Украинадин кьилевайбуру ва абуруз буйругъ гузвайбуру Рос­сия­дин сенгеррал акси гьужум ийида лугьуз хейлин вахт хьана, эхир абуру хиве кьунар кьилиз акъудна. Июндин сифте кьилерай къецепатан жаллатIарни квай танкарин, пияда, артиллериядин кьушунар, беспилотникар, диверсантрин дестеяр гьужумдиз экъечIна. Гьелбетда, Россиядин кьушунри абур тирвал «къаршиламишна» ва яхцIурдав агакьна танкар, пудкъадалай виниз БМП ва военный машинар, кьве агъзурдалай виниз аскерар, миллетбазар тергна. Лугьун лазим я хьи, гьар са женгина чи командирри, аскерри жуьрэтлувал, уьтквемвал, садвал къалурзава ва цIийи фашистрал гъалибвал къазанмишзава. ИкI тирдан гьакъиндай чи ватанэгьлийрин женгерини, ватанперес къуллугъдини шагьидвалзава. И йикъара республикадин журналистар махсус серенжемда иштиракай мад са викIегь кьегьалдихъ галаз гуьруьшмиш хьана. Ада винидихъ лагьанвай фикир тестикьни хъувуна.

Рамазанов Рустаман ери-би­не Рутул райондин Шиназрин хуьряй я. Диде-буба Каспийск  шегьерда яшамиш жезва. Военный махсус серенжемда гьа сифте йикъалай иштиракна. Ада суьгьбетзава:

— Заз гъвечIи чIавалай военный пеше хуш хьана. За аскеррин шикиларни чIугвадай, военный ктабарни кIелдай, кинойризни килигдай. «Солдаты» кинодиз зун, эгер ягъалмиш туштIа, са цIудра тамашна. Армиядизни зун хушвилелди фена.

За Челябинскдин областда авай танкарин дивизияда къуллугъна. Са йис акваз-такваз акъатна. Армия­диз фидалди за Каспийскдин эцигунрин ва архитектурадин колледжда кIелзавай. Дахдин рехъ давама­риз кIанзавай. Амма армиядин уьмуьр­ди зун жаванвилин мураддиз мукьва авунвай. Гьавиляй контракт ку­тIун­на, къуллугъиз акъвазна. Май­диз зи контракт акьалтIзавайди тир. 24-февралдиз военный махсус серенжемдив эгечIна ва чи дивизияни Украинадиз рекье туна.

Лугьун лазим я хьи, уьмуьрда за чешне къачузвай кас зи буба Мегьамедагъа я. Инсан хьиз, муаллим, насигьатчи, лайихлу гьуьрметдин иеси, уьлкведин намуслу, къанажагълу, зегьметчи агьали хьиз. Ам эцигунардай устIар я. Гьалалдин ризкьидин иеси я. Чунни, пуд рушни кьве хва, ада гьа вич хьтинбур яз тербияламишна. За хкягъай пешедални, рекьелни ада разивална, зак мадни гьевес кутуна.

Гуьруьшдал сержант Рустам Рамазанова журналистрин суалризни ачухдиз жавабар гана.

— Ви хурудал са шумуд шабагь ала. Абур мус ва гьикI ганвайбур я?

— Куьрелди лагьайтIа, къуллугъдай вахтунда. «Жукован» ва «Женгина кьегьалвал къалурунай» медалар махсус серенжемдихъ галаз алакъалубур я. КьетIен тапшуругъ тамамарзавай чун Днепропетровскдин областдин мулкариз гьахьна. Гила садазни сир яз амач, са бязи генералрин хаинвал, къайгъусузвал себеб яз сифте варцара чи кьушунар кIеве гьатна. Изюм шегьердин къваларив чи рота миллетбазри гьалкъада туна. Къизгъин женг кьиле фе­на. Чибурукай гзафбур хкатна. Чи командирдал, зални залан хирер хьана. Жуван гьалдизни килиг тавуна за командир пуд километрдилай артух мензилдиз ялна, хутахна. Ахпа зун жув жувалай фена. Белг­раддин об­ластдин духтурри чун къутармишна. Гьа и дирибашвиляй заз «Жукован» медаль гана.

— Ви хирер сагъ хъхьанвани?

— Лап хъсандиз ваъ. Бедендик хкудиз тахьанвай ракьун кIусар кума. Къени кIвачин метIелай агъузни тIарвал гьиссзава. Лугьун лазим я хьи, Белграддин областдин духтурри хирер хьанвай чи аскерар  къутармишун, кIвачел ахкьалдарун патал югъди-йифди зегьмет чIугвазва. Валлагь, абуру чун вад-цIуд  декьикьадани чпин гуьзчивиликай хкудзавачир. Абурни халис игитар я.

— Бязибурувай чи кьушунар къулайсуз шартIара ава, яракьар акъакьзавач лугьудай ванер агакьзава.

— Вири тапарар я. Кьушунар герек вири шейэралди, яракьралдини, техникадалдини­ таъмин я. Командиррин, аскеррин руьгьни гужлуди я. Виридалайни четин, залан­, гьа­йиф­ къведай кар жувахъ галаз женгинавай дуст, юлдаш телеф хьун, хер хьана санчастуниз тухун я. Ни вуч лагьайтIани, Россиядин командирарни, аскерарни виняй я. Чун сад-садав къайгъударар, стхаяр, женгинин юлдашар хьиз эгечIзава. Чаз дяве, гьар йикъан­ женгер вуч патал ятIа чизва. Украинадин миллетбазрикай рахайтIа, абур гьалдарнавай кицIериз ухшар я. Гзафбур наркотикрин таъсирдик кваз гьужумдиз къвезва. Есирда гьатун абуру чеб патал къутармишун яз гьисабзава. Кьулухъ элкъвейлани абур гьа чпинбуру, наемникри язава эхир.

Эхиримжи варцара зун школьникрихъ, жегьилрихъ галаз гуьруьшмиш хьана. Рес­публикадин жегьилрин крарин рекьяй министерстводин теклифдалди за Пятигорскда образованидин «Машук» центрада кьиле фейи Вирироссиядин «Ви Игит» проектдани иштиракна. Ана Россиядин цIуд региондай махсус серенжемда иштиракай 130 кьегьал аскер авай.  Заз гьар жуьре суалар гана. Абурун арада «Вучиз серенжем яргъал вегьезва?» лугьудай суални авай. Зазни чизва, и карди чи гзаф агьалийрин, иллаки диде-бубайрин рикIерик къалабулух кутазва. Гьикьван авач лагьайтIани, телефвилер жезва, жегьил чанар дуьньядилай физва. Эгер авайвал лагьайтIа, Россиядин армиядихъ кьве гьафтеда вири Украина къачудай ва Польшадин сергьятдал кьван фидай къуватни, такьатни, алай аямдин яракьни ава. Амма чи Верховный главнокомандующийди ва чIехи командирри Украинадин халкьдин гьакъиндай къайгъударвал чIугвазва. Чна инсафсуз миллетбазри хьиз яшайишдин кIвалер, имаратар, школаяр, аялрин бахчаяр, мугьманханаяр, агьалияр энергиядалди таъминарзавай объектар язавач, барбатIзавач, душмандин яракьни, командный пунктарни, базаярни, складарни тергзава. Чи тактика гьахьтинди я. МасакIа хьун лазим туш.

— Вун мадни Донбассдиз  хъфиз гьазур хьанвалда.

— Эхь, захъ гьахьтин фикир ава. За жув патал и кар фадлай тайинарнавайди я. Ибур еке, цIалцIам гафар туш. За, зи юлдашри, гьанавай агъзурралди чи кьегьалри фашистрихъ галаз женг чIугун тавуртIа, ни чIугвада? Россиядин шегьерар, хуьрер ни азадда? Чи халкь тергдай фикир авай алчахриз ни тарс гуда? Эгер чна аниз чун ваъ, масабур фин лазим я лугьуз хьайитIа, чаз гъалибвал аквадач. Зун тек туш. Зун хьтинбур СВО-да ацIанва. Чи жегьилризни заз лугьуз кIанзава, Ватан кIан хьухь, халкь, диде-буба паталди лайихлу, ви­кIегь, намуслу инсанар хьухь.

Къейд: малум хьайивал, сержант Рустам  Рамазанов «Жуьрэтлу­­виляй» ордендизни лайихлу хьанва.

Нариман  Ибрагьимов