Мукьвара вири лезги халкьдик руьгь кутадай вакъиа кьиле фена: Москвада Ахцегь райондин Хуьруьгрин хуьряй тир карчи, Дагъустанда чирвилер гудай “Luminary” центраяр эцигунин проектдиз пулдин такьатар чара ийизвай Абдулжелил Магьмудович Абдулкеримоваз миллиардер Игорь Рыбакован хизандин фондуни Гран-при ва 1 миллион доллардин кьадарда авай пулдин премия гана.
Рыбакован фондунин “Rybakov Prize” премия къачун патал дуьньядин 40 уьлкведай арзаяр вугай ксарин кьадар 460-дав агакьнавай. Абурун арадай жемият патал еке важиблувал авай проектар кьилиз акъудзавай 16 кас тайинарнавай. Гран-придин лауреатар ва алава пишкешрин сагьибар международный жюриди хкяна. Жюри лагьайтIа, “Terawe Corporation”-дин вице-президент Стивен Даггэнакай, “Forbes USA”-дин кьилин редактор Рэндалл Лейнакай, Виридуьньядин банкунин образованидин департаментдин кьил Гарри Патриносакай, “Mission Education” арадал гъайи Викас Потакай ва чпихъ дуьньядин хейлин уьлквейра машгьурвални кесер авай маса пешекаррикай ибарат тир.
Къейд ийин хьи, “Rybakov Prize” премия мектебда кIелдай вахтунилай вилик квай яшдин ва мектебдин образование цIийи хъувуник, вилик тухуник еке пай кутазвай инсанар жемиятдиз раижун патал тешкилнавайди я.
Жюриди Абдулжелил Абдулкеримова кьилиз акъудзавай проект виридалайни хъсанди яз гьисабна. Гьавиляй Гран-прини хуьруьгвидиз гана. 1 миллион доллардикай 100 агъзур доллар гъалибчидиз вичиз кIандай рекьериз харждай мумкинвал ава, амай такьатар образование вилик тухунин рекье харждайвал я.
Абдулжелил Абдулкеримоваз гайидалай гъейри, Рыбакован фондуни 100 агъзур доллардин кьадарда авай мад кьве премия тешкилнавай. Абурукай сад — образование вилик тухудай “Дуствилин дафтар” ассоциациядин президент Ольга Зубковадиз, муькуьдини США-дай тир “Educate” карханадин кьил Борис Булаеваз гана.
Къейдна кIанда, Хуьруьгрин хуьре “Luminary” центр арадал гъайи Абдулжелил Абдулкеримов вичин буба, РД-дин лайихлу муаллим Магьмуд Абдулкеримован тIварунихъ галай мергьяматлувилин “Просвещение” фондунин меценат, “Digital.Space” фондунин ва “Paysend” сервисдин регьбер я. Хайи хуьре чирвилер гудай центр арадал гъуниз ада 80 миллион манатдин кьадарда аваз инвестицияр чара авуна. Проектдин сергьятра аваз, меценатдихъ Дагъустандин маса районрани ихьтин центраяр эцигдай фикир ава.
“Luminary” центр Ахцегь райондин Хуьруьгрин хуьре 2018-йисан 15-майдиз ачухна. Дагълух хуьре республикадин гьич шегьерранни авачир хьтин ихьтин макан кардик акатун лишанлу вакъиадиз элкъвена.
Проектдин руководитель Камил Мегьамедова “Martela EdDesign” изданидиз гайи интервьюда къейднавайвал, центради 10-17 йисарин яшара авай аялар кьабулзава ва чирвилер абуруз пулсуз гузва. Алай вахтунда ина 100-дав агакьна аялри чирвилер къачузва. Абурун са пай Хуьруьгай, амайбур къунши хуьрерай я.
Центрада Ахцегь райондин муаллимри кIвалахзава. Патарилай къвезвайбурни ава. Мисал яз, ингилис чIалан тарсар гузвай муаллим Ставрополдин крайдай я. Ам Рутул районда яшамиш жезва. Модулрин программайрин сергьятра аваз аялриз жуьреба-жуьре илимрай лекцияр кIелун патал МГИМО-дин, МГУ-дин, НИУ ВШЭ-дин, Канададин университетдин ва маса вузрин пешекарриз теклифзава.
“Luminary”-дин программадин сергьятра аваз аялриз ингилис, китай чIалар, кодинг, робототехника, астрономия, астрофотография чирзава. Лагьана кIанда, центр тарсара герек къвезвай тадаракралди, алай аямдин технологийралди тамамвилелди таъминарнава. Мадни ина обсерватория, интерактивный лекторияр кьиле тухудай зал, ктабхана, медиастудия, компьютерралди таъминарнавай ахтармишунар кьиле тухудай лаборатория, яратмишдай мастерской ава.
Са гафуналди, дагълух хуьрерин аялриз ина шегьердинбурулай кIусни усал тушир шартIара жуьреба-жуьре илимрай чирвилер къачудай вири мумкинвилер тешкилнава. Ихьтин проект кьилиз акъудзавай рухвайриз баркалла!
“Лезги газетдин” редакциядин коллективди Магьмуд Абдулжелилович ва Абдулжелил Магьмудович Абдулкеримовриз къачунвай премия рикIин сидкьидай тебрикзава. Къуй квехъ чандин сагъвал, кIвалахдин рекье мадни еке агалкьунар хьурай!
Мегьамед Ибрагьимов
