Гьужумдиз манийвална

Израилдиз Сириядал гьужум ийиз кIан хьайи чалишмишвилерин вилик пад Россиядин истребителри кьуна. Идан гьакъиндай “Avia.pro” чешмеди хабар гузва.

Къейдзавайвал, Израилдин самолетри Дамаскдин къвалав гвай мулкарал гьужум авун кьетIнавай. Амма Сирияда авай Россиядин Хмеймим авиабазадилай цавуз экъечIай истребителри Изралдин гьужумдин планар дегишарна. Идалайни гъейри, Сириядин ПВО-дин къуватри Израилдин пилот галачир аппарат кукIварна.

19-сентябрдиз хабар гайивал, Россияди Сириядин армиядиз зенитдин ракетайрин С-300 комплекс Израилдин авиациядиз акси яз иш­лемишдай ихтияр ганва. Россиядин терефди ихьтин къарар Израилдин F-35 самолетри Сириядин мулкариз ягъунар кьурдалай кьулухъ кьабулна. Москвадихъ галаз хьанвай икьрардал асаслу яз, Израилди ихьтин жуьредин серенжемриз рехъ гун лазим туш, амма эхиримжи вахтара чувудрин гьукуматди и шартIар са шумудра чIурна.

Жаваб гуниз гьазурвилер…

Пентагонди Ирандиз гудай дяведин жавабдиз талукь яз президент Д.Трамп патал са шумуд серенжем гьазурдайвал я. “Washington Post” чешмедин делилрал асаслу яз, идакай “Lenta.ru” сайтди хабар гузва.

Мумкин тир “жавабдин са жерге серенжемар” кьиле тухун патал ягъу­нар кьунин макьсадрин сиягь Америкадин регьбердиз къалурдайвал я. Гьа са вахтунда, гьар гьихьтин гьужум хьайитIани, ам гегьенш къал­ма­къалдиз элкъуьн мумкин тирвилин гьакъиндай президент тагькимарна.

Малум тирвал, 14-сентябрдиз Саудовский Аравиядин Saudi Aramco нафтIадин милли тешкилатдин мулкара пилот галачиз цавай фидай аппаратри гьужум авуникди цIай кьунин дуьшуьш арадал атана. НафтIа­дин объектрал гьужум авуник Ирандин гъил квайвилин гьакъиндай шагьидвалдай субутдин делилар кIватIунин ва месэла и гьафтеда ООН-дин Генассамблеядал раижунин везифа США-ди вичин хивез къачунва. Тахсиркар малум тирди Саудовский Аравиядини раижнава.

Дявекаррик тахсир кутуна

Туьркиядин президент Р. Т. Эрдогана Анкара Сирияда кьиле тухудай­ женгинин гьерекатдиз гьазур хьанвайдакай малумарна. Адан гафар “AnadoIu” чешмеди раижна.

“США-ди террористриз куьмек гузва. И аквазвай гьакъикъатдиз чун вилер мичIна килигна виже къведач”, — къейдна Туьркиядин регьберди.

Алава хъувурвал, алай вахтунда регионда “Сириядин демократиядин къуватар” тешкилатни кардик ква. Амни, Эрдоганан фикирдалди, террористрикай ибаратди я.

Эрдогана ООН-да дегишвилер тунин важиблувиликай лагьана. Адан фикирдалди, 196 уьлкведин кьисмет 5 уьлкведи гьялун дуьз туш. Сирия­дин Идлибдиз ягъунар кьунай, 3-сентябрдиз туьркерин регьберди США-дик тахсир кутуна. Адаз ООН-дин Генассамблеядал Идлибдин месэла къарагъариз кIанзава.

Гьелелиг экечIдач

Украинадин къецепатан крарин министр В.Пристайкоди уьлкведи НАТО-дик экечIунин рекьяй кIвалах давамардайдакай лагьана, амма и кар кьилиз акъудун патал вилик са тайин вахт  эцигзавач. Идакай ада “Европейская правда” газетдиз гайи интервьюда раижна.

Ведомстводин кьилин гафарай, уьлкведи НАТО-дик экечIунин гьерека­тар ийизва ва макьсаддив агакьуник умуд кутазва. Ада инанмишвалзавайвал, НАТО-диз­ кьабулунин патахъай истемишдай ихтияр Украинадиз тамамвилелди ава ва уьлкведи евроатлантический умуми хатасузвилик вичин пай кутада­.

П.Порошенкоди президентвал авур чIавуз уьлкве Евросоюздик ва НАТО-дик экечIун Украинадин конституциядани къалурнавай. Гилан пре­зидент В.Зеленскийди вични Европадихъ галаз алакъаяр хъсанарунин терефдар тирди малумарна.

Ислягьвал кIанзава

Россиядин оборонадин министр С.Шойгуди гьисабзавайвал, Киевни­ Москва ислягьвилелди, хъсан къуни-къуншивилелди яшамиш жеда. Ихь­тин фикир ада “Московский комсомолец” газетдиз гайи интервьюда малумарнава.

Украинадинни Россиядин арада женгинин къалмакъалар арадал атун мумкин яни лагьана хабар кьурла, Миноборонадин регьберди и кардикай гьич фикиризни кIанзавач лагьана. Ада умуд кутазвайвал, Москвадал дяведин гьужум авуниз эвер гузвай экстремистар Украинадин кьиле авайбурулай акъвазариз алакьда.

“Украинадин халкьдихъ ва гьукумдихъ акьулсузвилиз эвер гузвай туьнт ксар меземмет ийидай жуьрэт, къуват ва мумкинвилер бес кьадарда авайдак за екез умуд кутазва. Украинадин экстремистар са мус ятIани акъвазарна кIанда. Гьайиф хьи, уьлкведин гьукумди и кардиз идалай вилик фикир ганач”, — лагьана С.Шойгуди.

Министрри веревирдда

Япониядин къецепатан крарин министр Т.Мотэгиди С.Лавровахъ галаз ислягьвилин икьрардин гьакъиндай веревирдер ийидайвал я. Идакай “ТАСС” чешмеди хабар гузва.

“Им 70 йисалайни гзаф вахтунда гьял тахьана амукьнавай месэла я. Кьве уьлкведин рафтарвилерилай гъейри, ам Дальный Востокдин ва РагъэкъечIдай патан Азиядин ислягьвилихъ галазни алакъалу я.

Россиядинни Япониядин арада ислягьвилин икьрар кутIун тавуна 70 йисалайни гзаф я. Ам кутIунунин шартI яз, Япониядин терефди Итуруп, Кунашир, Шикотан ва Хабомаи островар чпив вахкун истемишзава. Москвади гьисабзавайвал, кьиблепатан Курилар СССР-дин составдик Дуьньядин кьвед лагьай дяведин нетижайрикди акатна.

Гьазурайди — К.Ферзалиев