“Зи яшар зи девлет я”

Гъиле къизилгуьлдин цуьк кьуна, хъуьрез­ акъвазнавай и агьил итим Эминхуьре яшамиш жезвай кьеанви  Гьажибала  Гьажимисриев  я. Вичин уьмуьрдин чIехи пай культработник, музыкант ва манидар яз фейи адан сивел гьамиша хъвер, ме­цел­ни ширин гаф, хъуьруьн-зарафат  жеда.

И йикъара Гь.Гьажимисриева вичин уьмуьрдин  88-зул къейднава. Тебрикдин ­келимайрилай гуьгъуьниз за хуьре-кIвале ­гьуьрмет авай агъсакъалдихъ галаз адан уьмуьрдин, зегьметдин рекьикай суьгьбет авуна.

Виликдай Куьре магьалдин Кьеанрин хуьряй (1977-йисуз и хуьр Эминхуьруьз куьч хьана) тIвар-ван авай, хуьре-кIвале гьуьрмет къазанмишай инсанар гзаф акъат­на: генерал-майор Мегьамед Мегьамедов, Азербайжан Республикадин лайихлу нефтяник Агьмедуллагь Гьамидов, Кьасумхуьруьн райисполкомдин председатель хьайи Яхшихалум Жабраилова, Ватандин ЧIехи дяведин I дере­жадин ва “Яру Гъед” орденрин сагьибар — Мавлудин Бабаев, Гьажибала Жигеров, Рамазан Агъаханов, 15 йисуз Герейханован хуьруьн советдин председателвал авур Тават Хаирова, СССР-дин образованидин отличник Гьажимирзе Жигеров, Дагъустан Республикадин халкьдин артист Агъахан Агъаханов… И сиягь завай бажарагълу культработник, музыкант, манидар Гьажибала Гьажимисриеван тIвар кхьиналди давамариз жеда. Ваъ, адахъ чIехи шабагьар, тIва­рар авач, я ам абу­рухъ калтугай касни туш. Халкьдин патай авай кIанивал, сейливал адаз вири шабагьрилай багьа я.

Дуьз лагьайтIа, Гь. Гьажимисриев хьтин инсанар акурла,  за фикирни ийида: савадлу вири уьмуьр рикI алай пешедиз бахшна ин­санди, гьуьрметлу хизан, кIвал-югъни хьанва, яшарни атана 88 йисав агакьнава, ду­ланажагъ, яшайишдин шартIарни пис туш, секиндиз ял ягъун патал мад вуч кIан­да­ инсандиз?! Ваъ, Гьажибала буба  ахьтинбурукай туш. И яшара аваз халкьдин вилик экъечIна тардай, чIагъандай ма­кьамар ягъун, манияр лугьун, фестивалра­ни конкурсра иштиракун — ибур нелай хьайи­тIани алакьдай крар туш. Гьич тахьай­тIа, ибур жегьилрин везифаяр я лагьа­на, кисна ацукьда гзафбур.

— Вахтанг Кикабидзеди тамамарзавай машгьур манида лугьузвайвал, зи яшар зи девлет я, — суьгьбетзава агъсакъалди. — Заз абу­рал “зи яшар зи ашкъи-гьевесни я” гафар алава хъийиз кIанзава.

Зи аял вахтар мал-къара, лапагар хуьз акъатна, сифте маниярни хуьруьн мублагь чуьллера лугьуз башламишна. Гьа йисара­ за кфил, чуьнгуьр, гуьгъуьнлай чIагъан­ни ягъиз чирна. Къуншидаллай Хутаргърин школада кIелдайла, за Кьасумхуьрел тухвай са мярекатдал “Компартия ава чахъ” ва “Кефчибег” манияр лагьанай, — рикIел хкизва ада.

7-класс акьалтIарна, армиядин жергейра къуллугъна хтай Гьажибалади хейлин йисара Кьеанрин хуьруьн библиотекадин заведующийвиле, Дербентдин культпросветучилище акьалтIарайдалай гуьгъуьниз  Кьасумхуьруьн культурадин кIвале худо­жест­вен­ный руководителвиле, директорвиле кIва­лахна. И йисара Гьажибалади теш­килай гьевескаррин коллективди хуьрерин агьалийриз, майишатрин зегьметчийриз гзаф кьадар концертар гана.

Идалайни гъейри, дуст Куругъли Келбялиева — далдам, Гьажибала Гьажимисриева чIагъан ягъиз, гьа йисара Куьре, Яр­кIи­ патарин гзаф хуьрера абуру мел-ме­хъер­ни гурлудаказ кьиле тухвана. Анрал Куругълидини Гьажибалади тамамариз хьайи сатирадинни юмордин “Мушмилат”, “Уьзен­дай хкай паб”, “Дустарин гьуьжет”, “Де лагь, дуст кас, ихьтин паб жедани?”, “Кефчибег” ва маса манияр (абур кхьинни чпи ийизвай) гуьгъуьнлай халкьдин манийриз элкъвена, абур инсанрин сивера къени ама.

Гь.Гьажимисриева РСФСР-дин культурадин лайихлу работник Ифрат Кьасумова тешкилай “Кьасумхуьруьн далдамчияр” ансамблдин кIвалахдани саки 15 йисуз  активнидаказ  иштиракна

— Зи уьмуьрда лишанлу вакъиайрикай сад 1960-йисуз Москвада кьиле фейи Да­гъустандин искусстводин декадада иштиракун хьана, — лугьузва Гь.Гьажимисриева­. — За Кремлдин съездрин дворецда халкь­дин са шумуд мани тамамарнай. Гьа чIавуз гайи СССР-дин культурадин министерст­водин Гьуьрметдин грамота ва лауреатви­лин диплом за багьа ядигарар яз хуьзва.

1980-йисалай 1985-йисалди Гь.Гьажимисриева Эминхуьруьн культурадин кIва­ле художественный руководителвиле ва директорвиле кIвалахна. И йисара анаг агьалийрин рикI алай  ва районда хъсан культурадин маканрикай садаз элкъвена.

Ингье, 70 йисалай виниз я Гь.Гьажимисриев райондин ва хуьруьн культурадин кIва­лерин художественный самодеятельностдин коллективрин иштиракчи яз. И йисара ада Кьасумхуьрел, Дербентда, Махачкъалада, КцIара, Бакуда ва масанра тухвай цIуд­ралди фестивалра, килигунра иштиракна, анра кIвенкIвечи чкаяр кьуна. Яшар хьанва­тIани, музыкант, манидар яз агьалийрин гуьгьуьлар шадарунин кIва­лах ада къени давамарзава.

Халкь патал тамамарзавай манийри, чIа­гъандай, тардай, чуьнгуьрдай, кфилдай язавай макьамри-авазри хьиз, Гьажибала Гьажимисриеван гуьгьуьлар гьуьрметлу ва чIе­хи хизанди, ферли веледри ва хтулрини птулри шадарзава.

Хазран Кьасумов