Чилерин «дяве»

“Дагъустан” РИА-да Махачкъала шегьердин администрациядин кьилин сад лагьай заместитель Абдулмуъмин Ибрагьимовахъ галаз республикадин журналистар гуьруьшмиш хьана. Ихтилат шегьердин мулкунал алай чилерикай, куьчейрай-куьчейриз, гьаятрай гьа­ятриз физвай кицIерин лужарикай фена.

А.Ибрагьимова къейд авурвал, Махачкъала шегьердин администрациядиз чилер къачунихъ, регистрация авунихъ, ишлемишунихъ галаз алакъалу месэлаяр гваз гьар юкъуз инсанар къвезва. Гзаф вахтара инсанар чпин дерди туькIуьриз тахьуни наразивилелни гъизва.

— Кар ана ава хьи,  — лагьана Абдулмуъмин Ибрагьимова, — месэла­дин четинвал  чилер авачирвиляй туш, хейлин кьадар чилерин майданар са ни ятIани законсуздаказ кьунва. Идални бес тахьана, жуьреба-жуьре рекьер-хуьлер жагъуриз законсуздаказ кьунвай чилериз тапан документар туькIуьр­зава, кадастровый учетда эцигзава. Ахьтинбурухъ галаз женг чIугунни регьят акъваззавач. Алай вахтунда Махачкъала шегьердихъ 47 агъзур гектар чил ава. Адакай 16 агъзур гек­тар хуьруьн майишатдин суьрсет гьазуруниз талукьбур я.

Шегьердин кьилин сад лагьай заместителди къейд авурвал, алай йисуз махсус комиссияди пландин бинедаллаз 235 ахтармишун кьиле тухвана. Чилерин гьакъиндай закон чIурнавай 267 дуьшуьш дуьздал акъудна. Эгер алатай йисара законсуз крар дуьздал акъудна, гьа идалди куьтягьзавайтIа, цIи 82 материал Росреестрдиз, 44 материал шегьердин пуд райондин судрин органриз рекье тунва. Абурун бинедаллаз судри чилин участокар  вахчунин гьакъиндай 21 къарар кьабулнава. Шегьерда чилериз талукь яз законар чIурзавай дуьшуьшар пара я, гьавиляй ахтармишунарни акъва­зарнавач.

Яшайишдин кIвалер эцигун патал участокар кIанзавайбурун кьадарни гьар йисуз са агъзурдан гзаф жезва. Алай вахтунда кIвалер эцигдай чил кIанзавайбурун учирда 10 агъзурдалай виниз шегьерэгьлияр ава. Идалай гъейри, учирда жуьреба-жуьре кьезилвилер ганвайбур, бес кьадарда такьатралди таъмин туширбур ва кесиб хизанарни ава. Абурун учирда  3 агъзурдалай гзаф инсанар ава.

Шегьерда гьа са участокар са шумуд касдиз ганвай дуьшуьшарни пара гьалтзава. Мисал яз, 1996-йисуз шегьердин са дишегьлидиз Семендер поселокдай участок чара авуна. Чкадал фейила, малум хьана хьи, анал са ни ятIани кIвал эцигнава. Маса чара амукь тавурла, касдиз  Красноармейск поселокдай чка къалурна. Гьайиф хьи, адаз анайни вичиз къалурай чка жагъанач. Ихьтин крари шегьерэгьлиярни наразивилел гъизва, администрациядин къуллугъчиярни кIеве твазва. Кар алайди ам я хьи, гьа ихьтин шулугъриз рехъ гузвайбур тIимил жезвач.

Гуьруьшдал багъманчивилин тешкилатрин членриз  (дачникриз) чпи ишлемишзавай чилер пулсуз гуникайни ихтилат кватна. А.Ибрагьимова малумарайвал, са сеферда дачадин участок къачунвай касдиз мад участокар пулсуз гузвач.

Хазран Кьасумов