Халкьдин ва армиядин садвал

Къад йис идалай вилик международный бандитрин тешкилатрин гьужумар алуддайла, абур чеб атай терефдихъ чукур хъийидайла, Да­гъустандин халкьари ва Россиядин армияди чеб сад тирди, уьлкведин аслу туширвал хуьн патал женгиник экечIнавайди къалурна. Сифте нубатда террористрин хура чкадин агьалияр ва ополченцияр акъвазна. Абурукай сад 1999-йисуз Ботлих райондин военкоматдин комиссар, алай вахтунда республикадин воен­коматдин отделдин начальник Муртуз Идрисов тир.

— Дагъустанвиярни чеченвияр виш йисаралди саналлаз, къун­ши­яр­ яз дуствилелди яшамиш хьайиди я, — лугьузва М. Идрисова. —  Чна садра­ни фикир авурди туш хьи, къе­це­патан эмисаррин ва къенепатан са бязи хаинрин гафуна гьатна, абуру чал, чи хуьрерал вегьеда, инсанар къирмишда. Чечняда арадал атай сад ла­гьай дяведа Ботлих районди Чечнядин шегьеррай, хуьрерай катай 12 агъзур кас кьабулнай, абуруз чим, фу, яд ганай эхир. Мегер­ гьахьтин хъсанвилер, къени, стхавилин крар, ала­къаяр рикIелай алуд­дайди я жал? Амма, рикIелай алудайбурни хьана. Абур, бандитар, террорис­тар­ни­ гуьгъуьна туна, Да­гъустан кьаз атана.

Бандитри чи районрал вегьей­ чIа­вуз зун отпускада авай. Татугай, рикI тIардай хабар хьанмазди зун Ботлихдиз хтана. Райондин кьилевайбурухъ, милициядин отделдин къуллугъчийрихъ галаз гуьруьшмиш хьана, арадал атанвай гьал чирна ва саналди кьабулдай серенжемрин гьакъиндай веревирдер авуна.

Боевикри кьве терефдихъай гьужумзавай: РагъакIидай пата абуру Ансалта, Рахата, Шодрода ва Тандо хуьрер кьунвай. Муькуь дестедиз кефер патахъай, андивийрин хуьрерай атана, Муни муьгъ хъиткьинариз кIанзавай. Чи агьалийри абурун фикирар чIурна. Виликди еримишдай мумкинвал тахьайла,  террористрин векилар атана ва чеб муькъвел ахъаюн истемишна. Инлай абуруз Ахвах, ЦIумада районриз рехъ ачух жезвай эхир. Чи жемятди кьетIиви­лелди абуруз лагьа­на: “Чна куьн ан­риз ахъайдач”.  Гьатта еке пуларни теклифна. Кар туь­кIуьн тийидайла, Шамил Басаева къурху гана: “Чун куь мейитрилай кам яна фида гьа”. ЯтIани боевикар ахъайнач.

Чун тек яз амукьнач. Куьмекдиз мобильный дестеяр атана: Махачкъаладай, Дербентдай, лезги районрай. Шамильский, Унцукул, Хунзах, Казбек районрин агьалиярни кьулухъ акъвазнач. Вирида чи къуватар мадни артухарна, руьгь хкажна.

Чна райондин регьберрикай, военкоматдин, МВД-дин райотделдин ва прокуратурадин къуллугъчийрикай ибарат оборонадин штаб тешкилна ва лазим алакъа тайинаруналди, ополченцийризни военныйриз герек куьмекар гана. Агьалийрин, гуьгьуьллубурун дестейри гьеле военныяр агакьнавачир Анди участок хуьзвай. РагъакIидай патаз чи 200 аскер атанвай. Абурун куьмекдиз Ашали, Кижани, Зило, Гуни ва къунши хуьрерай вишералди итимар фена… Абуру вири сергьят тирвал окопар эгъуьнна, мягькем сенгерар туькIуьрна, герек атанмазди гъиле яракьни кьуна. Гьа икI, виридан куьмекдалди бандитар чи накьварилай чукурна.

Чи мухбир