Лезги хуьрекар

Лезги халкьдихъ къадим девиррилай инихъ тIямлу жуьреба-жуьре хуьрекар, ширинлухар, хъвадай менфятлу мижеяр гзаф ава. Виликдай чи чIехи дидейри сав, тIач, нехуьн аш, хешил (чул), цикIен, гитI, расука (ацIурай руфун), чуьк, сав, иситIа, мехкIуьт, натIуфа… рикI алаз гьазурдайди тир. Абурун дад аял чIаварилай гзафбурун сивера ама жеди. Амма, гьайиф хьи, чи йикъара а тIуьнар гьазурдайбур лап кьериз-цIаруз гьалтзава. Акьалт­завай жегьил-жаванриз лезги  тIуьнрикай, хуьрекрикай, иллаки шегьерра хана ва анра чIехи хьайибуруз эсиллагь чир тахьунни мумкин я. Гзафбуруз абурун тIварар ван хьанатIани, гьазуриз чизвач. Гьаниз килигна, алай йисан 4-нумрадилай башламишна, чна газетда “Лезги хуьрекар” рубрикадал “чан хкизва”. Къуй акьалтзавай несилдиз чи милли тIуьнар гьазуриз чир хьурай!

Рубрика кьиле тухузвай чи вах, руш  вичин ери-бине Кьурагь райондин Гелхенрин хуьряй тир, Астрахань шегьерда яшамиш жезвай Нарима Агьме­довади мукьвал-мукьвал милли хуьрекар “гьазурда”. Буюр, играмибур, чи милли суфрадихъ!

«ЛГ»

 Савукай гьазурда…

РикIел аламайвал, дидеди мукьвал-мукьвал мух куьлуь-шуьлуьйрикай михьна, ам сачунал акъугъарна, калар ийидай. Савукай аш авун патал савун гъуьр герек къведа. Амни регъверал регъведа. Вилик йисара гьар са кIвале гъилин, хуьре цин регъвер авайди тир. Исятда тек-туьк хуьрера цин регъвер кардик кума жеди.

Гъуьр регъвейла, кьве  тупIу кьур кьел ва ргазвай яд гваз, дидеди еке куруна савун аш ийиз га­тIундай. Хъсандиз ядни сав какадарна, гъуд гана, элкъвей кIва­лакI арадал гъайидалай кьулухъ, адакай са-са кIус атIуз, гъута чуькьвена, арадал атай “кавчаяр”, “хварчар” ва я “сикIер” (гьар хуьре гьар жуьреда лугьуда), синида жерге-жерге эцигдай. И арада сукIрада чIемни вирт какадарна (я тахьайтIа абур кьилди-кьилди), чими пичинал цIурурдай. ЦIрай чIемни вирт синидин юкьвал эцигдай, хизандиз эвер гудай.

Вирида, чIехи-гъвечIида, чилел хъицикьар вегьена, синидин кьилихъ ацукьна, са-са кIус къачуз, ам гагь чIемедик, гагь виртIедик хуькуьриз, ­недай.

Нарима Агьмедова