Кьилин редактордин гаф
Дагъустандин Кьил Владимир Васильеванни СМИ-рин векилрин арада и йикъара кьиле фейи гуьруьшдал жемиятдин машгьур деятель, ДГУ-дин электронный СМИ-рин кафедрадин заведующий Ильман Алипулатова Интернетдин, телевиденидин куьмекдалди республикадин ва шегьерринни районрин дережада аваз гьукумдин кьилевайбуру ачух эфирар тухунин теклиф гана. Адан фикирдалди, ихьтин камуни гьукум халкьдиз мукьва ийида ва нетижада халкьди гьукумдиз ийизвай ихтибарни артух жеда.
Ильман Алипулатован фикирдихъ галаз зунни рази я. Ачух эфир кьве терефдин арада авай арачидиз элкъведа. Ихьтин къайда кардик кутуртIа, халкьдихъ авай гзаф кьадар дердияр фад ва менфятлудаказ гьялиз жеда. Дердияр лагьайтIа, жемятдихъ садни-кьвед авач. Мисал яз, районра, шегьерра авай бязи къуллугъчияр чпин везифайрив жавабдарвилелди эгечI тийизвайвиляй са справка къачун патал идарадиз са шумудра атуниз мажбур жезва. Яргъал хуьрерай къвезвайбур патал и кар иллаки четин я. Я тахьайтIа, са куьруь вахтунда гьялиз жезвай месэла, “кIусуна” вил аваз, энгеларзава. И ва маса татугайвилерикай кьилевайбуруз, чпелай ихьтин крара къайда тун аслу тирбуруз, гьар мус хьайитIани хабар гуз жезвач. Эхиримжи йисара мукьвал-мукьвал тухузвай агьалияр кьабулдай йикъарани виридахъ яб акализ агакьзавач. Гьавиляй кварталда, гьич тахьайтIа, садра кьванни Интернетдин куьмекдалди ачух эфирар тешкилиз хьайитIа, агьалийрихъ, кIваляйни экъечI тавуна, райондин, шегьердин, республикадин кьилевайбуруз чпин месэладикай хабар гудай мумкинвал жеда.
Гьа ихьтин мумкинвал мукьвара Сулейман-Стальский райондин агьалийрихъ хьана. Вични — кьвед лагьай сеферда. Сад лагьай эфир алатай йисуз райондин жегьилрин парламентдин теклифдалди кьиле тухванай.
Муниципалитетдин администрациядин инстаграмда авай махсус чина кардик кутур ачух эфирдин вахтунда Нариман Абдулмуталибоваз 240-дав агакьна суалар гана. Чебни уьмуьрдин жуьреба-жуьре хилериз талукьбур тир. Райондин кьили са сятни 50 декьикьада жавабар гана. Гьелбетда, вири суалар веревирд ийиз агакьнач. Администрациядин пресс-къуллугъдин векилди хабар гайивал, гьич са суални жаваб, фикир тагана тадач. Мукьвара райондин кьили агакь тавур суалризни жавабар хгуда ва абур администрациядин сайтда чапда. Мадни башкъа, ихьтин эфирар инлай кьулухъни тешкилдайвал я.
Ачух эфирдин вахтунда ДаркIуш-Къазмаяр, Агъа СтIал-Къазмаяр ва маса хуьрерин тIварар дегишарунихъ галаз алакъалу суални атанвай.
Жаваб гудайла, Нариман Абдулмуталибова къейд авурвал, хуьрериз виликан, бинедин тIварар хгун райондин администрациядин вилик акъвазнавай хци месэлайрикай сад я.
“Хуьр” гаф галудна, иранрин “кент” акал хъхьанвай ва персеринни туьркверин чIалариз хас кьетIенвилер квай хуьрерин, чкайрин, мулкарин тIварар лезги чIалан гафаралди эвез хъувунин игьтияж ава. И месэлани са акьван регьятди туш. Юридический рекьяй са жерге серенжемар кьиле тухвана кIанзава. Гьар гьикI хьайитIани, чун агакь тавуртIа, и месэла чалай кьулухъ къведайбуру гьялна акьалтIарда”, — алава хъувуна Н.Абдулмуталибова.
Гьакъикъатдани, и месэладихъ чи халкь, тарих, гележег патал еке метлеб ава. «Жувахъ шехьдайди жуван кьве вил я», «жуван перем жуваз мукьва я» лугьузва бубайрин мисалра. Чун арадай акъатзавай бинейриз, бубайрин адетриз, руьгьдин ивирриз мукьва хъхьана кIанда. И месэла, паталай атана, масабуру гьялдач, им чи хивевай везифа я.
Сулейман-Стальский райондихъ галаз санал муькуь районрани и месэладиз кьетIен фикир гана кIанда. “Кентар”, “огълыяр”, “параяр” галудна, чи халкьдиз, чIалаз хас, мукьва тIварар арадиз хкидай вахт фадлай алукьнава. “Эминхуьр” урусдални “Эминхюр” яз, “Кьуьчхуьр” — “Кочхюр” яз амукьайла, “Касумкент”, “Магарамкент”, “Ашакент” ва гзаф маса хуьрерин тахсир вуч я?
Мегьамед Ибрагьимов