ТIенгир

Дарманрин набататар

ТIенгир тIвар алай набататдиз бязи чкайра ламраяпар лугьуда (мать-и-мачеха). Ам вирибуруз таниш хъипи цуьк я. Набататдин цуькведихъни пешерихъ инсан сагъарунин къуват ава. Миже ва я гьалима хьтинди арадал гъуналдини, ламу ва кьуру жуьрейрани адакай дава-дармандин еринда менфят къачузва.

И набататди инсанар гзаф азаррикай хуьзва. Дегь девирда жерягьри адакай инсандин нефес кьадай хьтин уьгьуь сагъарун патал махсус гьалима гьазурзавай. Набататдикай исятдани гегьеншдиз менфят къачузва. Ада инсанриз мекьи хьуникди арадал атай ва бронхит азарар сагъарунин карда куьмек гузва. ТIенгир ргана арадал атай гьалимадин стIалри гьар гьихьтин хьайитIани тумавар сагъарда. Хук тIазвайла, тIенгирдин пешерикай гьазур­навай чими, ширин тушир чай гзаф хийирлу жеда. Хамунин азарар сагъардайла, ам буьвелрал, хирерал эцигзава.

И набатат инсандин бедендиз герек витаминралди девлетлу я. Кьилди къачуртIа, цуькведин пешерик гликозидар, рутинар, каротиноидар, флаво­ноидар, сапонинар ва масабур ква.

ТIенгир Евразияда, Рагъ­экъечI­­­дай патан Сибирда, Кеферпатан Африкада, Кефер­патан Америкада ва Юкьван Азиядинни Кьиблепатан Сибирдин дагълух чкайра экъечIзава. Абур гзафни-гзаф къалин чIур (векь) квачир, яд квай чкайрин патарив, рекьерин къерехра жеда.

Гьазурайди — К.Ферзалиев