XX асирда советрин халкьарин кьилел атай виридалайни чIехи мусибат 1941-1945-йисарин Ватандин ЧIехи дяве хьана. Дяведин йисара вири миллетрихъ галаз санал лезги халкьдин рухвайрини рушари игитвилин чешнеяр къалурна.
Гзаф зурба, къизгъин ягъунар Киев шегьер патал кьиле фена. Гьа и ягъунра зи рагьметлу апай Османов Тарикъули Османовичани иштиракна.
1940-йисуз адаз СССР-дин яракьлу кьушунрин жергейриз эвер гана. Гьа и йисан февралдилай 1941-йисан июлдалди Киевдин Кирован тIварунихъ галай Яру пайдах авай артиллериядин училищеда кIелна. Лейтенантвилин чин къачур жегьил 1943-йисан апрелдалди Ватандин ЧIехи дяведин фронтра хьана. Волховский фронтда адакай взводдин командир, гуьгъуьнлай артиллериядин миномётный батареядин комбатдин заместитель, ахпа командир хьана. Гьа и залан женгера адал хирер хьана ва ам госпиталдиз аватна. Сагъ хъхьайла, Волховский ва Ленинграддин фронтра миномётный батареядиз буйругъ гана. Къалурай кьегьалвилерай адаз “Яру гъед” орден, 6 медаль ва грамотаярни гана.
1943-йисан сентябрдилай ам Герейханован тIварунихъ галай совхозда прорабвилин, сифтегьан партийный организациядин секретарвилин, СтIал Сулейманан тIварунихъ галай колхоздин председателвилин къуллугърал хьана. Гьар гьи къуллугъдал хьанатIани, ада вич низамлу, итимвилин гаф гвай, такабурвал гвачир,инсандин дерди-баладикай хабар кьадай, халкьдиз вафалу кас тирди къалурна.
Дяведай хтайдалай гуьгъуьниз ада вичин юлдашдихъ галаз 7 аял чIехи авуна. Абурукайни Ватандиз къуллугъдай, намусдал садрани алвер тавур, буба хьтин веледар хьана.
ЧIехи хва Шагьмирзеди Магьачкъалада “Тепловой сетдин” директор, гуьгъуьнлай “Проектный институтдин” директор яз уьмуьрдин эхирдалди кIвалахна.
Разин эцигунардай инженер тир. Маила здравоохраненидин министерствода кIвалахзава.
Мусина ЛукIарин ТП-дин директор яз кIвалахна. Рушарикай кьвед духтурар, сад — муаллим я.
Ватандин ЧIехи дяве Советрин вири халкьар патал лап четин ва зурба имтигьандиз элкъвена. Ахьтин завалрай уьтквемвилелди экъечIай халкьарин дуствал садрани чIур тежерди хьун лазим я. Чи тарих еке тербиячи ва акьулдин чешне я. Аникай тарс хкудун чи везифа я.
Сегьерханум Османова,
Герейханован хуьруьн
юкьван школадин муаллим
