Дуьньяда

Аварияр вучиз жезва?

Россияда рекьерин гьерекатра иштиракзавайбурукай гзафни-гзаф къаршидиз къвезвай рекьиз экъечIуникди телеф жезва. Идакай Россия­дин МВД-дин сайтди хабар гузва.

Четин месэла гьялун патал рекьин кьве пад сад-садавай чара авун хъсан яз гьисабзава. Полициядин векилри къейд авурвал, 2019-йисан ругуд вацра рекьера жезвай хасаратвилин дуьшуьшар 1,3 процентдин (70151) тIимил хьанва, телеф хьайибурун кьадар — 5,4 процентдин (6762), хирер хьайибурун — 0,5 процентдин (90103). Идалайни гъейри, пиян гьалда аваз улакь гьалзавайбурухъ галаз алакъалу авариярни 17 процентдин (5652) тIимил хьана.

Пиян яз рулдихъ ацукьзавайбуруз жаза гун Россияда идалай виликни кIевиди авунай. Россиядин УК-дин 264-статьядал (“Рекьерин гьерекатрин ва улакьрин такьатар ишлемишунин къайдаяр чIурун”) асаслу яз, эгер пиян шофер себеб яз инсан кьейитIа, адаз 12 йисан муддатдал кьван дустагъ авунин жаза къвезва, кьвед ва адалайни гзаф ксар кечмиш хьайитIа, — 15 йисал кьван.

Месэладал нукьтIа эцигна

Москвади Гуржистандиз акси яз чехирдихъ галаз алакъалу санкцияр кардик кутадач. Ихьтин фикир Россиядин къецепатан крарин министрдин заместитель Григорий Карасина “Новости” РИА-диз гайи интервьюда лагьана.

“Июндин эхирда ва июлдин сифте кьилера Гуржистанда хьайи вакъи­яр­ себеб яз, Госдумада Россиядиз Гуржистандин чехир ва минеральный­ ятар­ гъунал къадагъа эцигунин месэла веревирдна. Амма Россиядин Пре­зидентди сабурлувал хуьниз эвер гана. Гьа икI, къенин юкъуз Гуржи­с­тандиз талукь яз ичкидин санкцийрин месэла агалнава”, — лагьана дипломатди.

В.Путина, экономикадин санкцияр кардик кутунин мумкинвилиз баян гудайла, аксивилер акъвазарайтIа, Гуржистандин халкьдин гьуьрметдай ихьтин серенжемар кьабулдач лагьанай. Къарар гьукумдаррини, гьакI жергедин гуржийрини разивилелди кьабулна.

Къейд ийин, Россиядинни Гуржистандин алакъаяр июндиз Тифлисда арадал атай аксивилин гьерекатар себеб яз чIур хьана. Абур Госдумадин депутатди Гуржистандин парламентдин спикердин чка кьурдалай кьулухъ башламиш хьана. В.Путина Гуржистандинни Россиядин арада авиациядин алакъадал 8-июлдилай къадагъа эцигна. Гуржистандин журналистди Путинан адресдиз акси гафар лагьайдалай кьулухъ къалмакъал мадни гегьенш хьана.

Мад санкцияр

Вашингтонди Ирандин вад ватандашдиз ва ирид тешкилатдиз талукь­ яз цIийи санкцияр кардик кутуна. Идан гьакъиндай, США-дин финансрин­ министерстводин делилрал асаслу яз, «Новости» РИА-ди хабар гузва.

ЧIулав сиягьдик Китайдин кьуд ва Бельгиядин са тешкилат акатна. 24-июндиз США-ди Ирандиз, гьа жергедай яз уьлкведин регьбер Али Хаменеидизни акси са жерге санкцияр кьабулна. Д.Трампа малумарайвал, Ирандин терефди Америкадин пилот галачир аппарат ягъуникди акси серенжемар кьабулна. Тегеранда Вашингтонди къачунвай кам диломатиядин эхир яз гьисабна. Гьа юкъуз Ирандин гьакъиндай Америкадин махсус векил Брайан Хука малумарайвал, эгер Тегеранди ядерный программадай цIийи икьрар кутIунайтIа, США-ди санкцияр кьулухъ элкъуьрда. Идалай вилик Ирандин президентдин меслятчиди хабар гайивал, санкцияр кардик кумай кьван уьлкведи кьве терефдин арада суьгьбетар кьиле тухуник кьил кутадач.

Президентрин тебрикар

В.Путина Сириядин президент Башар Асадаз уьлквейрин арада дипломатвилин алакъаяр тайинарайдалай нихъ 75 йис тамам хьунин вакъиа тебрикнавай чар ракъурна. “Ienta.ru” чешмеди хабар гузвайвал, тебрикдин келимаяр Кремлдин сайтда раижнава.

Россиядин регьберди гележегдани санал кIвалах давамаруникди Сириядин чилел террордин къуватар тамамвилелди терг хьуник умуд кутазвай гафар лагьана. Путина вичин чарче тестикьарнавайвал, Москва­ди Дамаскдиз гьукуматдин аслу туширвал, битаввал хуьнин ва дяведи­лай гуьгъуьниз гуьнгуьна хтунин кардани идалай кьулухъни куьмек гуда.

В.Путиназ Б.Асада вичин ва Сириядин халкьдин патай тебрикдин гафар лагьана. Чарче ада Россиядихъ галаз алакъаяр мадни гегьеншардай­ ният авайдакай къейднава. Путина 20-июндиз кьиле фейи ачух линия­да Россияди сифте нубатда Сириядин сиясатдин месэлаяр къайдадик кутунин ва конституционный комитет арадал гъунин карда куьмек гун лазим тирди лагьана. Россиядин регьбердин фикирдалди, и кIвалахдал Сириядин сергьятра арадал атанвай къалмакъалдал желбнавай Туьркия, Иран ва США хьтин уьлквейрихъ галаз санал машгъул хьун чарасуз я.

Сирияда граждан дяве 2011-йисан гатфариз башламиш хьана. Къалмакъалда иштиракзавайбур уьлкведин гьукуматдин къуватар ва террористрин дестеяр я. Россияди гьукуматдин къуватрин тереф хуьзва.

Ичкидихъ галаз зарафатмир

Китайдин меркезда яшлу итимди цIийиз дуьньядиз атанвай вичин хтулдиз зарафат патал ички гана ва аял пуч хьунал гъана. Идакай “AsiaOne” чешмеди хабар гузва.

Хизанда цIийи инсан пайда хьунихъ галаз алакъалу шадвилин мярекат кьиле тухун патал мукьва-кьилиярни дустар кIватI хьанвай. А юкъуз аялдин са варз тамам хьанвай. БицIекдин чIехи бубади тебрикдин гафар лугьун патал ички цанвай бокал хкажна. И чIавуз мугьманрикай сада, зарафат яз, чIехи бубадивай вичин хтул галачиз ички хъваз жезвач лагьана. И гафари таъсир авур яшлу итимди вичин бокалдай аялдиз ички гана. Дидеди тади гьалда аял вахчунатIани, зур сят кьван вахт алатайдалай кьулухъ ада нефес къачун хъувунач. Азарханадизни агакьарна, амма духтурривай аял къутармишиз хъхьанач. Ахтармишуни къалурайвал, аял ичкидикди зегьерламиш хьана кьена.

Гьазурайди — Куругъли Ферзалиев