Хийирлу меслятар

ГьикI желбда?

Бязи психологри жув фикир желб­дай, хуш къведай суьгьбетчи, ихтила­тардай юлдаш хьун патал агъадихъ галай са жерге меслятар къалурзава.­

Инсанриз, яни рахазвайдаз, ада лугьузвай гафарихъ жуван патай итиж авайди къалура, кваз кьан тийидай хьтин амалармир.

Мили хъвер ийиз вердиш хьухь. РикIин сидкьидай тир, хъсан­­вал­ кIан­дай хъвер — имни искусство я.

Са нихъ галаз хьайитIани рахадайла, суьгьбетдайла, чна, адет яз, адан тIвар кьаз рахадач. ИкI дуьз туш. ТIвар кьаз рахайла, инсандиз хуш къведа.

Вахъ галаз рахазвайдахъ хъсан­­­диз яб акала, адан итижар чи­риз ала­хъа ва суьгьбетни гьабурухъ элкъуь­ра.

Суьгьбетчидив адан важиблувал, метлеблувал гьисс ийиз тур, и карни рикIин сидкьидай, фашалвал квачиз ая. Хъсан терефар гьар садахъ авайди я. Суьгьбетчиди ла­гьай итижлу фи­кир, кутугай, дуьз гаф къейд ая, кас вичин къуватрихъ инанмишара. Садлагьана алакь тавуртIа­ни, чалишмиш хьайитIа, яваш-яваш жеда.

Гзаф ишлемиша

Афнидик бедендин дири, клеткади арадал гъидай, вичи  беденда гьар жуьре химреакцийриз, дегишвилериз куьмекдай затI (фермент) квайди фадлай малум я. Ам инсулиндиз мукьва я. Афнидик квай йодди туьтуьнин хатунин цIумаруфдин кIвалах къайдадик кутазва. И салан майвадик калийни гзаф ква, ада ла­гьайтIа, ивидин гьерекат (давление) къайдадик кутазва, маса ерийри ри­кIин дамаррин кIвалах хъсанарзава. Афнидин минеральный кьелерик квай щёлочдин затIа­ри беденда кислотнощелочный барабарвал хьунин карда активнидаказ иштиракзава.

Газар ва адан миже лагьайтIа, витамин А тIимил хьанвайбуруз ил­лаки хъсан яз гьисабзава. Ада вилериз акунин кIвалахни хъсанарзава. И хийирлу майвадиз аламатар мадни гзаф ава. Миже аялриз мекьивилелай хьайи ва хамунин азаррин аксина теклифзава.

Лимон квай цуру шейэр, хъвадай затIар, цIаяр атайла, къиздирма квайла, ифин явашардай, экъуь­чу­низ акси такьат хьиз ишлемишда. Лимон чиник тIехвер акатайлани ва маса азаррин аксинани хийирлу я.п

Гьазурайди — Ш.Шихмурадов