Машгьур алим Аликбер Аликберов Россиядин илимрин академиядин востоковеденидин Институтдин директорвиле хкянава. Идан гьакъиндай Институтдин пресс-къуллугъди хабар гана.

Институтдин директор хкягъунин макьсаддалди 19-августдиз кьиле тухвай сечкийра А.Аликберова 247 сес къазанмишна. КIвалахдин рекьяй юлдашри амай кандидатриз сесер и саягъда гана: Дмитрий Стрельцоваз — 44 ва Арчил Балахванцеваз 10 сес. Мярекатда  Институтдин  313  къуллугъчиди иштиракна. Институтдин Уставдал ва анин директор хкягъунин къайдадин гьакъиндай Положенидал асаслу яз, директорвиле виридалайни гзаф кьадар сесер къазанмишай Аликберов Аликбер Къалабегович хкяна.

56 йисан яшда авай Аликбер Къалабегович цIийи къуллугъдал хкядалди РАН-дин  востоковеденидин Институтдин директордин илимдин месэлайрал машгъул жезвай заместитель тир.

Идалайни гъейри, шаркь патан месэлайрай тIвар-ван авай пешекар А.Аликберов Центральный Азиядин, Кавказдин ва Уралдинни Поволжьедин месэлаяр ахатрмишдай Центрадин регьбер, гуманитарный илимрин рекьяй Государстводин акаде­ми­­­ческий университетдин шаркь патан факультетдин декандин заместитель, мил­ливилин ва миллетрин арада авай алакъайрин комплексный месэлайрай РАН-дин Илимдин советдин член, миллетрин крарин рекьяй Федеральный агентстводин патав гвай Экспертрин советдин член, Государстводин Думада гражданвилин общество вилик тухунин рекьяй, жемиятдин ва диндин тешкилатрин месэ­лайрай Комитетдин  Экспертрин советдин намусдин азадвилин ва диндин тешкилатрин рекьяй законодательство мадни хъсанарунин месэлайрал машгъул Эк­сперт­рин дестедин член я.

Аликбер Аликберов 1964-йисан 28-апрелдиз Хив райондин Хъукьварин хуьре дидедиз хьана. Ада ДГУ-дин тарихдин факультет акьалтIарна. Ам Ленинграддин госуниверситетдин шаркь патан  факультетда, СССР-дин АН-дин востоковеденидин Институтдин  Ленинграддин отделенидин  Мукьвал тир РагъэкъечIдай патан Секторда (Арабрин кабинетда)  аспирантурада хьана.

Кандидатвилин диссертация ада  1991-йисуз РАН-дин востоковеденидин Институтдин  Санкт-Петербургдин филиалда (гила РАН-дин шаркь патан гъилин кхьинрин Институтда), докторвилин диссертация 2020-йисан июндиз  Россиядин государстводин гуманитарный университетда хвена. Адан докторвилин диссертация шаркь патан тарих чирунив системно-коммуникационный къайдада эгечIу­нин  месэлайриз талукьарнава.

А.Аликберова востоковеденидин Институтда 1999-йисалай  кIвалахзава. Адалай вилик ада РАН-дин ДНЦ-дин тарихдин, ар­хеологиядин ва этнографиядин Институтдин востоковеденидин отделда (1992-йис) ва РАН-дин востоковеденидин Институтдин Санкт-Петербургдин фи­ли­ал­дин Мукьвал тир РагъэкъечIдай патан Секторда (1993-1999-йисар) кIва­лахна.

Ам Каирда ва Оксфордда стажировкада хьана, адаз Жавахарлал Нерудин (Дели) университетдиз профессорвиле кIвалахал теклифна.

Аликбер Аликберов 2009-йисуз РАН-дин востоковеденидин Институтдин Центральный Азиядин, Кавказдин ва Уралдинни Поволжьедин месэлаяр ахтармишдай Центрадин кьиле акъвазна. 2015-йисуз ла­гьайтIа, адакай РАН-дин востокове­де­нидин Институтдин директордин илимдин рекьяй заместитель хьана. Ам гуманитарный илимрин рекьяй государстводин академический университетдин шаркь патан факультетдин магистрвилин программаяр идара ийизвай пешекарни я. А.Аликберов  урус, ингилис, немс, араб ва маса чIаларал чапдай акъатнавай илимдин 130-далай виниз макъалайрин автор я.

Алимди илимдин агъадихъ галай месэлайриз итиж ийизва:

— VII-XIV асиррин шаркь патан илимдин чешмеяр ахтармишун ва историография (юкьван асиррин арабдал авунвай гъилин кхьинарни ва эпиграфика);

— Исламдин рекьяй илимдин ахтармишунар;

— РагъэкъечIдай патан Кавказдин  дегь девиррин ва юкьван асиррин тарих (Арабрин халифатдин ва Хазариядин гъилик хьайи Кавказдин мулкарин тарих);

— шаркь патан тарихдин теория ва методология (информационный ва коммуникативный терефар);

— Евразиядин коммуникацийрин тарих;

— алай аямдин Ислам, Центральный Азиядин ва Кавказдин уьлквейра адак дегишвилер акатунин месэлаяр;

— Кавказдин Албаниядин тарих.

А.Аликберов  албанистикадай  Россияда сифте яз тешкилай ам 2008-йисуз ФЛНКА-ди кьиле тухванай “Кавказдин Албания ва лезги чIалан дестедик акатзавай хал­кьар­: тарихдин, медениятдин ирс ва алай аям” форумдин асул пешекар (модератор) ва докладчик тир.

Аликбер Къалабегович Кавказдин Алабниядин тарихдиз тамамвилелди талукьарнавай, урус чIа­лал сиф­те яз акъа­­тай академический изданидин — илимдин кIвалах­рин “Alba­nia Caucasi­ca” кIва­тIалдин сад лагьай­ томдин жавабдар редакторрикай сад ва илимдин са жерге макъалайрин автор я. Ам ФЛНКА-дин куьмекдалди­ 2015-йисуз чапдай акъудна. А.Аликберован регьбервилик кваз алай вахтунда чи тарих патал лап ва­­жиблуди тир илимдин и из­данидин кьвед лагьай томдин винел кIвалах­зава.

“Фейсбукда” авай вичин официальный чина Аликбер Аликберова ихьтин ке­лимаяр кхьена: “ШартIар къулайбур туширтIани (тIугъ­вал отпускайра авай вахт), чи коллективди Институтдин кьадар-кьисметдин патахъай­ жавабдарвал вини дережада аннамишзавайди къалурна. Сесер гунин карда саки 80 процент къуллугъчийри (396 касдикай 313 касди) иштиракна. Хейлин юлдашар вахт тахьанмаз от­пус­кайрай, гьакI къецепатан уьлквейрай (США, Абхазия, Литва­ ва мсб.) командировкайрай хтана. Абурукай 247 касди зун патал сесер гана. Им лап вини дережадин ихтибар авуна ла­гьай­ чIал я. А ихтибар за гьахъ­диз акъудун герек я. Сечкийрилай виликан штабдиз, зи тереф хвейи вири ксариз, гьакI­ни сечкийрин вири иштиракчийриз, иллаки 65 йисалай гзаф яшар хьан­ва­тIани, Институтдиз атана, сечкийра иштирак авун чпин буржи яз гьи­сабай ксариз рикIин сидкьидай сагърай лугьуз кIанзава. Им зун патал лап екедаказ гьуьрмет авунин лишан я ва и карди зи хиве жавабдарвални твазва”.

“Лезги газетдин” редакциядин коллективди Аликбер Къалабеговичаз РАН-дин востоковеденидин Институтдин директордин къуллугъдал лайихлудаказ хкягъун мубаракзава, адахъ мягькем сагъламвал, илимдин кIвалах­да гележегдани еке агалкьунар хьун алхишзава!

«Лезги газет»