РикI тIазвайла агъадихъ галай меслятрикай менфят къачуда: хуьрекдин са тIуруна авай кьурай пурнийрин пешерал са стаканда авай ргазвай яд илична, ам кIевирна, 20 декьикьада тада.
Ахпа ам куьзна, фу недалди 30 декьикьа амаз, куьлуь-куьлуь хупIар ийиз, хъвада. Къаришма гьар юкъуз (са югъни акадар тавуна) сад-кьве йисан вахтуналди ишлемишда.
РикIин дамарар зайиф хьанвайла хуьрекдин са тIуруна авай, цилерикай михьи авунвай жикIийрал 2 стакан ргазвай яд илична, 10 декьикьада ргада. Ахпа ам куьзна, къурна, хуьрекдин са тIуруна авай вирт кутуна, йикъа кьве сеферда, фу нез 30 декьикьа амайла, 1/2 стаканда авайди ишлемишда.
РикIин азаррин вилик пад кьун патал кишмишарни гзаф хийирлу я. Йикъа хуьрекдин са тIуруна авай кишмишар цилерни амаз хъсандиз жакьвана тIуьн меслят къалурзава.
Мадни ихьтин дадлу дарман туькIуьриз жеда: 100 гр кишмишар, 100 гр инжил, 100 гр хвехвер, 100 гр кьурай машмашдин патар (курага) ва цилер акъуднавай са лимон. Вири як регъведай машиндай авадарна, аниз 50 гр вирт алава хъийида.
Йикъа пуд сеферда, фу нез зур сят амаз, хуьрекдин са тIуруна авайди ишлемишда.
Гьар экуьнахъ фу недалди вилик са стаканда авай кузвай яд куьлуь-куьлуь хупIар ийиз хъвайитIа, хук хъсандиз михьи жеда ва бедендин сагъламвилизни екез хийир гуда.
ЧIулав истивут гзаф азаррин дарман я. Месела, дуркIунра авай къванер акъатун патал, чIулав ципицIрин кишмишрин къене авай цилер акъудна, ана са-са хар истивут твада. Нисинин фу недалди вилик, са гьафтедин вахтунда са-са кишмиш неда. Къванер чеб чпиз куьлуь хьана, авахьда.
Юкь, жалгъаяр тIазвайла, остеохондроз авайла, са стаканда авай зейтундин (оливковый) ягълудиз хуьрекдин са тIуруна авай регъвенвай чIулав истивут вегьена, зайиф цIал эцигна, 5-10 декьикьада ргада. Ам къайила, куьзна, тIазвай жалгъайривай гуьцIда.
Ивидин анализар хъсан туширла, эгер лейкоцитар кьадардилай агъуз ятIа, са стаканда авай гергерал 3 л яд илична, зайиф цIал эцигна, 5-6 сятда ргада. Ахпа йикъа пуд сеферда, фу нез зур сят амайла, 1/2 стаканда авайди хъвада.
Мадни ивидин гемоглобин тIимил тирла, 200 гр михьнавай хвехвер, 200 гр дуьдгъвер ва 200 гр вирт ишлемишиз жеда. Виртни дуьдгъвер авай катул яд ргазвай катулдин къене туна, сад-садак какахьдалди чими ийида, хвехвер як регъведай машиндай авадарда. Ахпа абур сад-садак какадарна, хъсандиз хкуьрна, йикъа пуд сеферда, фу нез зур сят амайла, хуьрекдин са тIуруна авайди ишлемишда.
Кьилин (черепное) давление авайла, ихьтин нетижалу рецептдикай менфят къачуда.
Аптекадай 100 мл пиондин, инийрин, валерианадин, пустырникдин, 25 мл пурнийрин, 50 мл эвкалиптдин къаришмаяр къачуна, вири мичIи рангунин путулкадиз цада ва аниз 10 гр михекрин цуькверин тIурар алава хъувуна, путулкадин сив хъсандиз агална, кIвалин температурада кьве гьафтедин вахтунда мичIи чкада эцигда. Ахпа йикъа 3-4 сеферда, фу недалди 15-20 декьикьа амаз, 20-25 стIал ишлемишда.
Мекьи хьана, сесер чIур хьанвайла, уьгьуьяр акатнавайла, са шумуд газар як регъведай машиндай авадарна, миже хкудда ва аниз вирт ва я шекер алава хъийида. Йикъа 4-5 сеферда хуьрекдин са тIуруна авайди ишлемишда.
Хренди са мекьивилин азарар алудзавач, ам иллаки жигеррин азарар авайбур патални гзаф хийирлу я. Ада хуквадин кIвалахни хъсанарда. Адакай ихьтин дарман гьазуриз жеда: хрендин дувулар як регъведай машиндай авадарна, адак некIедин къаймах кутуна ишлемишда.
Бронхитдин азар авайла, 400-500 г гъуьруьн паларал (отруби) 1,5-2 л кудай яд илична, 30-40 декьикьада тада. Ахпа ам куьзна, фу нез 30 декьикьа амайла, куз-куз хъвада.
«Айболит» газетдай.
Гьазурайди – Надият Велиева