санал кIва­ла­хунин рекьяй Шанхайдин саммитдал и йикъара И.Хана авур рахунриз баян гуналди, В.Путина лагьана: “Зун тамамвилелди куь фикирдихъ галаз рази я. Вакцина инсаниятдин умуми эменни хьун герек я”.

Дустагъдай катна

Бразилиядин Парана штатда гьукуматдин дустагъда ацукьнавай тахсиркарри чинеба чил эгъуьнна, анай катна. Идакай “GIobo” чешмеди хабар гузва.

Военный полициядиз дустагъда ацукьнавай 11 тахсиркар квахь­навайдакай хабар хьана. Абурукай вад кас гьасятда эглешар­ хъувуна. Эгъуьннавай туннелдай экъечIайвалди, абур гуьзчивал тухузвай видеокамерадиз акъатна. Къейдзавайвал, дустагъда и чIуру кардиз шериквал авур касни дуьздал акъуднава.

Тагькимарзава

Чехиядин военный разведкади дуьньядин пуд лагьай дяве арадал атунин къурхулувиликай тагькимарзава. Идан гьакъиндай­ ведомстводин 2019-йисан гьахъ-гьисабдиз талукь докладда къейд­нава. “Лента.ру” чешмеди хабар гузвайвал, военный разведкадин малумат алай йисан 10-ноябрдиз чапна.

Къейдзавайвал, алай вахтунда глобальный къалмакъалрин эвел кьил я. Аналитикрин фикирдалди, къалмакъалрин мумкин тир себеб Россиядин, США-дин ва Китайдин арада авай акъажунрихъ галаз алакъалу я.

Идалай вилик Великобританиядин оборонадин штабдин кьил Н.Картера глобальный сиясатдин пайгарсузвили ва коронавирусдин тIугъвал себеб яз арадал атанвай экономикадин кризисди дуьньядин пуд лагьай дяве арадал гъун мумкин я лагьанай.

«Лезги газет»