Журналиствилин пешеди чаз жуьреба-жуьре кьисметрин инсанрихъ, абур фейи ва физвай рекьерихъ… галаз таниш жедай мумкинвал гузва. Чун шагьидар жезвайвал, ма­къалайрин игитрин кьисметар жуьреба-жуьребур , гьар садан рехъ кье­тIенди, тикрар тежедайди я. Садбур уьмуьрдин шегьредал регьятдиз экъечIда. Муькуьбур хъу­тIалра гьатда, абур алудна, четинвилериз дурум гана, майдандиз акъатда. Далудихъ кас галайбуруз а хъутIал­рикай хабарни жедач. Ам­ма къе заз вичикай суьгьбет ийиз кIанзавай кас гьуьндуьр дере­жайриз вичин гьакъисагъ, намуслу зегьметди, са касдин куьмекни галачиз, вич вичиз экъечI­навайди я. Уьзягъвилелди къейд ийиз жедай кар мадни ам я хьи, чи халкьдихъ ихьтин ксар тIимил авач…  

Къенин макъаладин игит и йикъара вичин уьмуьрдин 80 йисан баркаллу юбилей къейдзавай   Ахадуллах  Магомедович  Дженетов  (ада вичин тIвар паспортда авайвал кхьин тIалаб­нава) я. Ам фенвай рехъ, кьилиз акъуднавай кIвала­хар, зи фикирдалди, иллаки алай аямдин несилди чешне къачуниз лайихлу я. Вичин уьмуьрдин чIехи пай ада МВД-да, жуьреба-жуьре тахсиркарвилер авур ксар жавабдарвилиз чIугунихъ ва авунвай тахсиркарвилериз килигна  дустагънавай ксарихъ галаз кIвалах кьиле тухудай къурулушда зегьмет чIугуниз бахшна. И зегьмет гьикьван жавабдарди ятIа лугьунин лазимвал авач.

Ахадуллах Магомедовичахъ галаз зун 10 йис идалай вилик, ада 70 йисан юбилей къейдзавай вахтунда, адалай кьулухъни газет кхьиниз талукь месэлаяр себеб яз мукьувай таниш хьанай. Ам 1939-йисан 27-октябрдиз Кьурагь райондин Ругунрин хуьре колхозчидин хизанда дидедиз хьана. 1956-йисуз КьепIирдал юкьван школа акьал­тIар­на, ам Львов ше­гьердин пожарно-технический училищедиз гьахьна. Анаг агалкьунралди куьтягьай жегьил ДАССР-дин МВД-диз цIаяр кьуникай хуьдай къуллугъдин инспекторвилин къуллугъдал рекье туна. ЧIехи яшарин ксарин ри­кIел­ алама жеди, 1961-йисуз чи уьл­кве­да пампагдикай парча храдай Вышневолоцкий комбинатда ученица яз зегьмет чIугур ва гуь­гъуьн­лай­ ди­ректордин заместителдин къуллугъдал кьван хкаж хьайи Валентина Гагановадин (Социализмдин Зегьметдин Игит, 1961-1971-йисара КПСС-дин ЦК-дин член) эвер гуналди гзаф важиблу гье­рекат кардик акатнай: кьулухъ галамукьзавай бригадайриз, сменайриз, колхозриз, промышленностдин карханайриз… регьбервал гун жуван хивез къачуналди, абур вилик жергейриз акъудун.

И кардин тереф хуьн яз, Ахадуллах Дженетовани вичи зегьмет чIуг­вазвай чкадин кьиле авай ксаривай виридалайни кьулухъ галамай  ВПЧ-3 подразделенидиз рекье тун тIалабна. Лугьун лазим я хьи, чи ва­тандашди вич кьиле акъва­зай са йи­сан вахтунда и подразделение республикада 1-чкадал акъудна.

1962-йис. Саратовда цIаярикай хуьдай къуллугъдин Вирисоюздин отличникрин акъажунар кьиле физва. Ина А.Дженетов “Советрин цIая­рикай хуьдай къуллугъдин виридалайни хъсан работник” знакдиз ла­йихлу хьана. Им кьакьан кукIуш­рихъ къачунвай сифте кам тир.

Гила ам Ватандиз мадни менфятлу, вичин чирвилер ва кIвалах­дин тежриба ишлемишдай чкадин къайгъуйрик акатна. Идалайни гъейри, ада  теориядин чирвилер мадни  хкажун герек тирди кьатIузвай. Гьа ихь­тин­ мурадар аваз ам Воронеждин лесотехнический институтдиз гьахьзава. Анаг агалкьунралди­ акьалтIар­зава. Гила чи ватандашди дустагъра авайбур тамара зегьмет чIугуна дуьз рекьел хкидай уьлкведин Кеферпатан Управленидиз гуьгьуьллудаказ фи­нин  къарар кьабулзава. Им зарафатдин кар тушир. И идарайрин кьилин макьсад  обществодикай вахтуналди къерехнавай ксар дуьз рекьел хкунихъ, абур хийирлу крарал желб авунихъ галаз алакъалу тир. Ина жуьреба-жуьре къуллугърал — инженервиле, инспекциядин, гьакIни кадрийрин отделдин начальниквиле, парткомиссиядин жавабдар секретарвиле, СССР-дин МВД-дин политотделдин начальникдин заместителвиле — зегьмет чIугур Аха­дул­лах­ Дженетова вич вири те­рефри­хъай хъсан яз къалурна. Ам лейтенантдилай полковникдин чиндал кьван хкаж хьана. А вахтунда чи ва­тан­эгьлидиз къуллугъдин рекьяй ганвай характеристикайри шагьидвалзавайвал, виринра ада вичикай савадлу пешекар-инженер, дикъетлу тербиячи, кар чидай регьбер, зегьметкеш ва гьахъвал кIан­дай кас яз гел туна.

Зегьметда къазанмишай агалкьунриз кутугай къиметни ганва. ИкI, Ахадуллах Магомедович са шумуд медалдин, гьа гьисабдай яз “Гьакъи­сагъ зегьметдай” ганвай — 3, “Зегьметдин ветеран” медалрин, “МВД — да­ агалкьунралди къуллугъ авунай” знакдин сагьиб я. Ам гьакIни СССР-дин МВД-дин — 3, ВЛКСМ-дин ЦК-дин — 2, Коми АССР-дин МВД-дин гьуьрметдин 4 грамотадиз, хейлин къиметлу пишкешризни лайихлу хьана.

30 йис идалай вилик Ахадуллах Магомедович отставкадиз экъечIна, Дагъларин уьлкведиз — хайи ерийриз хтана. Амма кIва­лах­ди­вай яргъа хьана рикIиз кьарай къведай кас туширвиляй ада вичин ви­ри къуватар, чирвилерни  тежриба­ республикадин абадвал патал серфун кьетI­на. Дагъустандин МВД-дин­ ветеранрин Советда кIвалах теклифайла, ада разивал гана. Сиф­те­ди­лай къенин йикъалди ам кIвала­х­дин яцIа ава: чарариз ва телефондин зенгериз жавабар, вете­ранрин кIвалах­диз талукь къиметлу­ меслятар гун — ибур агъсакъалдин гьар йи­къан кIва­лах­дин къайгъу­яр я. Адаз галатун чидач, гьакI вердиш хьанва. Хушдаказ­ рафтарвал авун, кардикай чиз рахун, гьар са месэладай камаллу меслят къалуриз алакьун… — ва икI мад ерияр хас тир ам гьамиша инсанрин арада жеда.

Ахадуллах Дженетован газет-журналрал гзаф рикI ала, абурукай ада вичин кIвалахдани (ветеранриз, абурун пенсийриз ва алава гузвай маса пулариз талукь малуматрикай)  менфят къачузва. Виликан йисара ада “Лезги газет” кхьинин кардани екез куьмекар гайиди я.

РД-дин МВД-дин ветеранрин Советдин председателдин заместителвилин везифаяр тамамарзавай вахтунда чи ватандашдин кIва­лах Да­гъустандин МВД-дин, Россиядин ветеранрин Советдин (Гьуьр­метдин грамота адав РФ-дин къенепатан крарин ва къенепатан кьушунрин ветеранрин Советдин председатель, гене­рал-полковник И.Ши­лова вахканай), Махачкъала шегьердин администрациядин кьилин гьуьрметдин грамотаяр гуналди къейднава. Ам “Буржидиз вафалувиляй” (“За верность долгу”) знакдиз, РД-дин Госсо­ветдин Указдалди “РД-дин жегьилрин ла­йихлу насигьатчи” лагьай гьуьр­метдин тIвар­цIиз, “Лайихлувилерай” ордендиз ва ма­са шабагьризни ла­йихлу хьанва. Республикадин общественный уьмуьрда активнидаказ иштирак авунай ва ве­теранрин гье­рекат вилик тухунин карда лайих­лувилерай ­къимет гунин лишан яз, адан ши­кил Гьуьр­метдин ктабда тунва­.

Мад са кар къейд тавуна жедач: адан чIехи ватанпересвал ва руьгьдин чIехивал. Гьар гьина кIвалах­на­тIани, чи ватандашрикай са касни ада алакьдай куьмекар тагана тунач. И кардай къенин юкъузни гзафбуру адаз сагърай лугьузва. Алай йисан 10-октябрдиз лезги чIа­лай международный тотальный диктант кхьизвай майданрикай са­на — Махачкъалада, “Россия — зи тарих” тарихдин паркуна, Ахадуллах Магомедович акурла, зун са кьадар мягьтелни хьана. Ам иниз МВД-дин къурулушда зегьмет чIуг­вазвай са шумуд касни галаз вичин алакьунар ахтармишиз атанвай. Гьа ихьтин краралдини инсан, адан къанажагъ чир жезвайди я.

А.Дженетова вафалу уьмуьрдин юлдашдихъ галаз санал гьуьр­метлу хизанда 3 велед тербияламишна, еке дережайрив агакьарна. Артура ва Насира, бубадин рехъ давамарун яз, 20 йисалай гзаф МВД-дин къурулушда кIвала­хайдалай кьулухъ (кьведни майорвилин чинда  аваз) лайихлу пенсиядиз экъечI­нава. Агъсакъалдин рикI хтулрини птулри шадарзава.

Къуй квехъ мягькем сагъламвал хьурай. Баркаллу юбилей мубаракрай, гьуьрметлу Ахадуллах Магомедович!

Рагнеда Рамалданова