Мукьвара чав Санкт-Петербургдай рикI тIардай хабар агакьна: 83 йисан яшда аваз машгьур алим, философиядин илимрин доктор Жамал Зейнудинович МутIагьиров рагьметдиз фена.
Ж.З.МутIагьиров 1937-йисан 10-декабрдиз Кьурагь райондин Ашахуьре дидедиз хьана. ДГУ-дин тарихдин факультет акьалтIарайдалай кьулухъ Ленинграддин госуниверситетдин (ЛГУ) тарихдин факультетда аспирантурадик экечIна. 1962-йисуз илимрин кандидатвилин диссертация хвена.
1964-йисуз жегьил алим МутIагьиров ЛГУ-дин философиядин факультетдин ассистент яз тайинарна. Пуд йис арадай фейила чи ватанэгьлидиз доцентдин тIвар гана.
Гуьгъуьнлай кьисметди Жамал МутIагьиров чIехи уьлкведин а кьилиз акъудна: ада Дальневосточный университетда ва Камчаткадин педагогвилин институтда кIвалахна.
Вири и йисара бажарагълу жегьил пешекар илимдал машгъул жезвай. 1973-йисуз ада жемиятдин яшайишдин къурулушдин месэлайрай илимрин докторвилин диссертация хвена. 1974-йисуз чи баркаллу ватанэгьлидикай профессор хьана.
Уьлкведин кеферпатан меркездиз хтайла, МутIагьиров, конкурсдин бинедаллаз, илимдин коммунизмдин кафедрадиз акъатна. Гьа чIавалай адан педагогвилин ва илимдин рехъ философиядин факультетдихъ галаз алакъалу хьана.
ЛГУ-да кIвалахзавай йисара чи баркаллу ватанэгьли Берлиндин, Будапештдин Лейпцигдин университетриз фена, къецепатан уьлквейрин вузрин студентриз лекцияр кIелна. 1974-1976-йисара ам Кубада яшамиш хьана. Ина профессор МутIагьирова Гаванский университетда ва муаллимар гьазурдай Милли центрада профессор-консультант яз кIвалахна. Идалай гъейри, ам мукьвал-мукьвал Бразилиядиз, Аргентинадиз, Мексикадиз илимдин командировкайриз физвай.
1990-йисарин эвел кьилера философиядин факультетда илимдин коммунизмдин кафедра цIийи хъувуна ва “Политология” хел арадал гъана. 2001-йисуз международный сиясатдин вакъиайрин кафедра тешкилна ва ина профессор МутIагьирова Латиндин Америкадиз талукь лекцияр кIелна.
Лагьана кIанда, ашахуьруьнви алим хъсандиз международный сиясатдин месэлайрин гъавурда авай пешекар тир. Адаз РФ-дин Федерациядин Советдиз и рекьяй эксперт яз теклифзавай.
Алимдин къелемдикай цIудралди монографияр, юридический вузар патал учебникар, вишералди илимдин макъалаяр хкатнава. Адан регьбервилик кваз илимдин 60 кандидатвилин, 6 докторвилин диссертацияр хвена.
Яргъал йисара илимдин хиле намуслувилелди зегьмет чIугунай Жамал Зейнудинович Санкт-Петербургдин университетдин “Педагогвилин устадвиляй”, философрин жемиятдин “Вторая навигация” премийриз, “РФ-дин Высший школадин лайихлу къуллугъчи”, “СССР-дин Высший школадин отличник”, “Пешекарвилин кьилин образованидин гьуьрметлу къуллугъчи” тIварариз лайихлу хьана. Ам дибдин “Демократия как универсальная ценность” тIвар ганвай кIвалахдин автор тир.
Дагъустан Республикадин Санкт-Петербургда авай Векилханадин пресс-къуллугъдин регьбер Низамидин Къаинбегова къейд авурвал, уьлкведин кеферпатан меркезда авай лезгийри еке магьрумвал гьисснава. Адан гафаралди, Жамал Зейнудинович дуьньядин дережадин алим тир, профессордиз гьам чи, гьамни къецепатан уьлквейрин алимрин арада еке гьуьрмет ва кесер авай.
“Лезги газетдин” редакциядин коллективди Жамал Зейнудиновичан хизанриз, вири мукьва-кьилийриз башсагълугъвал гузва. ЧIехи алимдиз Аллагьди рагьметар, багърийрин рикIериз сабур гурай.