Дуьньяда

Къадагъа ийида

Россиядин Президентдин пресс-секретарь Д.Пескова малумарайвал, Кремлди балхунрал пIапIрусар чIугунин кардал къадагъа эцигунин тереф хуьзва, гьикI хьи, ам инсандин уьмуьр хуьн патал важиблу кар я. Идакай “ТАСС” чешмеди хабар гузва.

Ада къейд авурвал, балхунрал пIапIрусар чIугуникди арадал къвезвай цIай кьунин дуьшуьшар гзаф вахтара мусибатдин нетижайралди куь­тягь жезва. Пескова алава хъувурвал, уьлкведин Президент В. Пути­на­­­ни пIапIрус чIугунин зиянлу хесетдиз аксивал къалурзава, ам сагълам­ уьмуьрдин терефдар я.

Къейд ийин, и йикъара гьукуматди цIаяр кьуникай хуьнин хатасузвилиз талукь къайдайра дегишвилер тестикьарна. Кьилди къачуртIа, абур кIва­лерин, мугьманханайрин балхунрал ачухдаказ цIай ишлемишунал къадагъа эцигунихъ галаз алакъалубур я. Ихьтин теклифдик Россиядин­ МЧС-ди кьил кутуна. Ведомстводи гъавурдик кутурвал, цIийи къайдайрин макьсад ватандашрин хатасузвилин дережа хкажун я.

Гими рекье туна

Россиядин оборонадин министерстводи Сириядиз алава яз военный техника ракъурна. Идан гьакъиндай “AI-Masdar News” чешмеди хабар гузва.­

Къейдзавайвал, пар чlугвадай “Пижма” гимида аваз тухвай затIарин гьакъиндай тамам делилар малумарнавач. Сириядин яракьлу кьушунар Латакия районда ва Аль-Гааб дуьзенлухда гьужумар­ ийиз гьазур жезва. Женгинин гьерекатрин макьсад Идлибдин ва Латакиядин сергьятра хатасузвал таъминарун я. Идалайни гъейри, Сириядин яракьлу кьушунриз кар алайди тир Джиср-эш-Шугур шегьердиз ягъунар кьаз кIанзава. И шегьер туьркерин часпардин мукьув гва.

25-сентябрдиз Сириядин полковник Могьамед Гуниди советрин танка­риз чIехи къимет гана. Адан гафарай, гьатта Т-72 танкунихъ дуьм-дуьз­вилин ва къулайвилин жигьетдай лайихлувилер аватIани, виридалайни мягькемди Т-35 танк я.

Къейд ийин, Идлибдин чIехи пай боевикрин “Хайят Тахрир аш-Шам” тIвар алай кIеретIрин гуьзчивилик ква. Россияда и кIеретIар арадал гъанвай тешкилатар къадагъа авунва.

Министрдин теклиф

ООН-дин Генассамблеядин 74-сессиядал рахай Белоруссиядин къецепатан крарин министр В.Макея дуьньядин вири уьлквейриз юкьван­ ва гъвечIи мензилдин ракетаяр ишлемиш тавуниз эвер гана. Адан рахун­рин видеокхьинар тешкилатдин YouTube-каналда раижнава.

Макея Россиядинни США-дин арада юкьван ва гъвечIи мензилдин ракетаяр тергунин гьакъиндай кутIуннавай икьрар августдиз къуватдай аватнавайди рикIел хкана. Адан гафарай, икьрар къуватдай аватайдалай кьулухъ дуьньяда декьикьайрин къене цавуз экъечIдай ракетаяр пайда хьунин къурхулувал арадал атана.

Белоруссиядин МИД-дин кьили вири уьлквейриз Европада ракетаяр­ кардик кутун тавунин гьакъиндай декларацияр гьазурунин теклиф гана.

25-сентябрдиз малум хьайивал, Россиядин Президент В. Путина са шу­­муд уьлкведиз, гьа жергедай яз НАТО-дик квайбурузни, Европада ва ма­са регионра ракетаяр ишлемишунал къадагъа эцигунин теклиф ганай. Гуьгъуьнлай Д.Пескова ихтилатайвал, В.Путинан теклиф уьлквейри кьабулнач.

Къейд ийин, 1987-йисан декабрдиз Советрин Союздинни Америкадин арада хьайи икьрарди кьве уьлкведиз ракетаяр арадал гъун ва ишлемишун къадагъа ийизвай, ахьтин затIар терг хъувуниз мажбурзавай. Америкадин терефди кьил кутуналди, алай йисан 2-августдилай икьрар къуватдай аватнава.

Баришугъвилин рехъ

Гуржистандин президент Саломе Зурабишвилиди гьисабзавайвал, уьлкведи Россиядихъ галаз рахунар тешкилун патал чалишмишвал авун лазим я. “Гуржистан Онлайн” чешмеди хабар гузвайвал, ихьтин фи­кир ада ООН-дин Генассамблеядин сессияда иштиракайдалай кьулухъ малумарна.­

“Жуван рахунра за гъавурда акьадайвал лагьана хьи, къалмакъал хьанвай ва мулкар дяведалди къакъуднавай уьлкведиз авайди кьве рехъ я: дяве, яни женгинин рехъ, идакай чун къерех хьанва, кьвед лагьай­ди — рахунар ва дипломатия”, — лагьана Зурабишвилиди. Адан гафарай, уьлкведи къалмакъал арадай ахкъудун патал кьвед лагьай рехъ хкягъун­ герек я. И теклифдин тереф США-дин, Евросоюздин ва ООН-дин векилрини хвена.

27-сентябрдиз С.Лаврова малумарнай хьи, Москвадихъ галаз Тбилисидин рафтарвилер разивализ жедайбур хьайитIа, анжах гьа чIавуз  Россиядинни Гуржистандин арада авай авиациядин алакъаяр гуьнгуьна­ хутаз жеда. Адан гафарай, самолетрин гьерекатар акъвазарун вахтуналди кьабулнавай серенжем я.

Уьлквейрин арада алакъаяр июндин эхирра къана. Арадал атай аксивилериз килигна, В.Путина 8-июлдилай Россиядин авиациядин тешкилатри Гуржистандихъ галаз алакъаяр атIунин къарар кьабулна.

Ислягьвилихъ ялзавач

Россиядин къенепатан крарин министрдин заместитель С. Рябкова малумарайвал, США-ди ислягьвилиз майилвалзавач. Адан гафар “Международный жизнь” газетди раижна.

Дипломатдин фикирдалди, эхиримжи кьве йисни зура США-дин терефди ислягьвилиз майилвалунин ва чIуру крариз аксивал къалурунин жигьетдай виле акьадай хьтин са гьерекатни кьилиз акъуднавач. Мисал яз ада экъечIда лагьана хиве кьурдалай кьулухъ Америкадин кьушунар Сирияда амукьунин делил гъана. Идалайни гъейри, Вашингтондин военный бюджет чIехи хьуни адан сиясатдин кьилин къаст чапхунчивилин дявеяр тухунихъ галаз алакъалу тирди къалурзава.

2-августдиз СМИ-рин такьатри хабар гайивал, кьушунар ахкъудуникай малумарнатIани, США-ди Сирияда авай чпин къуватар мадни мягькемарнава.

Гьазурайди — К.Ферзалиев