Шарчикьалар

Дарманрин набататар

Шарчикьал (тысячелистник) хер хьанвай чкадай авахьзавай иви акъвазардай хъсан дарман яз гьисабзава. Мадни, дамардин пеш хьиз, и набататни хер хьанвай чкайрал эцигда.

Шарчикьал тандин яргъивилел 20-65 сантиметр ва кукIва куьлуь лацу ва я жегьре цуьквер же­дай набатат я. Ам июндинни ав­густдин варцара цуькведа жеда. Шарчикьалар къалин векь авай чкайрани, рекьерин къерехрани, кул-кусрин арайрани, дагъдин гуьнейрани экъечIда.

И набататди чIулав жигеррин, хуквадинни ратарин, рикIин, нер­вийрин азарар сагъаруниз куьмекда. И набататдихъ кьилин тIалдиз, агъургъандиз ва хейлин маса уьзуьрриз хъсан патахъай таъсирдай къуват ава. Адак иви ми­хьи ийидай такьатарни ква, тромбоцитрин кьадарни ­артухарзава. Гьавиляй гзаф чIавара ам иви тIимил хьу­ник­ди арадал къвезвай азар квайбуруз ишлемишун теклифзава. Шарчикьалари иштягьни ачухарда. Адан пешер якIун ва салан май­вайрин хуьрекрик кутадай тIям хъсанардай затIунин еринда ишлемишиз жеда.

Шарчикьалар инсандин бедендик жедай гьашаратар хкудун патални хъсан дарман я. И делил адал халкьдин арада акьалтнавай тIварцIини успатзава. Пешекаррин фикирдалди, гьар юкъуз шарчикьаларин гьалима пуд сеферда (фу недалди вилик) 50 миллилитр кьван хъуникди инсандин бедендик квай зиянлу гьашаратар хкатда. Беден шарарикай тамамвилелди азад хьун патал шарчикьаларин гьалима 10-14 юкъуз хъун теклифзава.

Дарман жедай такьатар арадал гъун патал набататдикай гьазурай хаммалдин 15 грамм са стаканда авай рганвай циз вегьеда ва са юкъуз пуд сеферда фу недалди вилик хуьрекдин вад тIуруна авайди хъвада. Кьилелай чIар физ хьайитIа, кьве гьафтедин къене йикъа садра шарчи­кьаларикай хкудай миже кьилин хамунив гуьцIун теклифзава.

Шарчикьаларикай гьазурнавай дарманар медицинадин тежрибада гегьеншдиз ишлемишзава. Абурукай дарманар гьазурунин ва арадал гъайи такьатар ишлемишунин жигьетдай пешекаррин меслятрихъ яб акалун хъсан я.

«Лезги газет»